Ông Xa Văn Liệng trao đổi thông tin với PV. Ảnh: Đức Long

Ngôi nhà của vợ chồng ông Xa Văn Mẫn và Nguyễn Thị Hồng dựng trên sườn đồi, cuối xóm Mõ La, xã Tu Lý (Đà Bắc, Hòa Bình). Ngôi nhà xây cấp 4 tềnh toàng, trong nhà không có đồ vật gì đáng giá. 

Ông Mẫn thở dài, nói: Bà nhà tôi (bà Hồng) quanh năm đau ốm, bệnh tật, làm ra đồng nào lại "bón vào" thuốc thang hết. Ngày 29/4, tôi đưa vợ tôi lên Bệnh viện Đa khoa huyện Đà Bắc khám bệnh. Bệnh viện bảo phải mổ u nang buồng trứng. Trước khi lên bàn mổ, họ (nhân viên y tế) bảo là khâu chỉ bảo hiểm không tiêu, suốt đời nó (chỉ) ở như thế. Khâu chỉ ngoài phải nộp một triệu đồng tiền chỉ. Số tiền này không có hóa đơn, không có trong bảo hiểm. Tôi bảo vợ: Nghèo thì đã nghèo rồi, không có tiền cũng phải lo có tiền mà khâu cái chỉ tốt. Vợ tôi đồng ý. Mổ xong, tôi nộp cho "bác sỹ" (đồng bào đến bệnh viện đều gọi nhân viên y tế là bác sỹ - PV), một triệu đồng tiền chỉ và một triệu đồng tiền bồi dưỡng. Tất cả số tiền đi viện hết 2,3 triệu đồng.

Bà Nguyễn Thị Hồng bức xúc nói: Họ bảo là chỉ tự tiêu nhưng mổ xong, 7 ngày sau tôi vẫn phải đến bệnh viện để rút chỉ. Chúng tôi là hộ nghèo, được Nhà nước quan tâm cấp thẻ BHYT để khám, chữa bệnh. Không hiểu vì sao đến bệnh viện lại bảo chỉ bảo hiểm không tốt, phải khâu chỉ ngoài bảo hiểm mới đảm bảo. Không phải một mình tôi bị khâu chỉ ngoài bảo hiểm đâu. Nhiều người mổ phải chịu mất tiền như thế. Khổ lắm, có thẻ BHYT cũng như không.

Từ Tu Lý, chúng tôi vượt chặng đường gần 80 km lên xóm Mới, xã Đồng Chum tìm gặp ông Xa Văn Liệng. Mới đầu ông Liệng không tiếp chuyện chúng tôi. Ông nói: Mình hay ốm đau. Nói ra họ (chỉ nhân viên bệnh viện - PV) ghét, đi viện họ không quan tâm chăm sóc lại khổ cho bản thân. 

Anh cán bộ BHXH tỉnh Hòa Bình thuyết phục một lúc ông Liệng mới kể lại chuyện đi viện mổ ruột thừa hồi đầu tháng 5 vừa qua. "Tôi đến bệnh viện lúc 7 giờ tối, hơn 10 giờ thì mổ. Trước lúc mổ, bác sỹ bảo: Gia đình nộp 500.000 đồng tiền chỉ. Đây là chỉ ngoài. Khâu chỉ bảo hiểm không đảm bảo đâu, nếu xảy ra chuyện gì thì bệnh viện không chịu trách nhiệm. Tôi nghe bác sỹ nói thế lại lo nên bảo các con đi viện đã tốn kém rồi thì làm cái chỉ tốt cho yên tâm. Mổ xong tôi nộp ngay cho bác sỹ 500.000 đồng tiền chỉ với 500.000 đồng tiền bồi dưỡng. Chúng tôi là người dân tộc, ở vùng cao có biết thế nào là chỉ bảo hiểm, chỉ ngoài bảo hiểm. Bác sỹ đã nói thì chỉ nào tốt thì khâu.

