Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, Việt Nam phải đối mặt với gánh nặng bệnh tật đang gia tăng nhanh và ngày càng trầm trọng của bệnh ĐTĐ nói riêng và các bệnh không lây nhiễm nói chung. Các nghiên cứu cho thấy, sau 10 năm từ 2002 - 2012, tỷ lệ mắc bệnh ĐTĐ trong cộng đồng đã tăng gấp 2 lần từ 2,7% lên 5,4% và ước tính hiện tại Việt Nam có khoảng 3 triệu người bị ĐTĐ, đặc biệt trong số đó có tới hơn 60% chưa được phát hiện bệnh. Gánh nặng tử vong và tàn phế do căn bệnh này cũng rất lớn. ĐTĐ nằm trong số 10 nguyên nhân gây tử vong và tàn phế hàng đầu ở cả hai giới, gây ra các biến chứng nặng nề về tim mạch, tổn thương thần kinh, suy thận, nhiễm trùng và gây tổn thương bàn chân có thể dẫn đến phải cắt cụt chi.

Nghiên cứu cũng chỉ rõ, bệnh ĐTĐ có nguyên nhân chính là do các thói quen, hành vi sinh hoạt không hợp lý và khoa học gây ra như: Hút thuốc, lạm dụng rượu bia, lười vận động, dinh dưỡng không hợp lý. Thống kê cho thấy, hiện có khoảng 16 triệu người Việt Nam hút thuốc, trong số nam giới uống rượu bia có tới 25% số người uống ở mức nguy hại và khoảng gần 30% dân số thiếu hoạt động thể lực, thể dục thể thao. Sự gia tăng các hành vi nguy cơ đã dẫn tới các rối loạn sinh chuyển hóa trong cơ thể như: Thừa cân béo phì, rối loạn đường máu, mỡ máu dẫn tới nguy cơ mắc ĐTĐ...

Thống kê của WHO cho thấy, hiện nay có khoảng 350 triệu người trên toàn thế giới mắc ĐTĐ và có khả năng tăng gấp đôi trong vòng 20 năm tới. Bệnh ĐTĐ là nguyên nhân trực tiếp gây ra 1,5 triệu trường hợp tử vong mỗi năm và hơn 80% số tử vong xảy ra ở các nước thu nhập thấp và trung bình.

Ông Lokky Wai, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam cho biết, công tác dự phòng đóng vai trò rất quan trọng trong phòng, chống và loại trừ các yếu tố nguy cơ, cũng như giúp phát hiện sớm bệnh ĐTĐ.

Các bằng chứng nghiên cứu khoa học cho thấy nếu loại trừ được các thói quen có hại và hành vi nguy cơ thì sẽ giúp chúng ta phòng tránh được ít nhất 80% các bệnh tim mạch, ĐTĐ và trên 40% các bệnh ung thư. Mặt khác, ĐTĐ là bệnh mãn tính, thường diễn biến âm thầm nên nếu không được phát hiện sớm để kịp thời điều trị thì bệnh sẽ tiến triển nặng, biến chứng trầm trọng dẫn tới việc điều trị bệnh sẽ rất tốn kém và khó hiệu quả.

Do đó, với chủ đề “Phòng, chống bệnh ĐTĐ”, Ngày Sức khỏe Thế giới (7/4) nhằm mục đích nâng cao nhận thức của toàn xã hội về gánh nặng bệnh tật và các biện pháp hiệu quả phòng, chống ĐTĐ hướng tới mục tiêu tiêu phát triển bền vững.

Để tăng cường phòng, chống bệnh không lây nhiễm, cùng với việc triển khai hiệu quả chương trình mục tiêu y tế, năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược Quốc gia phòng, chống bệnh ung thư, tim mạch, ĐTĐ, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen phế quản và các bệnh không lây nhiễm khác giai đoạn 2015 - 2025 trong đó đề ra các mục tiêu và giải pháp cụ thể để kiểm soát sự gia tăng các bệnh không lây nhiễm. Việc ban hành Chiến lược Quốc gia đã thể hiện cam kết của Chính phủ, quyết tâm của Việt Nam trong cuộc chiến để đẩy lùi bệnh ĐTĐ nói riêng và bệnh không lây nhiễm nói chung.

Để phòng, chống bệnh ĐTĐ trong cộng đồng, Bộ Y tế khuyến cáo mỗi người cần có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, duy trì cân nặng hợp lý, tăng cường vận động thể lực ít nhất 30 phút/ngày, không hút thuốc và không lạm dụng rượu bia. Thường xuyên đi kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm đường máu tại các cơ sở y tế, đặc biệt là người trên 40 tuổi. Đây là biện pháp hiệu quả nhất để phát hiện sớm bệnh ĐTĐ. Người mắc bệnh ĐTĐ vẫn có thể sống khỏe và có cuộc sống bình thường nếu được phát hiện bệnh sớm, tuân thủ việc dùng thuốc và chế độ dinh dưỡng, vận động theo lời khuyên của thầy thuốc.

Phương Anh