Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long phát biểu tại Hội thảo

Bộ Y tế cho biết, những năm qua, công tác phòng chống và loại trừ sốt rét ở nước ta đã đạt được các kết quả đáng kể, đó là tỷ lệ mắc và tử vong do sốt rét liên tục giảm hàng năm. So với năm 2011, tỷ lệ mắc sốt rét trên 1.000 dân giảm 84,6%, số bệnh nhân sốt rét giảm 81,6%, số ký sinh trùng sốt rét giảm 72,6%, số trường hợp tử vong do sốt rét giảm 57,1%. Không có dịch sốt rét xảy ra.

Mỗi năm có hàng triệu người dân sống trong vùng sốt rét lưu hành được bảo vệ bằng biện pháp phòng chống muỗi sốt rét (phun tồn lưu và tẩm màn bằng hóa chất diệt muỗi) và hàng chục nghìn bệnh nhân được cấp thuốc điều trị sốt rét miễn phí.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, hiện tình hình sốt rét tại một số tỉnh thuộc khu vực miền Trung Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ diễn biến phức tạp, một số tỉnh có nhiều người mang ký sinh trùng sốt rét như: Bình Phước, Gia Lai, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Đăk Lăk, Đăk Nông, Kon Tum, Quảng Nam, Quảng Bình, Quảng Trị. Bệnh sốt rét có nguy cơ quay trở lại, gia tăng số mắc, số tử vong và có thể gây thành dịch.

Cán bộ y tế hướng dẫn người dân phòng chống sốt rét. Ảnh: Internet

Trong khi đó, công tác phòng chống và loại trừ sốt rét hiện nay đang gặp một số khó khăn thách thức về mặt kỹ thuật và đầu tư kinh phí.

Nguồn ngân sách Nhà nước và các nhà tài trợ quốc tế có nguy cơ cắt giảm sẽ gây khó khăn trong việc triển khai các hoạt động phòng chống sốt rét, dẫn đến có thể làm gia tăng cao số mắc và tử vong do sốt rét, nguy cơ bùng phát dịch sốt rét ở nhiều địa phương và sốt rét kháng thuốc lan rộng, bệnh sốt rét sẽ có những diễn biến phức tạp và khó dự báo, đặc biệt tại các vùng sốt rét lưu hành.

Tại Hội thảo, các chuyên gia quốc tế về sốt rét cũng cho rằng, số ca sốt rét ở Việt Nam đã giảm mạnh nhờ những nỗ lực thành công của Chính phủ Việt Nam trong những thập kỷ qua.

Để duy trì những thành tựu này và vượt qua những thách thức mới trong việc loại trừ sốt rét, như sự xuất hiện của sốt rét kháng thuốc ở Việt Nam, Chính phủ và các đối tác quốc tế cần khẳng định lại cam kết của mình để loại trừ sốt rét.

Với hơn 40 tỉnh không có sốt rét, Việt Nam đã đạt được tất cả các mục tiêu đề ra trong Chiến lược Quốc gia về Phòng, chống sốt rét giai đoạn 2011-2020.

Năm 2016, Việt Nam nằm trong số 44 quốc gia có ít hơn 10.000 ca sốt rét mỗi năm. Việt Nam đã thay đổi cách tiếp cận từ kiểm soát sốt rét sang loại trừ sốt rét, với mục tiêu loại trừ sốt rét vào năm 2030.

Phát biểu tại Hội thảo, TS. Kidong Park, Trưởng đại diện của WHO tại Việt Nam cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải có các hành động khẩn cấp để đưa cuộc chiến toàn cầu chống sốt rét trở lại đúng hướng. “Đó là lý do tại sao WHO kêu gọi đầu tư lớn hơn và mở rộng độ bao phủ của các biện pháp đã được chứng minh là có hiệu quả để phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị sốt rét”, TS. Kidong Park cho biết.

Để tiến tới kiểm soát và loại trừ bệnh sốt rét, Bộ Y tế đề nghị các địa phương tiếp tục triển khai các biện pháp truyền thông để cộng đồng chủ động, tích cực tham gia vào các hoạt động phòng chống và loại trừ sốt rét.

Các địa phương phải đảm bảo thực hiện thường xuyên công tác giám sát, phát hiện, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, quản lý ca bệnh, quản lý đối tượng dân di biến động, đặc biệt đối với người dân thường xuyên đi rừng, ngủ rẫy, người trở về từ các nước có sốt rét lưu hành; tăng cường phối hợp đa ngành trong công tác phòng chống sốt rét, nhất là tại các địa phương có sốt rét lưu hành.

Bên cạnh đó, trong điều trị bệnh nhân sốt rét, các cơ sở y tế phải sử dụng đúng thuốc, đủ liều theo quy định của Bộ Y tế.

Phương Anh