Ông Trần Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin, trả lời câu hỏi của phóng viên về vấn đề chống lừa đảo trực tuyến tại cuộc họp báo ngày 6/3 của Bộ Thông tin và Truyền thông. Ảnh: Thảo Anh

Các hình thức lừa đảo trực tuyến hiện nay có sự biến đổi liên tục, tùy theo các sự kiện hàng ngày diễn ra trong thực tế. Do vậy, về bản chất, việc chống lừa đảo trực tuyến là các cơ quan chức năng vẫn đang chạy theo, đi sau những kẻ tấn công, lừa đảo trực tuyến, ông Hưng cho biết.

Theo thống kê của Cục An toàn thông tin, phần lớn những người bị sập bẫy của những kẻ tấn công, lừa đảo trực tuyến thuộc nhóm người có thu nhập thấp và người cao tuổi.

Trong năm 2024, Cục An toàn thông tin sẽ phối hợp với Cục Thông tin cơ sở để thực hiện truyền thông qua hệ thống loa phường/xã để người dân cảnh giác hơn, nắm bắt thông tin kịp thời về các hình thức lừa đảo trực tuyến. Thực chất, dù lừa đảo trực tuyến có thể diễn ra với rất nhiều hình thức, nhưng hội tụ lại thì đều dẫn đến 3 điểm chung đó là: Dẫn dụ người dùng cài phần mềm độc hại lên thiết bị; dẫn dụ để người dùng truy cập vào các trang web lừa đảo để lấy mật khẩu, mã xác thực; dẫn dụ người dùng chuyển tiền qua tài khoản. Và mục tiêu cuối cùng của lừa đảo trực tuyến phần lớn là để chiếm đoạt về tài chính.

Khi mà Cục Viễn thông và Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử xử lý xong vấn đề sim rác, rà soát thuê bao di động chính chủ và định danh tài khoản mạng xã hội… Ngân hàng Nhà nước thực hiện xong việc định danh đối các tài khoản ngân hàng thì sẽ có thể giải quyết được một cách căn cơ vấn nạn lừa đảo trực tuyến hiện nay, ông Hưng kỳ vọng.

Trước lo ngại về các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo (AI) trong lừa đảo trực tuyến, ông Hưng cho rằng, sự phát triển của AI là một dòng chảy tất yếu và nó sẽ có cả mặt tích cực và tiêu cực, không ai có thể đứng ngoài xu thế này. Bản thân các nhà phát triển các ứng dụng AI cũng phải đối mặt và giải quyết những vấn đề do mặt trái của công nghệ này gây ra.

Ông Hưng cũng mong muốn, các cơ quan báo chí với vai trò và chức năng của mình sẽ tiếp tục tuyên truyền, lan toả mạnh mẽ hơn, nhanh hơn, đầy đủ hơn về các thủ đoạn mới nhất đến từng người dân, từng nhóm người sử dụng công nghệ… để phòng tránh rủi ro của lừa đảo trực tuyến và giảm thiểu nguy cơ mặt trái của công nghệ.

Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, Bộ TTTT. Ảnh: Thảo Anh

Chia sẻ về những khó khăn trong việc phát triển công cụ giám sát hình ảnh và video, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, cho biết, việc giám sát các video, live stream phát trên các nền tảng trực tuyến theo thời gian thực là chưa thực hiện được. Hiện nay, mới có các công cụ giám sát video một cách thụ động, bằng cách tải video đó về và dùng công cụ để quyét. Do đó, hiện nay, nhiều đối tượng đã lợi dụng kẽ hở này để đăng tải các video, live stream cung cấp những thông tin lừa đảo, dịch vụ nhạy cảm… rồi xóa dấu vết rất nhanh.

Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử đã làm việc với các nền tảng xuyên biên giới và yêu cầu chính các nền tảng này phải phát triển các công cụ để chủ động rà soát, kiểm soát, có trách nhiệm chặn các video, live stream độc hại.

Trong quá trình các cơ quan chức năng xây dựng và phát triển công cụ kiểm soát, quần chúng nhân dân, người dùng mạng xã hội, các cơ quan báo chí… khi phát hiện thấy các video, nội dung live stream chứa các thông tin độc hại, cần chụp màn hình, quay video lại và gửi cho các cơ quan chức năng để có căn cứ xử lý, đặc biệt là đối với các video, live stream của những người nổi tiếng, ông Do đề nghị.