Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật

Tiếp tục chương trình nghị sự Kỳ họp 6, Quốc hội thảo luận ở hội trường Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) chiều ngày 26/10.

Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư. Thay vào đó, dự thảo đưa ra quy định về thời hạn sử dụng; quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc di dời, phá dỡ và đóng góp kinh phí để xây dựng lại nhà chung cư (niên hạn sử dụng).

Đồng thời, quy định trách nhiệm của các chủ thể có liên quan khi phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; trình tự, thủ tục, thẩm quyền, trách nhiệm di dời người dân ra khỏi khu chung cư và trình tự, thủ tục đầu tư dự án cải tạo lại nhà chung cư.

Lo không quy định thời hạn sở hữu sẽ khó cải tạo chung cư cũ

Nêu ý kiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) nói, tất cả chung cư hay nhà ở đều có thời hạn sử dụng, do kết cấu vật liệu không thể vĩnh cửu.

Do vậy, đại biểu băn khoăn khi dự thảo không quy định rõ quyền sở hữu nhà chung cư trong dự thảo luật. Từ thực tế sửa chữa nhà chung cư cũ hiện rất khó khăn, đại biểu cho rằng, dự thảo luật cần quy định rõ ràng, nhất quán, minh bạch: Chung cư có thời hạn sử dụng.

“Các chung cư hiện nay đều là nhà cao tầng, độc lập và chịu tác động của tự nhiên rất lớn, thậm chí có khu nhà ở vùng nền đất yếu. Vì vậy, phải quy định rõ ràng chung cư có thời hạn, để người dân khi mua được biết. Thời hạn chung cư 50, 70, 90 năm sẽ có các mức giá khác nhau, sau đó chủ đầu tư thu hồi đất và làm cái mới”, ông Hạn nói.

Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ

Đại biểu Hoàng Văn Cường (TP Hà Nội) đồng tình với đại biểu Tạ Văn Hạ về thời hạn nhà chung cư.

Theo ông Cường, nếu không quy định thời hạn, trong tương lai khi tất cả nhà chung cư đều là nhà cao tầng sẽ không có cách nào xử lý. “Khi đó sẽ là vấn đề bức xúc cho con cháu”, đại biểu Cường lo ngại.

Thêm nữa, nhà chung cư vô thời hạn thì người dân phải bỏ nhiều tiền hơn để mua. Đến khi nhà hết thời hạn sử dụng, phá đi, kể cả người sở hữu vô thời hạn cũng phải đóng tiền để xây dựng lai. Tương tự như người mua nhà có thời hạn.

Do đó, ông Cường đề nghị sửa quy định này theo hướng, chung cư phải có thời hạn theo tuổi thọ công trình và Nhà nước cho thuê trả tiền một lần theo thời hạn tuổi thọ công trình.

“Nếu cho thuê trả tiền một lần, chi phí đầu tư phát triển nhà chung cư sẽ thấp đi, khi hết thời hạn có thể kéo dài thời hạn cho thuê lại. Như vậy, quyền lợi của các chủ thể tham gia sẽ được đảm bảo, không xảy ra tình trạng hết thời hạn rồi, quyền sở hữu đất vẫn còn mà không có cách nào xử lý”, ông Cường nói.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cũng ủng hộ nhà chung cư phải có thời hạn. Theo ông, xác định thời hạn sử dụng nhà chung cư theo quy trình, quy định, thiết kế bản vẽ, tư vấn và kết luận thẩm định, thẩm tra của cơ quan có thẩm quyền.

Hết thời hạn kỹ thuật, chung cư vẫn tốt mà phá dỡ sẽ lãng phí

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nói, cần phân biệt rõ thời hạn sử dụng và sở hữu nhà chung cư.

Quốc hội thảo luận ở hội trường Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) chiều ngày 26/10

Ông Tùng giải thích, thời hạn sử dụng nhà chung cư đã được quy định rõ tại dự thảo luật, được xác định khi lập đồ án thiết kế nhà chung cư.

Thời hạn thực tế sử dụng nhà chung cư còn phụ thuộc vào các yếu tố khác, như yếu tố tự nhiên, động đất, hỏa hoạn… Hết thời hạn sử dụng về mặt kỹ thuật nhưng do bảo dưỡng tốt, đáp ứng các yêu cầu khác vẫn có giá trị sử dụng, cũng không nên đặt vấn đề phá dỡ vì sẽ lãng phí.

“Thời hạn mà chủ sở hữu nhà chung cư được sở hữu nhà đó phụ thuộc vào tòa nhà chung cư được kiểm định và đánh giá như thế nào. Chừng nào tòa nhà còn an toàn, sử dụng tốt thì quyền sở hữu của chủ nhà vẫn được bảo đảm”, ông Tùng nhấn mạnh, không nên gắn thời hạn sở hữu nhà chung cư với thời hạn sử dụng đất.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nói thêm, Luật Đất đai hiện nay xác định đất ở là đất sử dụng ổn định lâu dài, vì thế đất của các chủ sở hữu căn hộ chung cư là đất ở, không có thời hạn sử dụng.

Trước đó, tại Kỳ họp 5, có ý kiến đề nghị bổ sung vào dự thảo luật quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng đất để khắc phục những tồn tại, bất cập trong phát triển, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.

Ý kiến khác đề nghị quy định thời hạn sở hữu nhà ở gồm 2 loại: Không xác định thời hạn (lâu dài) và có thời hạn sở hữu.

Về vấn đề này, tại báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự thảo luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu đây là vấn đề có tính nhạy cảm cao, tác động lớn đến xã hội và vẫn còn có những ý kiến chưa thống nhất, nên đã đề nghị Chính phủ cân nhắc.

Sau khi xem xét toàn diện các khía cạnh có liên quan, Chính phủ đã không quy định về sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong dự thảo luật để trình Quốc hội cho ý kiến.

Kỳ họp thứ 6 sẽ diễn ra trong 22 ngày, dự kiến Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) ngày 27/11.