Cùng xã Đồng Chum với ông Liệng còn có bà Xa Thị Căm, bà Lường Thị Kim, chị Xa Thị Thắm, Xa Thị Yên cũng đi viện và phẫu thuật ở Bệnh viện Đa khoa huyện Đà Bắc hồi tháng 4/2014 và đều được "bác sỹ" bệnh viện tư vấn nộp thêm 500.000 đồng để khâu "chỉ ngoài bảo hiểm". 

Chị Hà Thị Duyên, 20 tuổi, xóm Ênh, xã Tân Minh cho biết: Ngày 29/4/2014 chị Duyên (Thẻ BHYT hộ người nghèo) đến Bệnh viện Đa khoa huyện Đà Bắc sinh con. Khi vào viện chị nộp 300.000 đồng viện phí, bác sỹ bảo, phải nộp 500.000 đồng nữa để khâu chỉ tốt mới đảm bảo. Nếu khâu chỉ bình thường (chỉ bảo hiểm) thì 200.000 đồng. Khâu chỉ bình thường khi vết mổ lành thì hay bị ngứa. "Là người dân tộc vùng cao cháu có biết gì là chỉ bảo hiểm, chỉ ngoài bảo hiểm. Chỉ nghĩ là chỉ bệnh viện khâu cũng là chỉ trong thẻ BHYT, là chỉ tốt" - chị Duyên nói.

Theo danh sách 45 bệnh nhân đã được phẫu thuật tại Bệnh viện Đa khoa huyện Đà Bắc từ 3/3 đến 29/4/2014, chúng tôi đã tìm gặp một số bệnh nhân như: Bùi Thị Mỹ, 22 tuổi, xóm Thùng Lùng, xã Tân Pheo, Hà Thị Thắm, 20 tuổi, xóm Ênh, xã Tân Minh (vào viện 13/3), Đinh Thị Tuyên, 26 tuổi, xóm Hồm, xã Đồng Ruộng (vào viện 13/3), Bàn Thị Lan, 35 tuổi, xóm Bai, xã Cao Sơn (vào viện 24/3), Hà Thị Ngọc, xã Tân Dân (Mai Châu, vào viện 6/4), Hà Thị Tưởng, 26 tuổi, xóm Cò Phụng, xã Đồng Chum (vào viện 11/4), Bùi Thị Qúy, xóm Ca Lông, xã Đồng Chum (vào viện 15/4), Bàn Thị Lan, xóm Mạ, Tu Lý (vào viện 19/5)... Khi tiếp xúc với chúng tôi, số bệnh nhân trên đều bức xúc với khoản tiền chỉ nộp ngoài, không có phiếu thu. Và, họ không hài lòng với lời "tư vấn" về vật tư y tế (chỉ khâu) phục vụ phẫu thuật của Bệnh viện Đa khoa huyện Đà Bắc. Vì, thế nào là chỉ bảo hiểm? Thế nào gọi là chỉ ngoài bảo hiểm? Và vì sao chỉ bảo hiểm lại không tốt, không đảm bảo?

