(Thanh tra) - Chặng đường vừa đi qua của Đảng bộ Thanh tra Chính phủ đã ghi lại nhiều dấu ấn quan trọng, mang tính lịch sử của ngành Thanh tra trong hành trình 80 năm xây dựng và phát triển.
1. Lần đầu tiên trong lịch sử, ngành Thanh tra được sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy một cách đồng bộ, bài bản
Thông qua việc xây dựng trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư phê duyệt Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và tổ chức thực hiện, ngành Thanh tra hiện nay được tổ chức tập trung theo 2 cấp ở Trung ương và địa phương.
Ở Trung ương, Thanh tra Chính phủ tiếp nhận 12 Thanh tra Bộ, đồng thời sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các đơn vị trực thuộc, đi vào hoạt động từ ngày 1/6/2025; với cách làm bài bản, khoa học, công khai, minh bạch, khách quan đã tạo sự đồng thuận cao của cán bộ thuộc diện sắp xếp; được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành ghi nhận, đánh giá cao.
Ở địa phương, Thanh tra các tỉnh được sắp xếp cùng với việc sắp xếp, sáp nhập các tỉnh, trên cơ sở kết thúc hoạt động của thanh tra sở, thanh tra huyện; đã chính thức vận hành cùng với chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025.
2. Lần đầu tiên trong lịch sử ngành Thanh tra, trong một nhiệm kỳ có 5 đồng chí Phó Tổng Thanh tra Chính phủ được bổ nhiệm
Công tác tổ chức cán bộ trong nhiệm kỳ qua có nhiều đổi mới, nhất là việc phát hiện, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí cán bộ trẻ có bản lĩnh, năng lực nổi trội và triển vọng vào vị trí lãnh đạo, quản lý nhằm bảo đảm sự chuyển tiếp liên tục, vững vàng giữa các thế hệ cán bộ.
Nổi bật là lần đầu tiên trong lịch sử ngành Thanh tra, trong một nhiệm kỳ có 5 đồng chí Phó Tổng Thanh tra Chính phủ được bổ nhiệm, trong đó có 3 đồng chí từ nguồn nhân sự tại chỗ, khẳng định sự tin tưởng của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Tổ chức Trung ương, Ban Thường vụ Đảng uỷ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng, phát triển cán bộ của Thanh tra Chính phủ và cá nhân các đồng chí được bổ nhiệm.
3. Lần đầu tiên trong lịch sử ngành Thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã thực hiện rất thành công công tác luân chuyển, điều động và chuyển đổi vị trí công tác công chức, viên chức
Trong nhiệm kỳ qua (2020-2025), công tác luân chuyển, điều động và chuyển đổi vị trí công tác công chức, viên chức được thực hiện với quyết tâm cao. Đây là công việc rất khó, phức tạp, nhạy cảm, liên quan đến yếu tố con người, các nhiệm kỳ trước đây chưa làm được một cách bài bản, toàn diện.
Ban Thường vụ Đảng uỷ đã ban hành và tổ chức thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/BCSĐ và Kế hoạch số 766/KH-TTCP về luân chuyển, điều động và chuyển đổi vị trí công tác công chức, viên chức Thanh tra Chính phủ giai đoạn 2023-2027.
Với cách làm bài bản, khoa học, công khai, minh bạch, khách quan, vì mục tiêu phát triển chung, nên lần đầu tiên trong lịch sử ngành Thanh tra đã thực hiện rất thành công công tác luân chuyển, điều động và chuyển đổi vị trí công tác công chức, viên chức. Có những trường hợp công chức 28 năm chỉ làm ở một đơn vị, nay mới được chuyển đổi vị trí công tác. Do vậy, đã tạo được sự thống nhất, đồng thuận cao trong cơ quan, đơn vị và được triển khai thường xuyên, đi vào nề nếp, tạo khí thế, động lực mới cho toàn thể cán bộ, đảng viên thi đua, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
4. Thanh tra Chính phủ là một trong những cơ quan đầu tiên được Ban Chỉ đạo Trung ương tin tưởng giao thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng
Khi Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực (Ban Chỉ đạo Trung ương) chuyển trọng tâm sang phòng, chống lãng phí, đặt nhiệm vụ phòng, chống lãng phí ngang với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, Thanh tra Chính phủ vinh dự là một trong những cơ quan đầu tiên được tin tưởng giao thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng.
