Trong dịp Tết Nguyên đán năm 2014, cả nước có khoảng trên 12.000 đoàn thanh tra, kiểm tra được thành lập và hoạt động. Trong đó, tại tuyến Trung ương, Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương thành lập 9 đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành về ATTP do Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan tiến hành thanh tra, kiểm tra tại 18 tỉnh, thành phố trọng điểm.

Tại các địa phương, trung bình cấp tỉnh có từ 3 đến 6 đoàn, cấp huyện có từ 1 đến 2 đoàn, cấp xã có 1 đoàn. Tính đến ngày 27/1/2014, đã có trên 4.500 đoàn thanh tra, kiểm tra có báo cáo.

Theo báo cáo nhanh của các đoàn liên ngành của Trung ương và của 46/63 tỉnh, thành phố cho thấy công tác bảo đảm ATTP Tết Nguyên đán năm 2014 được triển khai khá tốt trên cả nước với sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương. Qua thanh tra, kiểm tra đã kịp thời phát hiện, xử lý nhiều vụ vi phạm về ATTP.

Theo số liệu báo cáo chưa đầy đủ từ 4.500 đoàn thanh tra, kiểm tra thuộc 46/63 tỉnh, thành phố và 9 đoàn liên ngành của Trung ương, tính đến ngày 27/1/2014, có 69.334 cơ sở được thanh tra, kiểm tra và đã có báo cáo, phát hiện 6.318 cơ sở vi phạm; đã xử lý 2.442 cơ sở, trong đó cảnh cáo 1.209 cơ sở, phạt tiền 1.233 cơ sở với tổng số tiền phạt là 3,809 tỷ đồng.

Các nội dung vi phạm chủ yếu được phát hiện: Vi phạm về điều kiện vệ sinh cơ sở chiếm 11,06% số cơ sở được kiểm tra; vi phạm về điều kiện trang thiết bị, dụng cụ chiếm 11,12% số cơ sở được kiểm tra; vi phạm về điều kiện nhân viên chiếm 10,7% số cơ sở được kiểm tra do cơ sở thuê khoán người vào làm việc mang tính thời vụ, không thực hiện khám sức khỏe và học tập kiến thức về ATTP cho người lao động.

Về kết quả kiểm nghiệm, với tổng số 11.226 mẫu được lấy để kiểm nghiệm các chỉ tiêu ATTP, trong đó phát hiện 43/786 mẫu không đạt về chỉ tiêu lý, hóa (chiếm 5,8%), một số chỉ tiêu không đạt chủ yếu như độ ẩm vượt quá mức công bố, chất bảo quản, chất tạo ngọt vượt quá giới hạn cho phép và một số mẫu phát hiện sử dụng chất phụ gia ngoài danh mục cho phép như hàn the, RodaminB, rượu chứa methanol vượt mức quy định…; 28/408 mẫu không đạt về chỉ tiêu vi sinh chiếm 6,8%, một số chỉ tiêu không đạt như tổng số bào tử nấm men-mốc, Staphylococcus aureus, Coliforms, E.coli, Salmonella, P.aeruginosa, tổng số vi khuẩn hiếu khí.... vượt quá tiêu chuẩn cho phép. Đối với kết quả xét nghiệm nhanh với 10.022 mẫu được xét nghiệm, có 1.925 mẫu không đạt, chiếm 18,8%.

Một số mặt hàng được phát hiện vi phạm quy định về ATTP có tính chất điển hình như sản phẩm động vật không rõ nguồn gốc, không bảo đảm an toàn (lòng, nầm heo, nầm bò đã bị hỏng, hôi thối, bốc mùi...), bánh, mứt kẹo không rõ nguồn gốc, không nhãn mác... rượu chứa hàm lượng Methanol cao vượt mức cho phép... Các đoàn thanh tra, kiểm tra đã tịch thu, tiêu hủy các lô hàng vi phạm, đồng thời công bố công khai hàng này trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Theo Cục ATTP, công tác bảo đảm ATTP trong dịp Tết Nguyên đán 2014 được các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố đặc biệt quan tâm, đã chỉ đạo các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương xây dựng kế hoạch bảo đảm ATTP, tăng cường thanh tra, kiểm tra theo đúng chỉ đạo của Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về vệ sinh ATTP. Công tác thanh tra, kiểm tra ATTP dịp Tết Nguyên đán 2014 được triển khai đồng bộ, quyết liệt từ Trung ương đến địa phương, có sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành chức năng có liên quan như: Y tế, Nông nghiệp, Công thương, Công an, Khoa học và Công nghệ, Hải quan.... Số lượng cơ sở thực phẩm được thanh tra Tết 2014 dự kiến nhiều hơn so với Tết năm 2013; việc thanh tra, kiểm tra tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm, dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố được phân cấp rõ cho từng ngành, từng cấp, hạn chế sự chồng chéo trong thực hiện.

Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, hầu hết các trường hợp vi phạm được phát hiện, xử lý bằng nhiều hình thức khác nhau, bảo đảm đúng pháp luật, được công khai kịp thời trên các phương tiện thông tin đại chúng, giúp người dân có thông tin để lựa chọn thực phẩm an toàn. Năng lực của các đoàn thanh, kiểm tra được nâng lên, đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nhiều vụ vi phạm ngay cả khi hàng hóa vi phạm còn để trong kho, chưa đưa ra lưu thông trên thị trường.

Bên cạnh việc tiến hành thanh tra, kiểm tra, các Sở Y tế phối hợp với các lực lượng chức năng của địa phương, sự hỗ trợ tích cực của các cơ quan chuyên môn, viện kiểm nghiệm về ATTP đã triển khai các tổ công tác thường trực 24/24 giờ trong suốt thời gian nghỉ Tết nhằm xử lý kịp thời các sự cố về ATTP, phát hiện, xử lý kịp thời các vi phạm trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống.

Phương Anh