TS. Kidong Park, Trưởng Đại diện Văn phòng WHO tại Việt Nam. Ảnh: Văn phòng WHO tại Việt Nam cung cấp

+ Thưa TS. Kidong Park, hiện nay tồn tại quan điểm rằng thuốc lá điện tử không có hại hoặc rất ít hại. WHO nhận định thế nào về quan điểm này?

- Có một sự hiểu lầm rằng thuốc lá điện tử không có hại hoặc rất ít có hại. WHO đã tiến hành rà soát kỹ lưỡng các nghiên cứu về thuốc lá điện tử và thấy rằng sản phẩm này cũng gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe con người.

Thứ nhất, thuốc lá điện tử sử dụng nicotine là chất gây nghiện mạnh. Hơn nữa, chất lượng nicotine được sử dụng trong thuốc lá điện tử hiện nay chưa được kiểm soát, vì vậy, một số sản phẩm có thể chứa các chất độc nguy hiểm khác.

Thứ hai, chất aerosol được sử dụng trong thuốc lá điện tử để làm giả khói thuốc khi hút lại chứa nhiều chất độc hại và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch và các bệnh khác. Những chất độc này không chỉ ảnh hưởng đến người sử dụng thuốc lá mà còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh với những người hít phải khói thuốc lá điện tử một cách thụ động.

Ngoài ra, có những mối nguy hiểm khác từ thuốc lá điện tử. Chúng bao gồm nhiễm độc cấp tính đối với trẻ em do cắn, nuốt phải các gói/hộp đựng nicotine dùng cho thuốc lá điện tử, và nguy cơ điếu thuốc lá điện tử phát nổ khi hút, gây thương tích nghiêm trọng cho người sử dụng.

+ Hiện nay, giới trẻ Việt Nam có một bộ phận không nhỏ đang sử dụng thuốc lá điện tử, ông đánh giá thế nào về hiện trạng trên và việc hút thuốc lá điện tử và thuốc lá nói chung có hệ lụy và tác hại như thế nào về sức khỏe, về xã hội?

- Việc sử dụng thuốc lá điện tử ở Việt Nam vẫn còn ở giai đoạn rất sớm. Từ cuộc khảo sát năm 2015 về hút thuốc lá ở người trưởng thành (GATS), chúng ta biết rằng hiện có khoảng 1% người trên 15 tuổi ở Việt Nam đã từng dùng thử thuốc lá điện tử và khoảng 0,2% hiện đang sử dụng sản phẩm này, tương đương với khoảng hơn 140.000 người sử dụng.

Chúng ta biết rõ rằng thuốc lá điện tử chứa nhiều chất độc hại, có thể gây ra nhiều tác hại đối với sức khỏe như đã đề cập ở trên. Sẽ có những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe và kinh tế cho cá nhân và xã hội nếu việc sử dụng thuốc lá điện tử trở thành tràn lan và không được kiểm soát một cách hiệu quả.

+ WHO khuyến cáo những giải pháp cho vấn đề thuốc lá điện tử, thưa ông?

- WHO khuyến cáo Chính phủ ban hành và thực hiện các chính sách và quy định để ngăn ngừa và giảm thiểu tác hại của thuốc lá điện tử. Những biện pháp này có thể bao gồm:

Thứ nhất, ngăn ngừa trẻ em sử dụng thuốc lá điện tử: Có thể thực hiện bằng các biện pháp như cấm bán thuốc lá điện tử cho trẻ em và vị thành niên; cấm quảng cáo thuốc lá điện tử và áp thuế đối với sản phẩm này.

Thứ hai, bảo vệ những người xung quanh khỏi việc phơi nhiễm với khói thuốc lá thuốc lá điện tử: Cấm sử dụng thuốc lá điện tử ở các môi trường trong nhà.

Thứ ba, giảm thiểu nguy cơ sức khoẻ của thuốc lá điện tử: Yêu cầu sử dụng các thành phần không gây nguy hiểm cho sức khỏe và các thành phần được cho phép sử dụng phải có độ tinh khiết cao nhất.

Thứ tư, đưa ra yêu cầu làm rõ những thông tin chưa được chứng minh về lợi ích của thuốc lá điện tử nhằm mục đích tiếp thị những sản phẩm này.

Đối với lứa tuổi thanh thiếu niên, WHO khuyến cáo không nên bắt đầu sử dụng thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào, bao gồm cả thuốc lá điện tử.

+ Xin trân trọng cảm ơn TS!

Hữu Oanh