Đến nay D.A mới cơ bản xong phần xây dựng. Ảnh: TQ

D.A có tổng mức đầu tư gần 1.500 tỷ đồng được phôi thai từ những năm 2000. Sau hơn 10 năm khởi công, hai lần đổi chủ, đổi địa điểm, đến nay D.A vẫn còn dang dở.

Ngày 17/11/2020, chủ đầu tư - Trường Đại học Hàng Hải Việt Nam (ĐHHHVN) đã có Văn bản số 1569 gửi Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) về việc xin gia hạn hiệp định tín dụng giữa hai Chính phủ Việt Nam - Ba Lan, thuộc D.A đầu tư xây dựng phòng thí nghiệm trọng điểm - bể thử mô hình tàu thủy thuộc Trường ĐHHHVN.

Chủ đầu tư đề nghị Bộ GTVT xem xét, ủng hộ và có văn bản gửi Bộ Tài chính đề nghị đồng ý về mặt chủ trương gia hạn hiệp định tín dụng để có cơ sở làm việc với Bộ Tài chính Ba Lan về việc gia hạn hiệp định tín dụng giữa hai Chính phủ đến hết năm 2022 trong thời gian sớm nhất.

Văn bản số 1569 cho thấy, D.A được Bộ GTVT phê duyệt D.A điều chỉnh tại Quyết định số 3800 ngày 26/10/2015. Tổng mức đầu tư được phê duyệt của D.A là 503.204 triệu đồng + 18,3 triệu EUR + 2.563 nghìn USD. Trong đó, chủ đầu tư (cũ) Vinashin đã thực hiện trên 13 triệu EUR + 2.563 nghìn USD. Mức đầu tư giao cho chủ đầu tư (mới) Trường ĐHHHVN để tiếp tục triển khai D.A: Vốn đối ứng trong nước 503.204 triệu đồng + vốn ODA Ba Lan 5.287 nghìn EUR.

Bể sủi bọt đang được hoàn thiện phần xây dựng. Ảnh: TQ

Đến thời điểm hiện nay, theo ghi nhận của PV, D.A mới cơ bản xong phần xây dựng, còn việc lắp đặt các thiết bị thì vẫn chưa được triển khai. Nguyên nhân chậm tiến độ, theo chủ đầu tư mặc dù D.A được chuyển về từ tháng 10/2015, nhưng mới bắt đầu thực hiện từ tháng 4/2016, do vướng xin phê duyệt D.A điều chỉnh; phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu một số gói thầu tư vấn; phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu D.A; thiếu vốn và ảnh hưởng do đại dịch Covid-19…

“Hiện nay, chủ đầu tư đã thực hiện các văn bản báo cáo các cơ quan có thẩm quyền để xin gia hạn thời gian thực hiện tổng thể D.A cũng như các hạng mục xây lắp để có thể hoàn thành D.A phù hợp với tình hình thực tế” - ông Phạm Xuân Dương - Hiệu trưởng Trường ĐHHHVN cho biết.

Theo ông Nguyễn Thanh Sơn, Giám đốc Ban Quản lý D.A, đến thời điểm hiện nay (tháng 12/2020) chủ đầu tư đã phối hợp với cơ quan hải quan tiến hành kiểm tra, thông quan xong 70 container trang thiết bị được Vinashin nhập về trước đây. Trong thời gian tới, chủ đầu tư sẽ vận chuyển từ Trường Cao đẳng Hàng hải I đến địa điểm xây dựng D.A xã Lâm Động, huyện Thủy Nguyên để chờ chuyên gia Ba Lan sang tiến hành lắp đặt, thử nghiệm, chuyển giao.

Đến bao giờ D.A mới được lắp đặt các thiết bị? Ảnh: TQ

Tuy nhiên, đến nay, cũng chưa biết đến bao giờ chuyên gia Ba Lan mới sang để tiếp tục thực hiện D.A. Theo ông Nguyễn Thanh Sơn, để đoàn chuyên gia trở lại Việt Nam tiếp tục triển khai D.A, thì phía Việt Nam phải cử đoàn sang Ba Lan xác nhận lại khối lượng còn lại, tiếp đến trình Bộ Tài chính thống nhất, sau đó phải có sự thống nhất giữa 02 Chính phủ Việt Nam - Ba Lan để đi đến gia hạn hiệp định. Sau khi gia hạn hiệp định xong thì chuyên gia Ba Lan mới sang tiếp tục lắp đặt hệ thống máy móc và chạy thử nghiệm.

Cũng theo ông Sơn, một khó khăn nữa đó là trước đây, ở phía Ba Lan có 02 đối tác hợp tác triển khai D.A, gồm CTO - đối tác thiết kế hệ thống và hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật và Cenzin - đối tác vận động tài trợ và thủ tục hành chính. Do D.A kéo dài nên Cenzin đòi tăng vốn nhưng phía việt Nam không đồng ý, nên hai bên đang bàn giải pháp để ký trực tiếp giữa Việt Nam và CTO, bỏ qua Cenzin. “Hiện CTO đang vận động Cenzin rút lui để CTO ký trực tiếp với phía Việt Nam” - ông Sơn cho biết.

Dự kiến tháng 4/2021, đoàn của Việt Nam mới sang Ba Lan và khoảng tháng 9/2021 thì chuyên gia Ba Lan mới sang Việt Nam để tiếp tục triển khai D.A, khoảng 6 tháng thì lắp đặt và chuyển giao công nghệ xong. Tuy nhiên, dự định này còn phụ thuộc vào diễn biến của dịch Covid-19.

Đến bao giờ D.A đầu tư xây dựng phòng thí nghiệm trọng điểm - bể thử mô hình tàu thủy mới được... thử? Báo Thanh tra sẽ tiếp tục phản ánh.

Trần Quý