Đem điều bức xúc trên của người bệnh đến BHXH tỉnh Hòa Bình. Ông Đoàn Đức Thắng, Phó trưởng Phòng Giám định BHYT khẳng định: Cơ quan BHXH không tổ chức đấu thầu, không mua sắm và cung cấp thuốc, vật tư y tế, trong đó có chỉ khâu cho bệnh viện. Vật tư y tế là do Hội đồng Chuyên môn bệnh viện tổ chức xây dựng lên và tổ chức đấu thầu. Đồng thời Hội đồng Chuyên môn sẽ xây dựng khung giá viện phí, trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Thí dụ: Nghị quyết số 39/2012/NQ-HĐND tỉnh Hòa Bình quy định cơ cấu dịch vụ kỹ thuật cho một ca phẫu thuật chửa ngoài tử cung, vỡ có choáng (dây hút silicon, tay dao mổ điện), có tổng số tiền là 2.600.000 đồng, giá tối đa theo Thông tư Liên tịch số 04/2012/TTLT-BYT-BTC là 3.600.000 đồng, giá đề nghị HĐND tỉnh phê duyệt là 3.000.000 đồng. Trong chi phí hóa chất, vật tư tiêu hao để thực hiện dịch vụ có chỉ khâu là: Chỉ Vicryl số 1 gồm 3 sợi, đơn giá 84.847 đồng/sợi. Chỉ vicryl số 2,3,4 gồm 3 sợi, đơn giá 76.600 đồng/sợi. Tổng số tiền chỉ là 484.341 đồng. Số chỉ trên do Hội đồng Chuyên môn bệnh viện xây dựng, đề xuất theo nhu cầu và tổ chức đấu thầu. Như vậy chỉ đó không thể nói là chỉ bảo hiểm và càng không thể nói là chỉ không tốt, không đảm bảo.

Việc Bệnh viện Đa khoa huyện Đà Bắc thu thêm tiền chỉ của người bệnh là trái với quy định tại Công văn số 2210/BYT-KH-TC ngày 16/4/2012 của Bộ Y tế "V/v hướng dẫn triển khai Thông tư Liên tịch số 04/2012/TTLT-BYT-BTC". Đặc biệt là số tiền 26.200.000 đồng đã thu trong tháng 3 và 4/2014 của 45 bệnh nhân phẫu thuật, không có phiếu thu, số tiền trên "nằm" ở đâu?

Mới đây, bà Nguyễn Thị Hồng, xóm Mõ La đã thông tin lại cho PV: "Khoảng ba hay bốn ngày sau khi các anh đến nhà tôi thì có một cô ở Bệnh viện Đa khoa huyện Đà Bắc đến nhà gặp tôi và hỏi: Cô ơi cô có phải là bên bảo hiểm đến đây điều tra không? Cô nói thế nào? Tôi bảo cô ấy là "tôi nói với các anh ấy là tôi đi viện mất 2,3 triệu đồng, trong đó có 1 triệu đồng tiền chỉ, 1 triệu đồng bồi dưỡng". Cô ấy nói: "Cô ơi cô cháu chỉ hỏi thế thôi. Cháu không lấy số tiền đấy của các cô đâu, đây là do sếp bảo lấy thôi". Như vậy, chính nhân viên bệnh viện biết việc thu tiền chỉ của bệnh nhân là sai. Bản thân họ không muốn làm...".

Ngoài thông tin về "chỉ bảo hiểm, chỉ ngoài bảo hiểm" như trên, chúng tôi còn được nhiều bệnh nhân, nhân dân trong huyện cung cấp thông tin về những việc làm của bệnh viện đã gây bức xúc trong dư luận như: Giả mạo chữ viết, chữ ký người nhà bệnh nhân, lập đơn xin mổ chất lượng cao để thu tiền bệnh nhân; thu tiền phí và lệ phí bệnh nhân trái quy định; lập khống phiếu xét nghiệm; lạm dụng xét nghiệm để rút "ruột" tiền bảo hiểm; yêu cầu bệnh nhân nộp tiền để thuê xe "đi đón" bác sỹ mổ; cho thai nhi còn sống vào hộp cát tông, giao cho gia đình sản phụ đem về nhà chôn... 

Chúng tôi đã điều tra, xác minh cho thấy, những thông tin do bệnh nhân và người dân cung cấp là đúng. Đặc biệt là tình trạng trên đã diễn ra mấy năm nay, người dân phản ánh, khiếu nại lên các cơ quan chức năng của tỉnh Hòa Bình, nhưng không được giải quyết dứt điểm. 

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc và coi đây như một bức thư ngỏ, nỗi bức xúc của người dân gửi bà Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến.

Đức Long