Phó Tổng Giám đốc Phạm Lương Sơn phát biểu trong hội nghị cung cấp thông tin định kỳ BHXH, BHYT tháng 10/2016. Ảnh: Trần Kiên

Cân đối quỹ âm 3.532 tỷ đồng

Trong 3 quý đầu năm 2016, các cơ sở y tế trong cả nước đã khám, chữa bệnh (KCB) BHYT cho khoảng 104,7 triệu lượt người, tăng hơn 10,6 triệu lượt người (tương đương 11,4%) so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, do tác động của việc áp dụng giá dịch vụ y tế (DVYT) có lương theo quy định Thông tư 37 Liên bộ Y tế - Tài chính, nên chi phí KCB của một số tỉnh tăng cao.

Lũy kế hiện có 38 địa phương bội chi quỹ với số tiền gần 6.000 tỷ đồng. Các tỉnh bội chi cao trong 6 tháng thì tiếp tục bội chi càng gia tăng trong 9 tháng. Có 6 tỉnh có số bội chi trên 200 tỷ đồng, bao gồm: Cà Mau, Đà Nẵng, Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Nam, Thái Bình. Trong đó, Nghệ An, Thanh Hóa vẫn là 2 tỉnh có số bội chi cao nhất.

Có 14 tỉnh có số chi KCB tăng cao hơn 155% so với cùng kỳ năm trước, bao gồm: Bạc Liêu 159%, Bắc Giang 176%, Cà Mau 257%, Bình Định 155%, Đắk Nông 156%, Hà Tĩnh 173%, Hậu Giang 160%, Kiên Giang 176%, Lạng Sơn 172%, Nghệ An 171%, Quảng Trị 159%, Tây Ninh 174%, Thái Nguyên 159%, Tuyên Quang 156%. Trong số 14 tỉnh nêu trên, có Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang là các tỉnh đã áp dụng tăng giá viện phí có lương trong quý III/2016.

Dự toán ban đầu, BHXH Việt Nam chuẩn bị khoảng 16.000 tỷ đồng để chi thêm cho việc điều chỉnh giá DVYT. Điều chỉnh đợt 1 và đợt 2 tại 32 địa phương, quỹ BHYT đã chi ra hơn 10.000 tỷ đồng ngoài số thu trong năm được sử dụng, để bù đắp cho việc gia tăng chi phí y tế do điều chỉnh giá.

Theo ông Phạm Lương Sơn, tính đến hết tháng 9, đã chi KCB BHYT 49.300 tỷ đồng, cân đối quỹ hiện đang âm 3.532 tỷ đồng. “Nhờ sự nỗ lực của ngành trong công tác kiểm soát chi phí, cũng như sự vào cuộc tích cực của truyền thông nên tổng chi phí KCB quý 3 đã phần nào được kiểm soát, ước tăng khoảng 6% so với quý II. Lũy kế chi KCB BHYT 9 tháng đầu năm tăng 45% so với cùng kỳ năm trước, nhưng vẫn nằm trong phạm vi dự toán được giao”, ông Sơn nhấn mạnh.

Dự kiến cả năm 2016, số chi KCB BHYT sẽ là 70.577 tỷ đồng, cân đối quỹ âm 5.130 tỷ đồng so với số được sử dụng trong năm (64.280 tỷ đồng). Số bội chi này vẫn nằm trong phạm vi dự toán được giao. Tuy nhiên, sẽ có khoảng 41 đơn vị bội chi quỹ với số tiền trên 8.000 tỷ.

Bảo đảm đủ chi trả cho việc điều chỉnh giá DVYT

Ông Phạm Lương Sơn cũng cho biết, theo kế hoạch, việc điều chỉnh giá DVYT có kết cấu tiền lương đợt 3 sẽ diễn ra vào tháng 11/2016 và đợt 4 vào tháng 12, tại các tỉnh còn lại có tỷ lệ bao phủ BHYT dưới 85% dân số. Tuy nhiên, theo chỉ đạo của Chính phủ, đợt điều chỉnh thứ 3 sẽ hết sức thận trọng và phải được sự đồng ý của Chính phủ. Còn đợt điều chỉnh thứ 4 vào tháng 12/2016 sẽ tạm dừng lại và chuyển sang năm 2017 để ưu tiên cho việc điều chỉnh giá của các mặt hàng khác.

Nếu thực hiện điều chỉnh giá đợt 3, quỹ BHYT sẽ phải chuẩn bị thêm khoảng 1.900 tỷ đồng nữa để bổ sung thêm nguồn kinh phí được sử dụng trong năm. Đợt điều chỉnh thứ 4 sẽ gia tăng bổ sung thêm khoảng 1.500 tỷ đồng.

Theo ông Phạm Lương Sơn, BHXH Việt Nam đã chuẩn bị từ năm 2010 cho sự điều chỉnh giá DVYT một nguồn lực tài chính tương đối, bảo đảm đủ chi trả cho việc điều chỉnh giá DVYT tăng lên nên không ảnh hưởng tới quyền lợi của người tham gia BHYT. Quan điểm của BHXH Việt Nam là ủng hộ việc điều chỉnh giá DVYT cho tới hướng tính đúng, tỉnh đủ, đúng lộ trình đến năm 2018 để bảo đảm sự minh bạch, bảo đảm quyền lợi của cả nhà cung cấp dịch vụ và người tham gia BHYT.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam nhấn mạnh thêm, người dân sẽ được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước theo cơ chế chuyển dần phần ngân sách Nhà nước cấp cho các cơ sở y tế để trả lương, trả chi phí thường xuyên sang hỗ trợ người dân tham gia BHYT, nhằm thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân. Việc chi trả từ tiền túi người dân sẽ giảm, toàn bộ chi phí thuốc, vật tư y tế, khấu hao… được tính vào giá DVYT và được quỹ BHYT chi trả. Theo lộ trình tăng giá DVYT theo hướng tính đúng, tính đủ sẽ áp dụng cho người không có BHYT. Để không phải nặng gánh chi trả viện phí khi KCB, người dân nên tích cực tham gia BHYT.

Trần Kiên