Báo cáo của Bộ Y tế cho thấy, từ 2011 - 10/2016, ngộ độc thực phẩm vẫn đang là thách thức lớn. Trong giai đoạn này, toàn quốc đã ghi nhận 1.007 vụ với 30.395 người mắc, 25.617 người đi viện và 164 người chết. Trung bình có 167,8 vụ/năm với 5.065,8 người mắc và 27,3 người chết do ngộ độc thực phẩm/năm. Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm chủ yếu do vi sinh vật (chiếm 40,2%), nguyên nhân do độc tố tự nhiên chiếm 27,9%, do hoá chất chiếm 4,3% và còn 268 vụ không xác định được nguyên nhân gây ngộ độc.

Cũng theo Bộ Y tế, từ năm 2011 – 2015, cả nước đã tiến hành thanh tra, kiểm tra trên 3 triệu lượt cơ sở thực phẩm, số cơ sở vi phạm chiếm khoảng 20%, số tiền phạt khoảng 100 tỷ đồng.

Mặc dù đạt được một số kết quả ghi nhận, nhưng theo đánh giá, việc phân công quản lý về ATTP còn chồng chéo nên khi triển khai xuống các cơ sở còn gặp nhiều khó khăn. Hiện có nhiều văn bản quản lý ATTP đã được ban hành có hiệu lực song song tồn tại gồm: Luật ATTP; Nghị định thi hành một số điều của Luật ATTP; Chỉ thị về việc tăng cường trách nhiệm quản lý Nhà nước về ATTP; Thông tư liên tịch hướng dẫn việc phân công, phối hợp trong quản lý Nhà nước về ATTP...

Trong khi đó, cán cán bộ tham gia quản lý công tác ATTP đa số còn kiêm nhiệm, chưa được đào tạo, chưa có chức danh. Ngoài ra, một số hàng hóa, sản phẩm dù tham gia ký cam kết nhưng công tác thanh tra, kiểm tra gần như không có dẫn đến không biết doanh nghiệp, cơ sở sản xuất có thực hiện không.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, hiện nay việc xử lý dứt điểm một số tồn tại như: chất cấm trong chăn nuôi, tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất kháng sinh trong rau, quả, chè, thịt, thủy sản còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu của nhân dân. Bên cạnh đó, công tác điều tra, xử lý hình sự đối với các hành vi vi phạm pháp luật về ATTP hiệu quả chưa cao do khó khăn trong việc áp dụng các quy định của pháp luật hình sự. Ở nhiều địa phương mặc dù tổ chức thanh, kiểm tra nhiều nhưng tỷ lệ xử lý thấp, kỷ cương, kỷ luật không nghiêm, vẫn còn có sự đùn đẩy trách nhiệm giữa các ngành có liên quan. Mặc dù cấp Bộ chỉ đạo giải pháp nhưng địa phương không có nguồn lực tương thích để thực hiện có hiệu quả, đồng bộ các giải pháp.

Ngoài ra, lực lượng cán bộ quản lý nhà nước về ATTP còn thiếu về số lượng và hạn chế về chuyên môn, đặc biệt các cán bộ tuyến cơ sở không có chuyên môn sâu về ATTP dẫn đến việc hiểu và áp dụng văn bản không đúng. Trong khi đó, công tác vận động, tuyên truyền, giáo dục về ATTP chưa thường xuyên, kết quả còn hạn chế; còn tình trạng nội dung thông tin không chính xác hoặc chưa được kiểm chứng, thiếu căn cứ khoa học, gây ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh và niềm tin của nhân dân đối với công tác quản lý ATTP.

Trước thực trạng này, nhiều ý kiến cho rằng, với việc tăng cường trách nhiệm quản lý Nhà nước về ATTP thông qua phân công, phân cấp trách nhiệm quản lý, thanh kiểm tra và cơ chế phối hợp rõ ràng trong thời gian tới sẽ góp phần tháo gỡ phần nào khó khăn về công tác quản lý Nhà nước hướng đến bảo vệ quyền lợi được sử dụng các sản phẩm an toàn của người tiêu dùng.

PV