Năm 2018 là một năm đặc biệt đối với Ngân hàng Mắt của Bệnh viện Mắt Trung ương khi được đón nhận giác mạc của bốn Thiên thần nhỏ hiến tặng cho các bệnh nhân đang mỏi mòn chờ ghép. Đây cũng là năm Ngân hàng Mắt đón nhận kỷ lục số ca hiến tặng trong nước lên tới 109 ca - cao nhất từ khi thành lập đến nay.
 
Tết Âm lịch cũng là lúc chúng ta dành thời gian chiêm nghiệm tới những phần linh thiêng của tạo hóa và của linh hồn mỗi người. Có những điều trong cuộc đời này còn cao hơn sự sống và cái chết - đó là cách người ta chia sẻ phần cơ thể của mình sau khi qua đời với trái tim yêu thương cho người mà mình không biết sẽ là ai.

Chiều ngày 22/2/2018, cô bé 7 tuổi Hải An qua đời vì bệnh u thần kinh đệm cầu não lan tỏa sau vài tháng phát hiện. Sau khi qua đời, mẹ bé và gia đình đã đăng kí cho Hải An hiến tạng, nhưng vì luật quy định 18 tuổi trở lên mới có thể hiến tạng, nên cô bé chỉ có thể hiến hai giác mạc của mình.

Các bác sĩ Bệnh viện Mắt Trung ương đã thực hiện hai ca ghép giác mạc của Hải An cho cụ bà 73 tuổi và một bệnh nhân nam 42 tuổi đã không nhìn thấy ánh sáng nhiều năm qua. Nghĩa cử hiến giác mạc của cô bé 7 tuổi Hải An như một ngọn lửa lay động trái tim nhiều người.

Lan tỏa sau hành động đầy ý nghĩa này, chỉ trong 11 ngày (từ ngày 25/2 đến ngày 6/3/2018), đã có 765 người đến Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người đăng kí hiến tạng tạo nên kỉ lục về số lượng người đăng kí hiến tạng từ trước tới nay ở Việt Nam.

Đầu tháng 7/2018, Ngân hàng Mắt đón nhận hai giác mạc của Thiên thần Vân Nhi - em qua đời ở tuổi 12 với tâm nguyện như của Hải An. Hai người mẹ của hai Thiên thần đã gặp nhau với sự đồng cảm sâu sắc. Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi nhưng đầy xúc động của hai người mẹ với nỗi đau giống nhau trong tang lễ của Vân Nhi đã khiến nhiều người xúc động.

Thiên thần thứ ba của chúng ta là một cậu bé 8 tuổi bị ung thư máu. Trong thời gian điều trị, mẹ đã kể cho em câu chuyện của Hải An và Vân Nhi. Trên giường bệnh, cậu bé đã nói với mẹ: "Nếu lấy được bộ phận nào của con để cứu người, mẹ cứ lấy nhé". Ngày 21/9/2018, Ngân hàng Mắt đã đón nhận giác mạc của cậu bé làm thành phép màu ánh sáng cho hai người khác.

Thiên thần thứ tư vừa mới đây thôi rời xa trần thế là một cậu bé 4 tuổi mang quốc tịch Nhật Bản - bé Mai Reon. “Chiến binh của mẹ! Con giỏi và kiên cường lắm, giờ hãy tặng lại giác mạc để giúp những người khác tìm lại ánh sáng nhé chàng trai". Đó là những lời cuối cùng mà mẹ của em thì thầm vào tai con với nụ hôn từ biệt đầy đau đớn và yêu thương.

Một tai nạn bất ngờ đã cướp đi sinh mạng của bé vào đúng ngày sinh nhật. Nhưng với bố mẹ em, em là động lực tiếp thêm sức mạnh cho họ tiếp tục sống một cuộc đời ý nghĩa hơn.

Vậy là, từ Dự án Nâng cao năng lực điều trị các bệnh lý giác mạc bằng phương pháp ghép giác mạc được triển khai từ năm 2005 sau đó Ngân hàng Mắt mới thành lập, giác mạc chủ yếu được gửi tới từ Mỹ.

Người Việt Nam lạ lẫm với việc hiến tặng giác mạc. Người đầu tiên hiến tặng giác mạc ở Việt Nam là một cụ già Công giáo ở Ninh Bình vào năm 2007. Sau đó lần lượt số người đăng ký hiến tặng tăng lên 2 - 3 - 4 rồi 8 người. Đến nay, sau 13 năm, Ngân hàng Mắt của Bệnh viện Mắt Trung ương đã có gần 40.000 người đăng ký hiến giác mạc.

Nhưng đó là số lượng đăng ký thôi - sau khi họ qua đời thì giác mạc mới được hiến tặng. Số người đang chờ ghép tại ngân hàng hiện nay khoảng gần 1.000 người. Tính đến nay, Ngân hàng Mắt đã thu nhận được giác mạc từ 15 tỉnh, thành trong cả nước, tập trung ở khu vực đồng bằng Bắc bộ, xa nhất là Nghệ An.

Sắp tới, Ngân hàng Mắt của Việt Nam sẽ phải tự vận hành, sự hỗ trợ giác mạc sẽ chuyển sang một danh sách dài phía sau của các quốc gia khác. Việt Nam phải tự giải quyết các vấn đề của mình bằng nội tại. Đó là một nỗi lo lắng lớn của Ngân hàng Mắt. Những người làm ở ngân hàng đặc biệt này - chỉ cần mở cánh cửa phòng làm việc sẽ đối mặt với một lúc cả trăm nỗi khát khao mong đợi về việc có giác mạc hay chưa hả bác sĩ? Họ chỉ cần được nhìn lại một bên mắt thôi - được nhìn thấy mẹ cha, thấy vợ hay chồng, thấy con và thấy ánh sáng.

Những câu chuyện của các Thiên thần Ánh sáng hiến giác mạc đã lay động và tạo nên những lớp sóng nhè nhẹ dịu êm trong trái tim cộng đồng. Có điều gì đó cao hơn sự sống và cái chết mà tôi không định danh được nó. Chỉ biết, nó khiến trái tim mọi người cảm thấy bị bóp nghẹt đến ngừng đập và khi đập trở lại, nó như trẻ hơn, mãnh liệt hơn. Xin nghiêng mình trước Thiên thần bé nhỏ!

Hương Trà