Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh. Ảnh: TK

Nhiều “điểm sáng”

+ Năm 2016 khép lại với nhiều điểm sáng của ngành BHXH Việt Nam, góp phần quan trọng bảo đảm an sinh xã hội. Bà có thể chia sẻ về những điều này?

- Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh: Năm 2016, ngành BHXH đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trên các mặt công tác. Thu BHXH, BHYT, BHTN ước đạt 255 ngàn tỷ đồng, bằng 100,4% kế hoạch, tăng 38 ngàn tỷ đồng (17%) so với năm 2015.

Bao phủ BHYT đạt 81,3% dân số, vượt 2,3% so với chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao. Số nợ BHXH, BHYT, BHTN năm 2016 khoảng 9.633 tỷ đồng, bằng 3,66% so với số phải thu (số nợ năm 2015 là 9.920 tỷ đồng, bằng 4,88% so với số phải thu).

BHXH Việt Nam cũng luôn chủ động, kịp thời phối hợp với ngành Y tế bảo đảm quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) cho người tham gia BHYT. Theo đó, đã phục vụ ước trên 144 triệu lượt người KCB BHYT.

Công tác giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho người lao động (NLĐ) được thực hiện theo hướng giảm thời gian và đơn giản hồ sơ, thủ tục. Toàn ngành giải quyết các chế độ BHXH cho khoảng 8,42 triệu lượt người, tăng gần 400 nghìn lượt người (5,2%) so với năm 2015; phối hợp với ngành Lao động Thương binh và Xã hội giải quyết cho gần 850 nghìn lượt người hưởng chế độ BHTN, tăng gần 300 nghìn lượt người (59%) so với năm2015.

Việc chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ và nhân dân luôn được bảo đảm an toàn, đầy đủ, kịp thời với gần 2,6 triệu người nhận lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng qua hệ thống bưu điện; gần 300 nghìn người nhận qua thẻ ATM. Năm 2016, toàn ngành ước chi BHXH, BHYT, BHTN hơn 230 ngàn tỷ đồng.

Công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC) cũng đạt được nhiều kết quả được cộng đồng doanh nghiệp (DN) và các tổ chức chuyên ngành trong và ngoài nước đánh giá, ghi nhận...

+ Vừa qua, tình trạng nợ đọng, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN diễn ra khá phổ biến, không chỉ ảnh hưởng đến quỹ BHXH, BHYT, BHTN mà còn xâm hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của NLĐ. Theo bà, đâu là giải pháp để “chặn” tình trạng này?

- Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh: Trước hết, chúng ta cần phải quán triệt, thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị, đó là thực hiện tốt các chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN là trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, DN và của mỗi người dân.

Đây là quan điểm đúng đắn, sáng suốt của Đảng, khẳng định trách nhiệm thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT không chỉ của riêng ngành BHXH mà còn là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, DN và mọi người dân.

Thời gian tới, cơ quan BHXH chủ động hơn nữa trong phối hợp với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm hạn chế tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn.

Cùng với đó, tăng cường công tác truyền thông để mọi người dân hiểu rõ vai trò, ý nghĩa của BHXH, BHYT, BHTN đối với cuộc sống; công khai thông tin các DN trốn đóng, nợ đọng BHXH trên các phương tiện thông tin đại chúng..

Năm 2017, BHXH Việt Nam và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam sẽ tích cực phối hợp kiểm tra, đánh giá tình hình thực hiện Quy chế phối hợp về trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu trong việc khởi kiện ra TAND đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN.

Trên cơ sở đó, kịp thời có những hướng dẫn, điều chỉnh trong việc thực hiện khởi kiện, đồng thời đề xuất với cơ quan nhà nước có thẩm quyền các giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc gặp phải khi tổ chức Công đoàn thực hiện quyền khởi kiện về nợ BHXH.

Chuyển động, người dân, doanh nghiệp hài lòng

+ Thông điệp của Thủ tướng Chính phủ đưa ra là xây dựng Chính phủ kiến tạo, chuyển từ nền hành chính mệnh lệnh sang phục vụ người dân và DN. Ngành BHXH đã chuyển động như thế nào để thực hiện thông điệp này, thưa bà?

- Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh: Sau khi Chính phủ có Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP về những nhiệm vụ giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia 2 năm 2016 - 2017, định hướng đến năm 2020, BHXH Việt Nam đã ban hành ngay kế hoạch triển khai thực hiện trong toàn hệ thống.

