Đại tá Kiều Hữu Tuyển, Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan thi hành án hình sự - Công an tỉnh Ninh Bình trao quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, căn cước, sim điện thoại cho các phạm nhân được đặc xá dịp 2/9/2025. Ảnh: Trung Dũng – Nguyễn Tùng

Trong yêu cầu thực hiện nghiêm Luật Thi hành án hình sự năm 2019 và các nghị định hướng dẫn (Nghị định số 49/2020/NĐ-CP, Nghị định số 133/2020/NĐ-CP), tỉnh Ninh Bình đã ban hành quyết định kèm theo quy chế phối hợp, trên cơ sở đề nghị của Giám đốc Công an tỉnh tại Tờ trình số 447/TTr-CAT-THAHS. Việc ban hành quy chế thể hiện quan điểm chỉ đạo nhất quán: Thi hành án hình sự và tái hòa nhập cộng đồng là trách nhiệm chung của cả hệ thống, phải được tổ chức thực hiện đồng bộ, rõ ràng, đúng chức năng, đúng thẩm quyền.

Quy chế dành trọng tâm cho việc xác lập nguyên tắc phối hợp: Các cơ quan phải làm đúng nhiệm vụ theo pháp luật quy định; bảo đảm chủ động – thường xuyên – kịp thời; tạo thuận lợi tối đa cho người chấp hành án hình sự tại cộng đồng, người chấp hành xong án phạt tù, người được đặc xá hoặc tha tù trước thời hạn có điều kiện trở về địa phương. Đặc biệt, mọi hoạt động phối hợp phải đảm bảo không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân trên địa bàn.

Công an tỉnh Ninh Bình giữ vai trò chủ trì trong toàn bộ công tác thi hành án hình sự và tái hòa nhập cộng đồng. Quy chế giao nhiệm vụ cụ thể: Thông báo, hướng dẫn, tập huấn văn bản pháp luật; tiếp nhận, quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án; chuẩn bị các điều kiện tái hòa nhập cho phạm nhân tại cơ sở giam giữ; thông báo danh sách người chấp hành xong án hoặc được đặc xá về địa phương; phối hợp triển khai hỗ trợ vay vốn cho người chấp hành xong án phạt tù; cập nhật án tích và cấp phiếu lý lịch tư pháp theo quy định.

Bên cạnh lực lượng công an, các sở, ban, ngành trên địa bàn tỉnh Ninh Bình cũng được phân công nhiệm vụ rõ ràng để bảo đảm sự phối hợp đồng bộ. Sở Nội vụ, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Tư pháp triển khai các hoạt động hỗ trợ nghề nghiệp, đào tạo, tư vấn pháp lý, trợ giúp thủ tục; Sở Tài chính bố trí kinh phí theo khả năng cân đối ngân sách; Ngân hàng Chính sách Xã hội tỉnh phối hợp rà soát nhu cầu và giải ngân nguồn vốn tín dụng cho người chấp hành xong án phạt tù theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg. Đây là các yếu tố quan trọng giúp người từng chấp hành án có điều kiện ổn định cuộc sống, tránh mặc cảm, hạn chế nguy cơ tái phạm.

Tại cấp xã, tuyến trực tiếp tiếp nhận và quản lý người chấp hành xong án, quy chế nhấn mạnh trách nhiệm rõ ràng: Quản lý, giám sát, giáo dục, giúp đỡ người được đặc xá, tha tù trước thời hạn có điều kiện hoặc vừa chấp hành xong án phạt tù; tổ chức tuyên truyền pháp luật; xây dựng mô hình hỗ trợ; tư vấn, trợ giúp pháp lý; tạo điều kiện về vay vốn, nghề nghiệp, việc làm để họ sớm ổn định cuộc sống.

Cơ chế trao đổi thông tin, phối hợp và báo cáo cũng được quy định chặt chẽ. Các cơ quan phải phản hồi trong vòng 7 ngày làm việc khi có đề nghị phối hợp; định kỳ hằng năm báo cáo UBND tỉnh Ninh Bình (qua Công an tỉnh) trước ngày 20/11; đồng thời thực hiện báo cáo đột xuất, sơ kết, tổng kết khi có yêu cầu. Công an tỉnh Ninh Bình được giao theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, tổng hợp số liệu và đề xuất khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích.

Việc ban hành quy chế phối hợp thể hiện quyết tâm của Ninh Bình trong việc nâng cao hiệu quả công tác thi hành án hình sự, tránh tình trạng chồng chéo hoặc buông lỏng trách nhiệm; đồng thời tạo nền tảng để người chấp hành xong án phạt tù có cơ hội tái hòa nhập công bằng, bền vững. Đây cũng là biện pháp phòng ngừa tái phạm hiệu quả, góp phần giữ vững an ninh trật tự và sự ổn định xã hội trên địa bàn tỉnh.