Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Phú Cường. Ảnh: Đ.X

Sáng 4/6, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì cuộc họp của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về tình hình triển khai thực hiện và dự kiến danh mục, mức vốn bố trí cho nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế-xã hội.

Trước đó, tại kỳ họp bất thường, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế-xã hội.

Thông báo vốn hơn 149,2 nghìn tỷ đồng cho 113 nhiệm vụ, dự án

Trình bày báo cáo của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, tại Nghị quyết số 43, Quốc hội quyết định tăng chi từ nguồn ngân sách nhà nước tối đa 176 nghìn tỷ đồng, thực hiện chủ yếu trong 2 năm (2022 - 2023) để hỗ trợ, đầu tư các nhiệm vụ, dự án trong từng ngành, lĩnh vực:

Cụ thể: Y tế là 14 nghìn tỷ đồng; an sinh xã hội, lao động, việc làm 8,15 nghìn tỷ đồng; hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh 40 nghìn tỷ đồng; cấp vốn điều lệ cho Quỹ Hỗ trợ phát triển du lịch tối đa 300 tỷ đồng và đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng 113,55 nghìn tỷ đồng.

Trên cơ sở kết quả rà soát, đề xuất, Thủ tướng đã thông báo tổng mức vốn, chi tiết danh mục và mức vốn dự kiến cho từng nhiệm vụ, dự án của từng bộ, cơ quan Trung ương và địa phương với tổng số vốn hơn 149,2 nghìn tỷ đồng cho 113 nhiệm vụ, dự án để làm căn cứ phê duyệt chủ trương đầu tư dự án theo quy định tại Nghị quyết số 43 và Luật Đầu tư công.

Số vốn này chưa bao gồm 14 nghìn tỷ đồng cho lĩnh vực y tế; hơn 11,8 nghìn tỷ đồng dự kiến cho 4 dự án cao tốc, quốc lộ thuộc lĩnh vực giao thông và 965 tỷ đồng các bộ, ngành đề xuất không bố trí vốn từ chương trình nên không đủ điều kiện thông báo vốn.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: Đ.X

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, cơ quan Trung ương, địa phương phải hoàn thành thủ tục đầu tư dự án chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng với danh mục nhiệm vụ, dự án đã đủ thủ tục đầu tư để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi phân bổ vốn.

Riêng khoản hỗ trợ lãi suất (2%/năm) 40 nghìn tỷ đồng thông qua hệ thống ngân hàng cho một số ngành, lĩnh vực quan trọng, các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có khả năng trả nợ, phục hồi; cho vay cải tạo nhà chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà hco công nhân mua, thuê và thuê mua, báo cáo của Chính phủ nêu: “Ngân hàng Nhà nước đang khẩn trương xây dựng phương án phân bổ chi tiết cho các ngân hàng thương mại theo quy định tại Nghị định số 31 ngày 20/5/2022 của Chính phủ”.

Còn với các dự án thuộc lĩnh vực y tế, giao thông chưa đủ điều kiện thông báo vốn, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, cơ quan Trung ương, địa phương tiếp tục khẩn trương rà soát, đề xuất danh mục, mức vốn cụ thể có “trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải” bảo đảm hiệu quả đầu tư.

“Việc quyết định danh mục và phân bổ mức vốn cho từng nhiệm vụ, dự án cụ thể thuộc chương trình chỉ được thực hiện sau khi Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến”, Bộ trưởng Dũng nêu.

Chưa phải danh mục dự án để trình Thường vụ Quốc hội cho ý kiến

 Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Tài chính Ngân sách nêu, Chính phủ mới cung cấp thông tin về tình hình, tiến độ triển khai, chứ chưa phải tờ trình về danh mục các dự án để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến phân bổ vốn.

“Sau hơn 4 tháng Quốc hội thông qua nghị quyết, đến nay mới chỉ thực hiện ở khâu Thủ tướng Chính phủ thông báo số vốn (thông báo “số kiểm tra”) để các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương triển khai xây dựng, phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án là rất chậm”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách nói.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì cuộc họp của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về tình hình triển khai thực hiện và dự kiến danh mục, mức vốn bố trí cho nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế-xã hội. Ảnh: Đ.X

Theo Ủy ban Tài chính Ngân sách, Thủ tướng thông báo vốn cũng mới hơn 149,201 nghìn tỷ đồng (bằng 84,77% so với số Quốc hội cho phép). Vì vậy, cơ quan này cho rằng, Thủ tướng Chính phủ cần khẩn trương thông báo hết số vốn còn lại cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để hoàn thiện thủ tục đầu tư, trình Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.

“Đề nghị Thủ tướng Chính phủ khẩn trương thông báo số vốn còn lại, khoảng 26,8 nghìn tỷ đồng cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương để hoàn thiện thủ tục đầu tư”, ông Cường nêu.

Ủy ban Tài chính Ngân sách cũng đề nghị Chính phủ báo cáo rõ nguyên nhân chưa đủ điều kiện thông báo vốn, giải pháp để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 43.

Đi vào chi tiết danh mục dự án, Ủy ban Tài chính Ngân sách lưu ý, theo báo cáo của Chính phủ, tất cả các dự án đều đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đầu tư (trừ dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư) nên sẽ tiếp tục hoàn thiện danh mục dự án sử dụng vốn của chương trình để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Với 3 dự án đường bộ cao tốc (Biên Hòa - Vũng Tàu; Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng) thuộc tiêu chí dự án quan trọng quốc gia sẽ trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư tại kỳ họp thứ 3 đang diễn ra.

Theo Ủy ban Tài chính Ngân sách, việc xác định nguồn vốn, khả năng cân đối vốn cho các dự án cao tốc từ Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế-xã hội là “phù hợp với nguyên tắc tập trung vốn cho các dự án quan trọng quốc gia theo quy định của Nghị quyết 43”.

Vì vậy, ông Cường đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư các dự án quan trọng quốc gia theo quy định của Luật Đầu tư công.

Còn danh mục các dự án thông báo cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương khác, qua rà soát, đối chiếu, Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị, khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến về danh mục dự án, Chính phủ cần giải trình rõ nguyên nhân thay đổi, tính hợp lý và bảo đảm tuân thủ các nguyên tắc bố trí vốn theo quy định tại Nghị quyết 43.