(Thanh tra) - Trăn trở về vấn đề tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức, đại biểu Quốc hội tha thiết kiến nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng lương cơ sở ngay từ ngày 01/01/2026.
Quốc hội dành 1 ngày (29/10) thảo luận ở hội trường về tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước. Tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức, là một trong những vấn đề khiến đại biểu Quốc hội trăn trở.
Nêu ý kiến, đại biểu Quốc hội Trần Quốc Tuấn (đoàn Vĩnh Long) nói, giữa bối cảnh kinh tế - chính trị thế giới có nhiều biến động, Việt Nam vẫn được ví như “mặt biển bình yên giữa cơn giông bão”, và là “điểm sáng - đi ngược dòng chảy toàn cầu như đánh giá của các tổ chức quốc tế uy tín.
Tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm 2025 đạt khoảng 7,85%, lạm phát được kiểm soát ở mức 3,27%, xuất khẩu tăng hơn 16%, thu ngân sách tăng 30,5% so cùng kỳ năm trước.
“Những con số đó, không chỉ thể hiện bản lĩnh điều hành “vững tay lái, chắc tay chèo” của Chính phủ mà còn khẳng định hiệu quả lãnh đạo của Đảng và sự đồng hành, giám sát chặt chẽ của Quốc hội”, theo lời đại biểu Tuấn.
Ông Tuấn cũng cho hay, cử tri mong muốn Đảng, Nhà nước quan tâm nhiều hơn đến chính sách tiền lương và đời sống của cán bộ, công chức, viên chức.
Nhận định sau gần 4 tháng từ khi chính thức triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bộ máy hành chính đã “nhẹ hơn” về đầu mối, nhưng theo ông Tuấn, “nặng hơn” về công việc.
“Cán bộ, công chức ở nhiều địa phương, nhất là cấp cơ sở phải đi làm xa hơn, làm nhiều việc hơn, mà thu nhập thì vẫn… không khá hơn”, ông Tuấn trăn trở.
Dẫn các báo cáo tổng hợp kiến nghị của cử tri ở nhiều tỉnh, thành, ông Tuấn cho rằng, vấn đề tiền lương là “tiếng lòng của đội ngũ công chức, viên chức cơ sở”.
Ông đồng thời nêu lại các báo cáo của Chính phủ, Ủy ban của Quốc hội cho hay chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 9 tháng năm 2025 tăng khoảng 3,27% so với cùng kỳ năm trước; giá của nhiều nhóm hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm, nhà ở, điện, nước, học phí, xăng dầu và chi phí thuê nhà đều tăng.
Theo ông Tuấn, mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng được áp dụng từ 01/7/2024 đến nay. Nếu so với mặt bằng giá sinh hoạt hiện tại, thì rõ ràng không còn phù hợp. Bởi tính trung bình, chỉ riêng chi phí sinh hoạt tối thiểu (ăn uống, đi lại, tiền điện nước, học phí của con cái) ở vùng đô thị đã vượt 4,5–5 triệu đồng/người/tháng.
“Với mức lương cơ sở 2,34 triệu, dù có nhân với hệ số cao hơn, thì thu nhập thực tế của nhiều công chức trẻ chỉ đủ… từ đầu tháng đến ngày thứ 2, còn 10 ngày cuối tháng, phải “chạy bằng niềm tin và mì gói”, ông Tuấn nói.
Từ đó, ông Tuấn tha thiết kiến nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng lương cơ sở ngay từ ngày 01/01/2026 - không chờ đến giữa năm như các giai đoạn trước.
“Đây không chỉ là câu chuyện về tiền lương, mà là sự gửi gắm của lòng dân, là nhịp đập chung của bộ máy đang cần được tiếp thêm sinh lực. Cán bộ có đủ sống, thì mới yên tâm phục vụ; công chức không bị nặng gánh cơm áo, gạo tiền thì mới nhẹ lòng cống hiến”, đại biểu Quốc hội đoàn Vĩnh Long nhấn mạnh.
Đại biểu Quốc hội Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) cũng nhìn nhận bên cạnh những mặt làm được, việc sắp xếp, tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp cũng có một số hạn chế cần khắc phục.
Trong đó, theo ông Hải, công chức cấp xã làm việc rất áp lực, khối lượng lớn nhưng chế độ chính sách không thay đổi, còn rất thấp, không khuyến khích, động viên cán bộ yên tâm công tác, dốc lực cống hiến.
Ông Hải đề nghị Chính phủ, Thủ tướng tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện đề án vị trí việc làm, đồng thời có chính sách lương theo vị trí việc làm. Cùng với đó, có cơ chế sàng lọc cán bộ theo yêu cầu, trách nhiệm công việc. “Trước mắt cần có chính sách đãi ngộ về lương cho cán bộ, công chức cấp xã”, địa biểu đoàn Thanh Hóa nêu ý kiến.
Chung mối quan tâm, đại biểu Quốc hội Dương Văn Phước (đoàn Đà Nẵng) cũng đề nghị nghiên cứu ban hành cơ chế chính sách phù hợp cho cấp xã; xây dựng cơ chế phân cấp, phân quyền, ủy quyền rõ ràng, đảm bảo tính chủ động, linh hoạt cho chính quyền địa phương.
Theo ông Phước, Bộ Nội vụ cần sớm khảo sát thực tế, xây dựng vị trí việc làm, khung biên chế tối thiểu để làm cơ sở định biên cho cấp xã.
“Bộ cần tham mưu Chính phủ ban hành các cơ chế tiền lương phù hợp để khuyến khích cán bộ, công chức cấp xã yên tâm công tác, thu hút cán bộ về công tác tại khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn. Bên cạnh đó, quan tâm đào tạo bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cho cán bộ theo vị trí việc làm tại các địa phương”, ông Phước góp ý.
