Thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam cho thấy, trung bình mỗi năm cả nước có khoảng 300.000 ca nạo hút thai ở độ tuổi 15 - 19, trong đó 60 - 70% là học sinh, sinh viên.

Còn theo Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, mặc dù tỷ lệ nạo phá thai ở Việt Nam trong 10 năm trở lại đây giảm, nhưng tỷ lệ nạo phá thai ở trẻ vị thành niên, thanh niên lại có dấu hiệu gia tăng, chiếm hơn 20% các trường hợp nạo phá thai.

Báo cáo của Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho thấy, hơn 10% trong tổng số ca phá thai, các trường hợp phá thai to gặp nhiều nhất ở đối tượng học sinh, sinh viên. Một vấn đề đáng lưu tâm là, tỷ lệ phá thai trên 18 tuần trong nghiên cứu trên chiếm tới gần 84%.

Tại TP Hồ Chí Minh, theo báo cáo của Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản TP năm 2012, cứ 100 trường hợp trẻ sinh ra sống lại có 73 trường hợp nạo phá thai, trong đó 2,4% là vị thàn niên… Tuy nhiên, đây mới chỉ là thống kê từ các bệnh viện khu vực Nhà nước, còn số liệu từ các bệnh viện tư, phòng khám tư thì không thống kê được.

Các kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, độ tuổi quan hệ tình dục lần đầu ở tuổi vị thành niên ở Việt Nam ngày càng sớm. Tuy nhiên, kiến thức của vị thành niên về phòng tránh thai, HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác vẫn còn rất hạn chế, chỉ có khoảng 20,7% sử dụng biện pháp tránh thai trong lần quan hệ tình dục đầu tiên.

Theo các chuyên gia y tế - dân số, Việt Nam là nước có tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên cao nhất Đông Nam Á và đứng thứ 5 trên thế giới. Đây không chỉ là một gánh nặng, thách thức lớn cho công tác dân số nước ta, mà đáng lưu tâm hơn là để lại những hậu quả nghiêm trọng cho thế hệ trẻ.

Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) cho rằng, hiện, có khoảng hơn 500 triệu trẻ em gái đang sinh sống tại các nước đang phát triển, hàng năm có khoảng 16 triệu em gái tuổi từ 15 - 19 sinh con và cứ 10 trẻ vị thành niên thuộc nhóm này có 9 vị thành niên đã lập gia đình. Khu vực châu Phi thuộc tiểu vùng Sa mạc Shahara là nơi có tỷ lệ sinh ở tuổi vị thành niên cao nhất với 120 trẻ/1.000 trẻ trong độ tuổi từ 13 - 19. Ở khu vực châu Mỹ - Latin và vùng Caribean, tỷ lệ sinh con ở tuổi vị thành niên vẫn ở mức cao và bắt đầu giảm gần đây. Tương tự, số lượng bà mẹ sinh con ở tuổi vị thành niên tại các nước ở khu vực Đông Nam Á hiện vẫn rất cao. Đáng lưu tâm là, các biến chứng khi mang thai và khi sinh tiếp tục là những nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong mẹ cho các em gái tuổi từ 15 - 19 ở các nước có thu nhập thấp và thu nhập trung bình.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ thương tật và tử vong do nạo thai không an toàn ở trẻ em gái vị thành niên và nữ thanh niên trẻ cao; ước tính năm 2008 số ca nạo thai không an toàn ở tuổi vị thành niên từ 15 - 19 tại các nước đang phát triển là khoảng 3 triệu ca; thai chết lưu và tử vong sơ sinh chiếm hơn 50% các ca sinh của các bà mẹ dưới 20 tuổi so với những bà mẹ từ 20 - 29 tuổi.

Năm nay, Ngày Dân số Thế giới 11/7/2013 được Liên hợp quốc đưa ra chủ đề “Mang thai ở tuổi vị thành niên” và thông điệp chính: Chúng ta cần đầu tư nhiều hơn vào trẻ em gái vì lợi ích của chính các em. Các em gái được học hành và khoẻ mạnh sẽ có nhiều cơ hội để phát huy hết tiềm năng của mình, đồng thời có nhiều cơ hội để nhận các quyền mà mình được hưởng. Các em cũng có thể sẽ kết hôn muộn hơn và có khả năng thu nhập cao hơn. Các em có thể tự giúp mình và gia đình thoát khỏi đói nghèo, là động lực tạo ra những sự thay đổi cho cộng đồng và cho các thế hệ tương lai.

Phương Anh