Người dân làm thủ tục mua BHYT hộ gia đình tại phường Thanh Xuân Nam, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Ảnh: Trần Kiên

Mức đóng BHYT bao nhiêu?

Tham gia BHYT theo hộ gia đình là một trong những điểm mới quan trọng của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT. Quy định này là giải pháp khắc phục một phần tình trạng lựa chọn ngược, chỉ ốm đau mới tham gia BHYT, đồng thời tăng diện bao phủ, tạo cơ sở thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân.

Theo ông Phạm Lương Sơn, mức đóng BHYT được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương tháng, tiền lương hưu, tiền trợ cấp. Các đối tượng không có lương được xác định theo mức lương cơ sở (hiện nay là 1.150.000 đồng) với tỷ lệ đóng 4,5% (tối đa 6%).

Đối với người thuộc hộ gia đình (tự đóng), mức đóng BHYT là 4,5% của 1.150.000 đồng/tháng/người (51.750 đồng/người/tháng). Tuy nhiên, mức đóng được giảm từ thành viên thứ 2 trở đi, lần lượt là 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất. Từ người thứ 5 trở đi bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Ví dụ, gia đình ông A có 5 người, số tiền đóng BHXH trong tháng như sau: Người thứ nhất 51.750 đồng; người thứ hai 36.225 đồng (51.750 đồng x 70%); người thứ ba 31.050 đồng (51.750 đồng x 60%); người thứ tư 25.857 đồng (51.750 đồng x 50%); người thứ năm 20.700 đồng (51.750 đồng x 40%). Như vậy, hàng tháng gia đình ông A đóng 165.582 đồng. Nếu tính theo ngày, gia đình ông A chỉ phải đóng 5.500 đồng.

Hơn nữa, đối với người thuộc hộ gia đình nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình, hộ cận nghèo, mức đóng 51.750 đồng/người/tháng sẽ được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30% (tương đương 15.525 đồng/người/tháng). Hộ gia đình cũng có thể đóng định kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc một năm và nộp tiền tại các đại lý thu tại xã, phường, thị trấn để được cấp thẻ BHYT.

Gỡ khó BHYT hộ gia đình

Mức đóng BHYT hộ gia đình không cao, nhưng thời gian đầu khi đưa Luật BHYT vào cuộc sống gặp không ít vướng mắc do thủ tục rườm rà. BHXH Việt Nam cho biết, trước thực trạng đó, BHXH Việt Nam đã có những giải pháp tháo gỡ kịp thời. BHXH các tỉnh, TP đã rất linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi để người dân được tiếp tục tham gia BHYT, không bị gián đoạn và ảnh hưởng đến quyền lợi khám, chữa bệnh.

Nhờ vậy, số đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình trong những tháng đầu năm đã có sự gia tăng, trong khi tỷ lệ tham gia ở các nhóm khác đã có sự biến động nhất định. Thống kê cho thấy, số tham gia BHYT theo hộ gia đình tăng hơn 400 nghìn người, tương đương 5,4% so với thời điểm cuối năm 2014. “Điều này chứng tỏ chính sách, pháp luật mới về BHXH đã dần đi vào cuộc sống và được người dân chấp nhận”, Thứ trưởng Bộ Tài chính, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh nhận định.

Tuy nhiên, số người tham gia BHYT hộ gia đình của cả nước còn quá thấp so với tiềm năng và chưa đạt được mục tiêu đề ra theo kế hoạch phát triển đối tượng năm 2015. Hiện nay, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam đang đẩy nhanh việc xây dựng hồ sơ, quy trình kê khai hộ gia đình tham gia BHYT với sự tham gia của UBND xã, BHXH cấp huyện, đại lý thu BHYT. BHXH Việt Nam cũng đang khẩn trương triển khai việc cấp mã định danh cho người tham gia BHXH, BHYT để làm căn cứ xác định mức đóng BHYT theo hộ gia đình được thực hiện chính xác.

Quan trọng, để đạt được mục tiêu, đòi hỏi sự vào cuộc của nhiều cơ quan chức năng, đặc biệt là chính quyền cấp cơ sở, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Sự phối hợp giữa cơ quan BHXH và chính quyền các xã phải được thực hiện chặt chẽ, thường xuyên liên tục, bước đầu chú trọng triển khai nhanh công tác tập huấn, hướng dẫn thực hiện quy trình, biểu mẫu, sử dụng phần mềm.. Các đại lý thu thì phải phát huy tính chủ động trong việc tiếp cận, tuyên truyền đến người dân…

Trần Kiên