Cùng với đó, ban hành kế hoạch kiểm soát TTHC, kịp thời phát hiện để loại bỏ hoặc sửa đổi thủ tục không phù hợp nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí, công sức của cá nhân, tổ chức.

Theo đó, BHXH Việt Nam đã cắt giảm từ 115 thủ tục xuống còn 32 thủ tục, thành phần hồ sơ giảm 32%; tiêu thức tờ khai, biểu mẫu giảm 42%; quy trình, thao tác thực hiện giảm 54%.

Thời gian thực hiện các TTHC để tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHYT của các đơn vị, doanh nghiệp (DN) đã giảm mạnh từ 335 giờ/năm xuống còn 81 giờ/năm vào cuối năm 2015 và đến năm 2016, dự kiến còn 45 giờ/năm.

BHXH Việt Nam cũng phối hợp với Bộ Lao động Thương binh  & Xã hội xây dựng xong Dự thảo Nghị định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH gửi Bộ Tư pháp thẩm định và trình Chính phủ ban hành.

Song song với đó, chủ động xây dựng quy trình nghiệp vụ về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH để triển khai thực hiện trong toàn quốc ngay khi nghị định này có hiệu lực thi hành.

Hơn nữa, BHXH Việt Nam đã thiết kế phần mềm và lắp đặt xong hệ thống theo dõi trực tuyến tình hình giải quyết TTHC để kịp thời xử lý tình trạng giải quyết chậm, muộn hoặc để tồn đọng hồ sơ BHXH của cá nhân, tổ chức nhằm nâng cao chất lượng phục vụ.

Cổng thông tin giám định BHYT điện tử cũng đã được khai trương, góp phần cải cách hành chính trong giám định và thanh toán chi phí KCB BHYT trên phạm vi toàn quốc. Đến nay, hơn 99,5% các cơ sở KCB trong cả nước đã kết nối thành công vào Cổng Thông tin giám định BHYT điện tử.

Ngoài ra, để tiết kiệm tối đa thời gian đi lại, chờ đợi khi giao dịch với cơ quan BHXH, BHXH Việt Nam tiếp tục duy trì hoạt động chuyển phát hồ sơ, kết quả cho đơn vị sử dụng lao động qua dịch vụ bưu chính.

Có thể nói, thực hiện thông điệp xây dựng Chính phủ kiến tạo của Thủ tướng, BHXH Việt Nam đã tích cực nâng cao chất lượng dịch vụ công giúp người dân và DN tiếp cận với BHXH, BHYT, BHTN, bước đầu đạt được kết quả tốt được cộng đồng DN và người dân hài lòng, tin tưởng.

+ Nhân dịp đầu năm mới, xin Tổng Giám đốc chia sẻ những mong muốn và kỳ vọng đối với công tác thanh tra, kiểm tra của ngành BHXH trong năm 2017?

- Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh: Luật BHXH năm 2014 đã trao cho cơ quan BHXH chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT, BHTN. Chính phủ đã ban hành nghị định quy định việc thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT, BHTN của cơ quan BHXH, trong đó giao thẩm quyền cho Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, Giám đốc BHXH các tỉnh, TP xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thu BHXH. Đây là một biện pháp mạnh giúp cho cơ quan BHXH thực hiện công tác thu và hạn chế việc nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN.

Năm 2016, cơ quan BHXH đã tập trung xây dựng lực lượng nhân sự làm công tác thanh tra, có đầy đủ kỹ năng về chuyên môn, nghiệp vụ, chủ động, bản lĩnh và quyết đoán; đồng thời, ban hành văn bản hướng dẫn về công tác thanh tra, kiểm tra thực hiện thống nhất trong toàn hệ thống.

Ngành BHXH mong muốn, thời gian tới, tiếp tục nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan quản lý để ngành có được cơ chế đặc thù cho hoạt động của lực lượng thanh tra chuyên ngành BHXH, bởi đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra chuyên ngành BHXH chủ yếu là viên chức.

Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng rất cần sự phối kết hợp chặt chẽ của các ngành chức năng, của cấp ủy và chính quyền địa phương quan tâm, chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT.

Năm 2017, tôi kỳ vọng, công tác thanh tra, kiểm tra của ngành BHXH sẽ có nhiều khởi sắc, mang lại kết quả tốt, hạn chế được tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN; bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của NLĐ góp phần bảo đảm an sinh xã hội bền vững của đất nước.

+ Xin trân trọng cảm ơn Tổng Giám đốc!

Trần Kiên (Thực hiện)