Toàn cảnh cuộc họp trực tuyến. Ảnh: TM

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, Phó Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 đánh giá như vậy tại hội nghị giao ban trực tuyến công tác phòng chống dịch toàn quốc tổ chức sáng 16/7 tại Bộ Y tế với gần 130 điểm cầu trong cả nước.

Đợt dịch lần này sẽ kéo dài hơn so với trước

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua nhiều biện pháp phòng chống dịch quyết liệt đã được triển khai. Tuy nhiên, tại một số địa phương, đặc biệt là TP Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Đông, miền Tây Nam Bộ đang đối mặt với sự bùng phát dịch COVID-19 hết sức phức tạp.

Trong những ngày tới, có thể gia tăng nhiều trường hợp mắc mới, có nhiều trường hợp sẽ có khả năng tử vong trong thời gian.

“Đợt dịch này sẽ kéo dài hơn so với các đợt dịch trước, gây tác động trên diện rất rộng, ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến đời sống, phát triển kinh tế xã hội nhất là các tỉnh, thành phố khu vực miền Nam”, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhận định.

Theo Tư lệnh ngành Y tế, các đợt dịch trước chỉ một đến một tháng rưỡi là kết thúc. Tuy nhiên, lần này, biến chủng Delta lây lan nhanh, tốc độ tấn công tăng gấp 2-3 lần so với các đợt dịch trước. Do tốc độ bám dính của biến chủng Delta đối với tế bào vật chủ, khả năng nhân lên nhanh với số lượng lớn trong tế bào dẫn đến việc phá huỷ tế bào, phát tán mầm bệnh ra môi trường xung quanh trong thời gian ngắn. Chu kỳ lây nhiễm hiện nay chỉ còn 2 ngày chứ không phải 5 ngày như trước đây.

Người dân TP Hồ Chí Minh xếp hàng chờ lấy mẫu xét nghiệm. Ảnh: BYT

“Vì vậy dù chúng ta triển khai chống dịch quyết liệt, rất cố gắng, nhưng kết quả chưa được như mong muố. Việc thực hiện Chỉ thị 16 tại một số địa phương được thực hiện chưa nghiêm túc, chưa đầy đủ, chưa quyết liệt”, Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Ông Long cũng cho biết, nếu người dân đi lại vẫn nhộn nhịp, cửa hàng siêu thị vẫn mở dù Chỉ thị 16 quy định chỉ mở các dịch vụ thiếu yếu như thực phẩm, thuốc men. Chợ vẫn họp đông thì không thể chấm dứt chuỗi lây nhiễm được.

Tại cuộc họp, Bộ trưởng cũng thẳng thắn chỉ rõ, các khu công nghiệp cũng chưa thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Bộ Y tế. Có địa phương chưa kiểm tra, chưa giám sát, chưa xét nghiệm, đặc biệt là tâm thế chuẩn bị cho tình hình dịch lan rộng kéo dài còn rất lần chần. Một số nơi vẫn còn trông chờ vào Trung ương, ngại mua sắm.

Tối ưu hóa vấn đề xét nghiệm

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế thông tin có một số thay đổi cơ bản trong phòng chống dịch hiện nay. Đồng thời khẳng định, những thay đổi này giảm được thời gian nằm viện của bệnh nhân không triệu chứng và bệnh nhân nhẹ để tập trung điều trị bệnh nhân nặng tại các cơ sở điều trị.

Cụ thể, đối với việc giảm thời gian cách ly, theo người đứng đầu ngành Y tế, dù có rủi ro nhưng chấp nhận rủi ro ở mức thấp. Việc thí điểm cách ly F1 tại nhà, có thể áp dụng theo hướng dẫn của Bộ Y tế nếu đảm bảo các tiêu chí, thay đổi trong xét nghiệm.

Đối với xét nghiệm, nếu trước đây chủ yếu sử dụng xét nghiệm PCR là chính, giờ thay đổi sử dụng test nhanh là chính, để tối ưu hóa vấn đề xét nghiệm, trả kết quả nhanh, đưa F0 ra khỏi cộng đồng càng nhanh càng tốt bởi vì đặc tính virus phát tán mạnh, một người nhiễm, là cả gia đình và những người có tiếp xúc gần có thể bị nhiễm.

Để tiết kiệm test nhanh, Bộ Y tế kiến nghị có thể gộp mẫu trong test nhanh, nhất là TP Hồ Chí Minh nơi có tỷ lệ nhiễm cao, đặc biệt là khu vực có diễn biến phức tạp thì có thể sử dụng test nhanh gộp 3-5 mẫu trong một test.

Về điều trị bệnh nhân COVID-19, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long thông tin, trước thực tế phòng chống dịch hiện nay, Bộ Y tế đã có những thay đổi về chiến lược điều trị. Trong đó, Bộ Y tế thiết lập phần tầng theo các khu vực khác nhau.

Cụ thể, khu vực dành cho điều trị bệnh nhân nhẹ, không có triệu chứng sẽ điều trị tại các cơ sở thu dung, điều trị ban đầu phù hợp với diễn tiến bệnh. Đối với bệnh nhân có triệu chứng, sẽ chuyến đến điều trị tại các cơ sở y tế.

Đối với bệnh nhân nặng, rất nặng sẽ được chuyển đến điều trị tại các bệnh viện đa khoa, bệnh viện dã chiến có đơn vị điều trị hồi sức tích cực (ICU)…

Liên quan đến công tác tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, hiện nay, Việt Nam đã đàm phán thành công được khoảng 170 triệu liều vắc xin phòng COVID-19 từ các nguồn khác nhau.

Tuy nhiên, do mức độ khan hiếm của vắc xin trên toàn cầu, nên dù đã có những hợp đồng mua từ tháng 11/2020, có những cam kết thoả thuận từ tháng 9/2020 nhưng đến nay Việt Nam mới bắt đầu nhận được những lô vắc xin theo cam kết. Tình trạng nguồn cung vắc xin hạn chế sẽ tiếp tục kéo dài đến tháng 9/2021.

“Trước mắt chúng tôi ưu tiên phân bổ vắc xin cho các tỉnh, thành phố đang có dịch, các địa phương là đầu tầu phát triển kinh tế xã hội để đảm bảo đạt được mục tiêu vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế xã hội. Khi có vắc xin về, các tỉnh, thành phố phải triển khai ngay kế hoạch tiêm chủng, lựa chọn tiêm theo đúng đối tượng trong Nghị quyết 21, cùng với quyết định về đối tượng tiêm của địa phương phù hợp với thực tế”- Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.