Quan điểm khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển điện hạt nhân module nhỏ được nêu rõ trong Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết này, do Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành.

Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký ban hành Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Ảnh: Đ.X

Bộ Chính trị khẳng định phát triển năng lượng phải phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, gắn với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, thực hiện an sinh xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và linh hoạt trong thực hiện cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính.

Hoàn thiện cơ chế chống tham nhũng, lãng phí trong triển khai dự án năng lượng

Tại Nghị quyết 70, Bộ Chính trị nêu rõ các mục tiêu tổng quát, cụ thể đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; cũng như đề ra các nhiệm vụ, giải pháp.

Trong đó, Bộ Chính trị yêu cầu xây dựng khung chính sách đủ mạnh để khuyến khích các hộ sử dụng điện lớn xây dựng hệ thống thu hồi năng lượng để sản xuất điện.

Song song là có cơ chế, chính sách ưu đãi hợp lý để phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ và hệ thống lưu trữ năng lượng. Xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển mạnh các hệ thống xử lý rác có thu hồi năng lượng; thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ carbon thấp, trung hoà carbon.

Bộ Chính trị cũng yêu cầu hoàn thiện cơ chế phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm, nhất là trong đầu tư, mua sắm, đấu thầu, triển khai các dự án năng lượng, nhất là các dự án nguồn điện và lưới điện truyền tải.

Về phát triển nguồn cung, theo nghị quyết của Bộ Chính trị, phải đa dạng hóa nguồn cung năng lượng, bao gồm cả nguồn trong nước và nhập khẩu. Có cơ chế ưu tiên cho việc chủ động phát triển năng lượng trong nước, giảm phụ thuộc nhập khẩu, ưu tiên tăng cường khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn năng lượng trong nước.

Theo đó, về dầu khí, phải đẩy mạnh tìm kiếm, thăm dò nhằm gia tăng trữ lượng và sản lượng khai thác dầu khí tại các khu vực tiềm năng, nước sâu, xa bờ gắn với bảo vệ chủ quyền quốc gia; nâng cao hệ số thu hồi, tận thu các mỏ nhỏ, khối sót cận biên.

Có chiến lược chủ động, hiệu quả trong hợp tác tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí ở nước ngoài. Xây dựng chính sách giá khí hợp lý bảo đảm hài hoà lợi ích của các bên liên quan; phát triển thị trường khí đạt khoảng 30 - 35 tỷ m³/năm.

Về than, đẩy mạnh khai thác than trong nước bảo đảm an toàn, hiệu quả và tiết kiệm; có cơ chế hợp lý và linh hoạt trong việc khai thác và nhập khẩu than. Thúc đẩy đầu tư ra nước ngoài để thăm dò, khai thác loại than mà Việt Nam có nhu cầu nhập khẩu.

Triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, đưa vào vận hành 2030 - 2035

Về năng lượng tái tạo, năng lượng mới, thì ưu tiên sử dụng năng lượng gió và mặt trời; khuyến khích phát triển tại các vùng, địa phương có lợi thế.

“Xây dựng cơ chế đặc thù xử lý dứt điểm những vướng mắc, khó khăn với các dự án điện gió, điện mặt trời để bổ sung nguồn điện quốc gia, tránh lãng phí nguồn đầu tư xã hội, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà đầu tư trên tinh thần “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, xử lý nghiêm các sai phạm theo quy định của pháp luật”, nghị quyết nêu rõ.

Bộ Chính trị cũng yêu cầu đẩy nhanh cơ cấu lại ngành điện, tăng cường tính cạnh tranh, minh bạch và bền vững. Ưu tiên phát triển các dự án nguồn điện có công suất lớn, hiệu quả cao, thân thiện với môi trường.

Với điện hạt nhân, Bộ Chính trị yêu cầu khẩn trương triển khai các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2 với các đối tác phù hợp, bảo đảm lợi ích cao nhất của Việt Nam có tính đến thỏa thuận trước đây, đưa vào vận hành trong giai đoạn 2030 - 2035.

Chương trình phát triển điện hạt nhân phải xây dựng theo các quy mô linh hoạt và các nhà máy điện hạt nhân lắp ráp module nhỏ. Song song là đẩy mạnh đầu tư cho nghiên cứu, phát triển công nghệ năng lượng nguyên tử, từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân, bao gồm công nghệ lò phản ứng hạt nhân.

Bộ Chính trị khuyến khích doanh nghiệp khu vực Nhà nước và tư nhân tham gia phát triển điện hạt nhân module nhỏ.

Về nguồn nhân lực, Bộ Chính trị lưu ý cần đào tạo tối thiểu 25.000 - 35.000 kỹ sư, chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt ưu tiên cho ngành năng lượng hạt nhân.

“Có chính sách ưu tiên đào tạo nhân lực chất lượng cao và thu hút chuyên gia là người nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài về nước làm việc trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, năng lượng tái tạo và năng lượng mới”, theo nghị quyết của Bộ Chính trị.