Quyết tâm "chia tay" với ma túy để làm lại cuộc đời. Ảnh:HB

Tỉnh Hòa Bình có 1.923 người nghiện ma túy, so với năm 2014 giảm 10 người, nhưng 8/11 huyện, thành phố lại có số người nghiện ma túy tăng, đó là: TP Hòa Bình tăng 34 người; huyện Lạc Sơn tăng 16 người; Yên Thủy tăng 9 người; Cao Phong tăng 12 người; Lương Sơn tăng 6 người; Kỳ Sơn tăng 8 người; Đà Bắc tăng 4 người.

Ông Lâm Ngọc Tĩnh, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Hòa Bình cho biết: Đến tháng 8/2015, lũy tích số người nhiễm HIV là 2.149 người, trong đó còn sống 1.314 người. Tất cả 11 huyện, thành phố, 138/210 xã, phường, thị trấn có người nghiện ma túy và 161/210 xã, phường, thị trấn có người nhiễm HIV. Trong 8 tháng năm 2015, Hòa Bình phát hiện mới 20 trường hợp nhiễm HIV, 11 người chuyển AIDS, tử vong 16 người. Địa bàn có người nghiện ma túy, HIV nhiều nhất là TP Hòa Bình có 706 người nghiện, Mai Châu 560 người, Lương Sơn 276 người, Lạc Sơn 134 người... Tệ nạn ma túy, căn bệnh HIV/AIDS đã len lỏi về các xóm bản vùng sâu, vùng cao, vùng kinh tế đặc biệt khó khăn, dân trí thấp. Ma túy, HIV như con thuồng luồng, quấy đảo, làm tan cửa nát nhà, không ít người đã khuynh gia, bại sản, con có cha không mẹ, có mẹ thì không cha. Thậm chí con cái mất cả cha lẫn mẹ, bố mẹ gieo cả cái chết cho con.

Mới đây, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Hòa Bình đã tổ chức tư vấn trước xét nghiệm cho 14.046 phụ nữ mang thai. Kết quả có gần 12.000 phụ nữ mang thai được xét nghiệm HIV. Trong đó 11 người có kết quả xét nghiệm khẳng định HIV dương tính, 12 phụ nữ mang thai nhiễm HIV đã sinh con, 17 trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV, 8 trẻ được đăng ký theo dõi và điều trị tại các cơ sở điều trị HIV và điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. 

TP Hòa Bình dẫn đầu toàn tỉnh về số người nghiện ma túy và HIV. Tháng 4/1997, TP Hòa Bình phát hiện ca đầu tiên nhiễm HIV/AIDS, năm 2005 số ca nhiễm HIV/AIDS đã tăng lên 198 người (tử vong 58 người), năm 2010 lũy tích ca nhiễm là 383 (tử vong 135 người), năm 2014, số lũy tích là 369 người (tử vong 196 người). Nguy cơ lây nhiễm qua đường tiêm chích chiếm 71,3%; qua đường tình dục 17,8%; lây truyền từ mẹ sang con 1,3%; không rõ nguyên nhân 9,6%. Đối tượng nghiện ma túy phần lớn là lứa tuổi thanh thiếu niên và độ tuổi nhiễm HIV/AIDS từ 20 - 49 tuổi chiếm 98%, trong đó tỷ lệ nam giới chiếm 94%. 

Tại huyện Mai Châu, địa bàn "nóng" về nạn buôn bán ma túy, chích hút, nghiện ngập ma túy và hệ lụy là mang trong mình căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS.