Trong đó có thể kể đến nhiệm vụ thanh tra dự án có dấu hiệu lãng phí là 2 dự án Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2 tại tỉnh Hà Nam cũ với yêu cầu rất gấp về tiến độ.
Với quyết tâm cao và cách làm bài bản, khoa học, chỉ trong khoảng thời gian 36 ngày, Thanh tra Chính phủ đã xác định được số tiền lãng phí của 2 dự án trên 1.200 tỷ đồng và các sai phạm của tổ chức, cá nhân có liên quan, chuyển cơ quan điều tra xử lý theo thẩm quyền; tạo cơ sở để 2 dự án tiếp tục triển khai, sớm đưa vào khai thác, vận hành theo Nghị quyết số 34/NĐ-CP ngày 13/2/2025 của Chính phủ, được Tổng Bí thư và Ban Chỉ đạo Trung ương đánh giá là hình mẫu cho các cuộc thanh tra, dư luận xã hội đồng tình, đánh giá cao.
Hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ chủ trì, chỉ đạo toàn ngành tiến hành thanh tra 2 chuyên đề diện rộng trên phạm vi toàn quốc. Một là: thanh tra các dự án có khó khăn, vướng mắc để cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết, tháo gỡ cho các dự án tồn đọng, kéo dài nhằm giải phóng nguồn lực, sớm đưa các dự án vào sử dụng, không để thất thoát, lãng phí tài sản, nguồn lực của Nhà nước, doanh nghiệp, người dân và xã hội. Hai là: thanh tra phòng, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng các cơ sở nhà, đất của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp Nhà nước quản lý.
5. Dấu ấn nhiệm kỳ ngành Thanh tra thực hiện số cuộc thanh tra chuyên đề diện rộng trên phạm vi cả nước nhiều nhất trong lịch sử
Trong nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng uỷ Thanh tra Chính phủ đã lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương pháp tổ chức thực hiện cuộc thanh tra với nhiều cách làm mới, khoa học; siết chặt kỷ cương, kỷ luật, kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thanh tra, nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ thực hiện các cuộc thanh tra, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của Đảng và Nhà nước.
Đây là nhiệm kỳ ngành Thanh tra thực hiện số cuộc thanh tra chuyên đề diện rộng trên phạm vi cả nước nhiều nhất trong lịch sử. Riêng Thanh tra Chính phủ đã thực hiện nhiều cuộc thanh tra có phạm vi rộng, tính chất rất phức tạp, yêu cầu hoàn thành trong thời gian rất ngắn theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; điển hình là cuộc thanh tra 2 dự án Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2. Đến nay, Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước và dư luận xã hội đánh giá cao.
6. Xây dựng Luật Thanh tra trong thời gian ngắn kỷ lục
Trong 5 năm qua, Thanh tra Chính phủ đã chủ trì, phối hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương giúp Chính phủ trình Bộ Chính trị 3 đề án; trình Quốc hội thông qua 2 luật; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 1 nghị quyết; trình Chính phủ ban hành 8 nghị định; 1 nghị quyết; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 1 quyết định và 1 chỉ thị; Tổng Thanh tra Chính phủ ban hành 17 thông tư và 1 văn bản hợp nhất.
Một trong những kết quả tạo dấu ấn nổi bật là với thời gian ngắn kỷ lục, từ tháng 3/2025 đến tháng 6/2025, Thanh tra Chính phủ đã giúp Chính phủ xây dựng, trình Quốc hội thông qua Luật Thanh tra (sửa đổi), trình Chính phủ ban hành 3 nghị định, đồng thời ban hành 2 thông tư theo tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng” nhằm thể chế hóa kịp thời các chủ trương của Đảng, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho tổ chức, hoạt động của cơ quan thanh tra và các lĩnh vực quản lý nhà nước của Thanh tra Chính phủ.
