Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: P.Thắng

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), chiều ngày 16/11.

“Không hợp thức hóa các sai phạm của chung cư mini”

Liên quan đến phát triển nhà ở, trong đó có quản lý chung cư mini được các đại biểu Quốc hội quan tâm nêu ý kiến tại nghị trường trước đó vào ngày 1/11.

Trình bày báo cáo trong phiên họp chiều nay, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay, tiếp thu ý kiến đa số đại biểu Quốc hội, quy định về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân (chung cư mini) đã được chỉnh lý phù hợp, khả thi hơn.

“Việc này để khắc phục các tồn tại, hạn chế thời gian qua, tăng cường quản lý chặt chẽ nhưng vẫn bảo đảm đáp ứng nhu cầu của một bộ phận người dân đối với loại hình nhà ở này”, ông Tùng nói.

Điều 57 Dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng: không quy định các yêu cầu riêng mà dẫn chiếu điều kiện quản lý loại hình nhà ở này đến các yêu cầu về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành, yêu cầu của pháp luật về phòng cháy chữa cháy.

Dự thảo luật cũng quy định phân cấp cho UBND cấp tỉnh quy định về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân.

Đáng chú ý, dự thảo luật đã bổ sung quy định điều chỉnh với các loại hình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ mà có mục đích hỗn hợp cả bán, cho thuê mua, cho thuê.

Theo quy định của dự thảo luật, cá nhân có quyền sử dụng đất ở theo quy định xây dựng nhà ở để xây dựng chung cư mini phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở. Việc đầu tư xây dựng thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng và quy định khác của pháp luật có liên quan đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: P.Thắng

Điều hành phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh quy định về chung cư mini với tinh thần tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nhà ở, nhưng “không hợp thức hóa các sai phạm của chung cư mini”.

Chủ đầu tư được dành 20% đất dự án nhà ở xã hội làm nhà ở thương mại

Liên quan đến nhà ở xã hội, ông Tùng cho hay, tiếp thu ý kiến đa số đại biểu, dự thảo luật quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội thuê.

Dự thảo luật cũng chỉnh lý quy định về ưu đãi chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội theo hướng kế thừa quy định của pháp luật nhà ở hiện hành.

Theo đó, bổ sung quyền được xây dựng cả nhà ở thương mại trong quỹ đất 20% của tổng diện tích đất ở trong phạm vi dự án nhà ở xã hội. Chủ đầu tư nộp tiền sử dụng đất với phần diện tích này theo quy định của pháp luật về đất đai.

Điều này để vừa thu hút đầu tư, vừa quản lý chặt chẽ nguồn thu ngân sách Nhà nước, theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng, cần tiếp tục nghiên cứu, cân nhắc quy định về 20% diện tích nhà ở thương mại trong khu nhà ở xã hội. Theo ông, quy định như dự thảo nhằm thu hút nguồn lực đầu tư xã hội hóa, những cũng xuất hiện một số vấn đề bất hợp lý phát sinh trong quá trình thực hiện.

Mong quy định về nhà ở xã hội sẽ có hiệu lực sớm hơn

Vấn đề nữa, quá trình thảo luận dự thảo luật, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định hiệu lực sớm hơn; đồng thời rà soát các quy định về đất xây dựng nhà ở xã hội trong Luật Đất đai để quy định có hiệu lực sớm hơn, đồng bộ với thời điểm có hiệu lực của quy định về nhà ở xã hội trong Luật Nhà ở.

Ông Tùng cho hay, Dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi trình Quốc hội tại kỳ họp 6 đã bỏ quy định về hiệu lực sớm hơn của các quy định về phát triển nhà ở xã hội.

“Vì các dự án xây dựng nhà ở xã hội luôn gắn liền với đất, nên cần có hiệu lực chung theo quy định của Luật Nhà ở và Luật Đất đai để bảo đảm tính khả thi, tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật”, ông Tùng nêu lý do.

Tuy nhiên, dự kiến, Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi sẽ trình Quốc hội chưa thông qua, trong khi Luật Nhà ở thông qua tại kỳ họp 6.

Vì vậy, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, có ý kiến thống nhất ngày có hiệu lực của Luật Nhà ở từ ngày 01/01/2025.

Việc xác định thời điểm có hiệu lực như vậy cũng phù hợp với Luật Đất đai (dự kiến được Quốc hội thông qua chậm nhất tại kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2024) để Chính phủ kịp ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, đáp ứng yêu cầu khẩn trương đưa luật vào cuộc sống, ông Tùng nhấn mạnh.

Phát biểu sau đó, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị bày tỏ mong muốn những nội dung liên quan đến nhà ở xã hội sẽ có hiệu lực sớm hơn, để đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, trong điều kiện nguồn cung nhà ở xã hội đang rất thiếu.

Theo chương trình nghị sự kỳ họp 6, Quốc hội sẽ xem xét thông qua Luật Nhà ở sửa đổi vào sáng ngày 27/11.

Dự thảo Luật Nhà ở:

Khoản 3, Điều 54: Cá nhân chỉ được xây dựng nhà ở trên diện tích đất ở thuộc quyền sử dụng của mình, được Nhà nước giao, bao gồm cả trường hợp giao đất do bồi thường về đất, đất do nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc thuê, mượn của tổ chức, cá nhân khác

Điều 57. Phát triển nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê

1. Cá nhân có quyền sử dụng đất ở theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của luật này xây dựng nhà ở trong các trường hợp sau đây thì phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở, việc đầu tư xây dựng thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng và quy định khác của pháp luật có liên quan đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở:

a) Nhà ở có từ 02 tầng trở lên mà tại mỗi tầng có thiết kế, xây dựng căn hộ để bán, để cho thuê mua, để kết hợp bán, cho thuê mua, cho thuê căn hộ;

b) Nhà ở có từ 02 tầng trở lên và có quy mô từ 20 căn hộ trở lên để cho thuê.

2. Căn hộ quy định tại khoản 1 điều này được cấp giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật về đất đai, được bán, cho thuê mua, cho thuê theo quy định của luật này, pháp luật về kinh doanh bất động sản.

3. Cá nhân có quyền sử dụng đất ở theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của luật này xây dựng nhà ở có từ 02 tầng trở lên và có quy mô dưới 20 căn hộ mà tại mỗi tầng có thiết kế, xây dựng căn hộ để cho thuê thì phải thực hiện theo quy định sau đây:

a) Đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân theo quy định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng;

b) Đáp ứng yêu cầu về an toàn phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân;

c) Đáp ứng điều kiện theo quy định của UBND cấp tỉnh về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân.

4. Trường hợp nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân quy định tại khoản 3 Điều này có căn hộ để bán, để cho thuê mua thì phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Việc quản lý vận hành nhà ở quy định tại khoản 1 và khoản 3 điều này được thực hiện theo Quy chế Quản lý, sử dụng nhà chung cư do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành.

6. UBND các cấp trong phạm vi, nhiệm vụ quyền hạn có trách nhiệm kiểm tra, thanh tra việc đáp ứng các yêu cầu, điều kiện quy định tại khoản 1 và khoản 3 điều này.

7. Chính phủ quy định chi tiết điều này.