Theo Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, quận Hoàn Kiếm hiện mới đánh giá được tiêu chí quy mô dân số và diện tích tự nhiên. Các bộ, ngành liên quan sẽ còn phải xem xét những yếu tố đặc thù khác. Ảnh: Đ.X

Ông Nguyễn Hữu Thành, Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ, cho biết như vậy khi trao đổi bên hành lang hội thảo góp ý sửa đổi Luật Thủ đô sáng 1/8.

Theo ông Thành, tiêu chí để sắp xếp địa giới hành chính được nêu cụ thể tại Nghị quyết 1211/2016 và Nghị quyết 35/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ngoài tiêu chí về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, việc sắp xếp đơn vị hành chính phải tính đến yếu tố đặc thù như địa giới đơn vị hành chính ổn định từ năm 1945; văn hóa, lịch sử, truyền thống dân tộc; điều kiện giao thông, vị trí địa lý.

Ông Thành cho biết, quận Hoàn Kiếm hiện mới đánh giá được tiêu chí quy mô dân số và diện tích tự nhiên. Các bộ, ngành liên quan sẽ còn phải xem xét những yếu tố đặc thù khác.

“Từ việc xem xét các yếu tố trên, các cơ quan sẽ căn cứ để quyết định xem có sáp nhập hay không. Ngoài ra, chủ trương là khuyến khích sáp nhập”, ông Thành nói.

Ngoài quận Hoàn Kiếm, Hà Nội còn 7 quận khác không đảm bảo diện tích tự nhiên nhưng không trong diện sáp nhập.

Về việc này, ông Thành cho biết, các quận trong diện sáp nhập phải có đồng thời hai yếu tố là quy mô dân số và diện tích tự nhiên dưới 70% so với quy định, chứ không chỉ xét một tiêu chí. Một quận có diện tích đạt dưới 20%, nhưng dân số trên 200% cũng không thuộc diện phải sáp nhập.

Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương nhấn mạnh, việc quận Hoàn Kiếm và 176 đơn vị hành chính cấp xã của Hà Nội thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025 mới chỉ là báo cáo rà soát của Hà Nội về mặt chính sách, chưa phải là quyết định.

Theo quy trình, Hà Nội sẽ xây dựng phương án tổng thể và gửi Bộ Nội vụ xem xét, nghiên cứu. Sau khi bộ duyệt phương án, Hà Nội sẽ tiếp tục xây dựng phương án cụ thể hơn cho lộ trình sáp nhập.

Quận Hoàn Kiếm nằm ở trung tâm Thủ đô Hà Nội với 18 phường, rộng 5,29 km2, dân số gần 156.000. Đây là quận có diện tích nhỏ nhất Hà Nội, nhưng là trung tâm văn hóa, chính trị, kinh tế của Thủ đô với 190 di tích lịch sử văn hóa, di tích nổi tiếng.

Điển hình là quần thể di tích Hồ Gươm - đền Ngọc Sơn - đền Bà Kiệu, chùa Quán Sứ, đình Kim Ngân, chùa Báo Ân (chùa Liên Trì), tháp Báo Thiên, đền Vua Lê, cửa Ô Quan Chưởng, Nhà hát Lớn Hà Nội, Nhà tù Hỏa Lò, Quảng trường 19/8, Nhà thờ Lớn.

Dù quận Hoàn Kiếm không đảm bảo tiêu chí dân số, diện tích, nhưng KTS Đào Ngọc Nghiêm (Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam) không ủng hộ việc sáp nhập đơn vị hành chính này.

Bởi theo ông, từ năm 1954, quận Hoàn Kiếm đã ổn định, là địa bàn rất đặc thù về lịch sử và văn hóa.

Ông đặc biệt nhấn mạnh, Hà Nội là Thủ đô của cả nước. Còn quận Hoàn Kiếm là địa bàn mang đậm dấu ấn Thăng Long - Hà Nội, không thể phá đi dấu ấn đó bằng một quyết định sáp nhập.

Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nêu rõ các trường hợp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp nhưng không bắt buộc phải sắp xếp.

Đó là, những đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã có một trong các yếu tố đặc thù như: Có vị trí biệt lập và khó tổ chức giao thông kết nối thuận lợi với các đơn vị hành chính liền kề; có địa giới đơn vị hành chính đã hình thành ổn định và từ năm 1945 đến nay chưa có thay đổi, điều chỉnh lần nào.

Đơn vị hành chính có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt mà nếu sắp xếp với đơn vị hành chính liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội cũng không thuộc diện buộc phải sắp xếp.

Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, xã sáng 31/7, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết qua rà soát và đối chiếu với các tiêu chí, TP có quận Hoàn Kiếm và 176 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện phải sáp nhập.

Hà Nội hiện có 12 quận, 17 huyện và 1 thị xã. Số đơn vị hành chính cấp xã của Hà Nội là 584, trong đó có 386 xã, 177 phường và 21 thị trấn.

Quận Hoàn Kiếm nằm ở trung tâm Thủ đô Hà Nội với 18 phường, rộng 5,29 km2, dân số gần 156.000.

Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quận phải có diện tích tối thiểu 35 km2, dân số 150.000. Trong hai năm tới, các đơn vị hành chính cấp huyện có diện tích dưới 20% và dân số dưới 200% tiêu chuẩn sẽ phải sáp nhập.