Bộ Tư pháp kích hoạt Nền tảng số thi hành án dân sự và Trung tâm Giám sát, điều hành thông minh Hệ thống thi hành án dân sự. Ảnh: BTP

Nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhiệm kỳ 2026-2030

Theo ông Nguyễn Quang Thái, Phó Bí thư chuyên trách Đảng ủy Bộ Tư pháp, bám sát sự lãnh đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ; kế thừa truyền thống của ngành, trong nhiệm kỳ 2020-2025, Bộ, ngành Tư pháp đã đổi mới mạnh mẽ công tác chỉ đạo điều hành, đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số, tăng cường phối hợp liên ngành và đạt được nhiều kết quả toàn diện.

Trong xây dựng và hoàn thiện pháp luật, Bộ Tư pháp khẳng định rõ vai trò nòng cốt trong kiến tạo thể chế, như phối hợp tham mưu ban hành 2 nghị quyết quan trọng (Nghị quyết 27 về Nhà nước pháp quyền và Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật); tham mưu, phối hợp trình 170 dự án luật, dự thảo nghị quyết của Quốc hội...

Đặc biệt, Bộ chủ trì xây dựng nhiều luật quan trọng. Lần đầu tiên thiết kế cơ chế ủy quyền lập pháp qua các Nghị quyết 130, 190, 197 và 206/2025/QH15, tạo hành lang pháp lý đặc biệt để xử lý kịp thời các vướng mắc thể chế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thí điểm, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Bên cạnh đó, công tác theo dõi, kiểm tra thi hành pháp luật được đổi mới với kết quả rà soát văn bản đạt mức kỷ lục (rà soát trên 167 nghìn văn bản, xử lý trên 30 nghìn văn bản sau rà soát). Năm 2025, Bộ đã chủ trì, phối hợp rà soát hơn 2 nghìn kiến nghị, nhận diện gần 800 vướng mắc cần xử lý, góp phần tháo gỡ nhiều điểm nghẽn pháp lý.

Về công tác thi hành án dân sự, toàn ngành thi hành xong hơn 2,7 triệu việc, tương ứng hơn 476 nghìn tỷ đồng giai đoạn 2021-2025, vượt chỉ tiêu Quốc hội giao. Trong đó, công tác thu hồi tài sản tham nhũng, kinh tế được đẩy mạnh nhờ đổi mới tổ chức, hoạt động, tham mưu đường lối, chính sách, pháp luật phù hợp.

Đặc biệt, nhiệm kỳ 2020-2025 cho thấy bước chuyển biến mạnh mẽ về hành chính tư pháp nhờ chuyển đổi số và cải cách thủ tục. Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, giúp giảm 30% thời gian giải quyết thủ tục. Đăng ký biện pháp bảo đảm xử lý 4,5 triệu hồ sơ, 88% trực tuyến; hệ thống đăng ký trực tuyến giúp Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm thuộc bộ được vinh danh “Cơ quan chuyển đổi số xuất sắc 2024”.

Ngoài ra, công tác bổ trợ tư pháp và trợ giúp pháp lý phát triển mạnh; hợp tác quốc tế về pháp luật được đẩy mạnh, nâng cao vị thế Việt Nam; công tác xây dựng ngành và phát triển nhân lực tinh gọn, hiện đại đạt nhiều kết quả tích cực; nghiên cứu khoa học và cải cách hành chính có nhiều bứt phá.

Chuyển đổi số toàn diện, ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo

Phó Bí thư chuyên trách Đảng ủy Bộ Tư pháp Nguyễn Quang Thái cho biết, một trong những giải pháp đột phá quan trọng để hiện đại hóa công tác thi hành pháp luật và quản trị tư pháp là chuyển đổi số toàn diện, ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo.

Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được xác định rõ tại Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Tư pháp lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030. Theo đó, Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện Cơ sở dữ liệu pháp luật quốc gia; liên thông với các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm tra cứu nhanh, chính xác, hỗ trợ xây dựng, thi hành và giám sát pháp luật cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan Nhà nước.

Ông Nguyễn Quang Thái, Phó Bí thư chuyên trách Đảng ủy Bộ Tư pháp. Ảnh: BTP

Bộ sẽ xây dựng đề án Cơ sở dữ liệu lớn về pháp luật và Đề án Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật.

Một trong những giải pháp đột phá là số hóa và tự động hóa dịch vụ công tư pháp. Trong đó, hướng tới 100% dịch vụ công mức độ toàn trình, tập trung vào các lĩnh vực trọng điểm, như: Hộ tịch, thi hành án, bổ trợ tư pháp, đăng ký bảo đảm, tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, việc xây dựng nền tảng số phổ biến pháp luật và tư vấn trực tuyến được chú trọng với việc phát triển đa dạng hình thức truyền thông, tư vấn pháp lý trực tuyến, giáo dục pháp luật. Từ đó, góp phần nâng cao khả năng tiếp cận thông tin pháp luật cho người dân và doanh nghiệp.

Về phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số, bảo đảm 100% cán bộ lãnh đạo và chuyên viên chủ chốt được đào tạo bài bản về công nghệ thông tin và chuyển đổi số, nâng cao năng lực quản lý, triển khai và giám sát hiệu quả các dự án pháp luật số.

Có thể thấy, nhiệm kỳ 2020-2025 của Đảng bộ Bộ Tư pháp đã kết thúc với nhiều thành tựu đáng tự hào, đặc biệt là trong giai đoạn chuyển đổi lịch sử cuối nhiệm kỳ. Đây là tiền đề vững chắc để Đảng bộ bước vào nhiệm kỳ mới - không chỉ là nhiệm kỳ “hành động” mà còn là nhiệm kỳ “định hình tương lai”. Nhất là đi sâu, đẩy mạnh chuyển đổi số trong mọi mặt hoạt động của ngành Tư pháp, mục tiêu là xây dựng một nền tư pháp điện tử hiện đại, minh bạch, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.