Qua tìm hiểu, được biết: Có thời điểm trên địa bàn huyện có trên 550 người nghiện ma túy, trên 1.000 đối tượng nghi nghiện, gần 100 người nhiễm HIV, 77 người AIDS, trong đó 189 người đã chết. Xã Mai Hạ có 650 hộ thì có 13 người nhiễm HIV, hơn 10 người đã chết vì AIDS. Có gia đình 2 - 3 người chết vì AIDS. Xã Tân Sơn, vừa là điểm "nóng" về buôn bán, vận chuyển ma túy, vừa là nơi căn bệnh HIV/AIDS hoành hành. Một xã chưa đầy 2.000 khẩu mà có gần 20 người mang án về ma túy và 3 án tử hình về tội vận chuyển ma túy, gần 20 người chết do AIDS.

Bệnh nhân uống thuốc điều trị tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS. Ảnh: HB 

Để ngăn chặn tệ nạn ma túy, căn bệnh HIV/AIDS, tỉnh Hòa Bình đã có nhiều giải pháp như tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, truyền thông trực tiếp cho đối tượng HIV, nghiện ma túy, mại dâm; xây dựng mạng lưới tuyên truyền viên đến từng xóm bản trọng điểm, phát bao cao su cho đối tượng nghiện, nghi nghiện ma túy... Từ đầu năm đến nay, Trung tâm đã tuyên truyền cho hơn 28.000 lượt phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và mở rộng công tác tuyên truyền đến công nhân lao động tại các khu công nghiệp, doanh nghiệp.

Đặc biệt, Trung tâm duy trì tốt 2 cơ sở điều trị nghiện các chất dạng thuốc bằng thuốc methadone tại TP Hòa Bình (gần 400 bệnh nhân) và Mai Châu (gần 130 bệnh nhân). Tuy nhiên hiệu quả của công tác tuyên tuyền chưa cao, do đối tượng nghiện ma túy, HIV/AIDS ít khi tham gia sinh hoạt cộng đồng, luôn bị các đối tượng khác lôi kéo, dụ dỗ. 

Công tác phòng, chống HIV/AIDS ở Hòa Bình đang gặp phải khó khăn về kinh phí, do dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia và dự án quốc tế bị cắt giảm kinh phí. Việc cắt giảm kinh phí sẽ tác động trực tiếp đến việc triển khai các hoạt động can thiệp, giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV cho nhóm nghiện, chích ma túy và mại dâm.

Thực tế cho thấy, đối tượng nghiện ma túy luôn di, biến động cả về số lượng và địa điểm, có nhiều thủ đoạn đối phó với lực lượng chức năng. Số tham gia cai nghiện chưa cao, tỷ lệ tái nghiện vẫn còn. Thái độ kỳ thị, phân biệt, đối xử với người nhiễm HIV trong cộng đồng và chính bản thân người nhiễm HIV khiến cho việc tiếp cận với các dịch vụ y tế còn hạn chế.   

Bị cáo Diệp, kẻ gieo rắc cái chết trắng phải trá giá 18 năm tù. Ảnh: HB

Thực tế cho thấy, khi cơn lốc ma túy tràn vào thôn, bản nào thì làng quê ấy gần như bị tiêu điều, người dân lâm cảnh nghèo túng, an ninh trật tự không đảm bảo. Nghiện ma túy sẽ "đẻ" ra HIV/AIDS. Và, con đường đưa đối tượng nghiện ma túy vào tù, "về" âm phủ chỉ là gang tấc.

Bác sỹ Lâm Ngọc Tĩnh cho biết: Theo Quyết định số 1008 của Thủ tướng Chính phủ, đến cuối năm 2015, Hòa Bình phải điều trị cho 1.200 bệnh nhân HIV/AIDS bằng thuốc methadone. Hiện nay Hòa Bình mới có 2 cơ sở điều trị bằng methadone, với số bệnh nhân trên dưới 400 người. Để đạt được chỉ tiêu trên, trong năm 2015, Hòa Bình phải có thêm 3 cơ sở điều trị methadone tại các điểm: Lương Sơn, Lạc Sơn và Trung tâm 0506 của tỉnh.

Với tỉnh Hòa Bình, phòng, chống căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS đang là cuộc chiến đầy cam go và quyết liệt.    

                                                                        Hồng Bài