(Thanh tra) - Theo Dự thảo Luật Chuyển đổi số, dịch vụ công trực tuyến được thiết kế và cung cấp theo sự kiện cuộc sống của người dân và vòng đời doanh nghiệp, hướng tới cá thể hóa phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng cá nhân, tổ chức. Ủy ban của Quốc hội đề nghị cân nhắc, vì có thể dẫn đến sự tùy nghi trong thực hiện thủ tục hành chính.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 16/10 cho ý kiến Dự án Luật Chuyển đổi số, dự kiến được trình và thông qua theo quy trình rút gọn tại kỳ họp 10. Một trong những vấn đề được quan tâm là việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến.
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân cho biết, dự thảo luật quy định về dịch vụ công trực tuyến toàn trình, bảo đảm “không ai bị bỏ lại phía sau” trong sử dụng dịch vụ công trực tuyến.
Theo dự thảo luật, Nhà nước có trách nhiệm bảo đảm mọi công dân, không phân biệt độ tuổi, giới tính, trình độ học vấn, tình trạng kinh tế xã hội, điều kiện địa lý hoặc khả năng thể chất, đều có cơ hội bình đẳng trong việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ công trực tuyến.
Đáng chú ý, dự thảo luật quy định dịch vụ công trực tuyến được thiết kế và cung cấp theo sự kiện cuộc sống của người dân và vòng đời doanh nghiệp, hướng tới cá thể hóa phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng cá nhân, tổ chức.
Cơ quan nhà nước có trách nhiệm phối hợp liên thông để cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo chuỗi sự kiện, thay vì phân mảnh theo thẩm quyền hành chính của từng cơ quan.
Nguyên tắc là người dân, doanh nghiệp chỉ phải cung cấp thông tin một lần. Quy trình xử lý xuyên suốt, liền mạch, phi địa giới hành chính. Thời gian, chi phí thực hiện thủ tục hành chính được cắt giảm tối đa.
Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Phương Tuấn đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc quy định dịch vụ công trực tuyến được thiết kế và cung cấp theo sự kiện cuộc sống của người dân và vòng đời doanh nghiệp, hướng tới cá thể hóa phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng cá nhân, tổ chức.
Bởi, theo Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, thủ tục hành chính đã được xác định rõ trình tự, cách thức thực hiện và cơ quan có thẩm quyền xử lý, bảo đảm quyền bình đẳng của các chủ thể thực hiện thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật.
“Quy định như tại dự thảo Luật có thể dẫn đến sự tùy nghi và thiếu thống nhất trong việc thực hiện thủ tục hành chính giữa các cơ quan khác nhau trong bộ máy cơ quan hành chính Nhà nước”, ông Tuấn nói.
Góp ý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh chuyển đổi số trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến của cơ quan Nhà nước là cần thiết.
Việc quản lý hoàn toàn trên môi trường số là mục tiêu phấn đấu của chuyển đổi số toàn diện. Nhưng theo ông Tùng, Chính phủ cần tính đến giai đoạn chuyển tiếp. Trong thời gian đang trong quá trình chuyển giao, vẫn phải có quy định để đảm bảo hệ thống bình thường vẫn vận hành được, đảm bảo cung cấp dịch vụ và không gây khó khăn cho người dân.
“Nếu chúng ta đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số khi chưa đảm bảo điều kiện về hạ tầng và con người, sẽ dẫn đến vướng mắc và có thể tác động đến việc thực hiện thủ tục hành chính cũng như cung cấp dịch vụ công cho người dân”, ông Tùng nói.
Giải trình cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết đây là luật khó. Quan điểm xây dựng luật, theo ông Hùng, là ngắn gọn, mang tính khung, để dành sự linh hoạt cho Chính phủ.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh luật quy định rõ việc chuyển đổi cách quản lý từ giấy sang “số”. Việc quản lý trên môi trường số phải là mặc định, quản lý trên giấy là ngoại lệ.
Luật cũng quy định trách nhiệm của người đứng đầu nếu không triển khai chuyển đổi số trong cơ quan Nhà nước; đồng thời đặt nền tảng pháp lý cho kinh tế số và xã hội số.
Vẫn theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, một đổi mới quan trọng là luật quy định Nhà nước cho phép dùng ít nhất 1% ngân sách Nhà nước để thực hiện chuyển đổi số, bắt buộc phải có đánh giá hiệu quả. “Trước đây chúng ta chỉ đo lường mức độ trưởng thành, chưa chạm đến vấn đề hiệu quả, và cũng chưa làm báo cáo thường niên”, ông nói.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng khẳng định sẽ nghiên cứu tiếp thu tối đa ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo luật trình Quốc hội.
