Đền thờ Trương Hán Siêu nằm dưới chân núi Non Nước. Ảnh: NT/https://dulich.laodong.vn

Lan tỏa giá trị di tích và các di sản văn hóa phi vật thể gắn với di tích Núi Non Nước

 Mục đích là tăng cường quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị Di tích Quốc gia đặc biệt Núi Non Nước theo đúng quy định của pháp luật về di sản văn hóa hiện hành, gắn với việc phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh.

Nâng cao tinh thần tự giác, ý thức trách nhiệm của tổ chức cá nhân; đẩy mạnh phối hợp, đảm bảo tính thống nhất giữa các cấp, các ngành trong quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị Di tích Quốc gia đặc biệt Núi Non Nước.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về di sản văn hóa; quảng bá, làm lan tỏa giá trị di tích và các di sản văn hóa phi vật thể gắn với di tích Núi Non Nước.

Lãnh đạo tỉnh Ninh Bình yêu cầu công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích Núi Non Nước đảm bảo tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật hiện hành về di sản văn hóa và các quy định pháp luật khác liên quan; các quy hoạch, kế hoạch đã được phê duyệt.

Việc quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích đảm bảo giữ gìn tối đa các yếu tố gốc, đảm bảo tính nguyên vẹn và xác thực của di sản.

Cần tích hợp nhiệm vụ quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích Núi Non Nước vào các quy hoạch, kế hoạch phát triển khác của địa phương, đảm bảo phát huy giá trị di tích trong việc góp phần phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Ninh Bình nói riêng và tỉnh Ninh Bình nói chung.

Phân cấp quản lý di tích, xây dựng cơ chế phối hợp giữa các bên liên quan

 Tại kế hoạch quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị Di tích Quốc gia đặc biệt Núi Non Nước, thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình, giai đoạn 2021 - 2025, ký ngày8/10/2021, lãnh đạo tỉnh nêu rõ mục tiêu: Phân cấp quản lý di tích, xây dựng cơ chế phối hợp giữa các bên liên quan (cơ quan chủ quản, chính quyền địa phương, cơ quan chuyên môn) trong quá trình lập và tích hợp nhiệm vụ quản lý di tích vào các quy hoạch khác của địa phương.

Tuyên truyền, giáo dục giá trị của di tích cho cộng đồng, nâng cao trách nhiệm của các cấp chính quyền và người dân trong việc bảo tồn, giữ gìn di tích.

Bảo tồn nguyên trạng nhằm đảm bảo tính nguyên vẹn và xác thực của di tích.

Xây dựng kế hoạch bảo tồn, tôn tạo di tích đảm bảo phù hợp với tính chất và cảnh quan di tích.

Xác định những nguy cơ làm ảnh hưởng đến giá trị của di tích và đề xuất các biện pháp giải quyết triệt để.

Bảo tồn di tích hài hòa với nhu cầu bảo vệ môi trường, phát triển du lịch trên địa bàn.

Nâng cao trách nhiệm của cộng đồng trong công tác quản lý và bảo vệ di tích gắn với quyền lợi và trách nhiệm của các bên liên quan.

Xây dựng các kế hoạch tuyên truyền, quảng bá và phát huy giá trị di tích, xây dựng các sản phẩm du lịch chất lượng để di tích trở thành điểm du lịch hấp dẫn khách tham quan, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Nhiều nội dung và giải pháp thực hiện

Về công tác bảo tồn di tích: Xây dựng quy hoạch tổng thể tu bổ, bảo quản và phục hồi di tích Núi Non Nước. Xây dựng dự án bảo tồn, tôn tạo di tích. Tiến hành lập hồ sơ ưu tiên tu bổ, tôn tạo, chỉnh trang các hạng mục công trình trọng điểm, cấp thiết, nhất là việc tu bổ, bảo quản hệ thống văn bia tại di tích. Định kỳ kiểm tra, theo dõi, giám sát, đánh giá tình trạng kỹ thuật cảnh quan, công trình kiến trúc và hiện vật tại di tích. Hoàn thành việc cắm mốc giới khu vực bảo vệ di tích. Xây dựng kế hoạch điều tra, đánh giá địa chất địa mạo, hệ sinh thái, hệ thống động thực vật của di tích. Lắp đặt biển giới thiệu và bản đồ khoanh vùng khu vực bảo vệ di tích theo hồ sơ xếp hạng.

Đối với nhiệm vụ nghiên cứu các giá trị của di tích: Xây dựng các kế hoạch, chương trình nghiên cứu khảo cổ học: điều tra, thám sát, khai quật khảo cổ tại di tích. Xử lý nghiệp vụ, lập hồ sơ khoa học các di tích và hiện vật khảo cổ khi được phát hiện và xuất lộ. Thực hiện mở rộng nghiên cứu, làm rõ các giá trị nổi bật về lịch sử - văn hóa của di tích. Xây dựng chương trình nghiên cứu, hội thảo khoa học đánh giá giá trị hệ thống văn bia tại di tích.Số hóa toàn bộ hiện vật, văn bia tại di tích.Xây dựng bản đồ nền toàn bộ di tích, bản đồ vị trí hiện trạng các văn bia hiện còn tại di tích.

Trong tuyên truyền, quảng bá về di tích: Tổ chức tuyên truyền, giới thiệu và quảng bá hình ảnh, những giá trị di sản văn hóa gắn liền với di tích Núi Non Nước trên các phương tiện thông tin đại chúng, ấn phẩm văn hóa, không gian mạng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động đến mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn nâng cao ý thức, trách nhiệm, tự nguyện, tự giác chấp hành nghiêm túc các quy định của Nhà nước đối với công tác bảo tồn di tích Núi Non Nước. Chủ động phối hợp giữa các cơ quan báo, đài tuyên truyền, quảng bá tiềm năng phát triển du lịch từ giá trị di tích; triển khai các hoạt động tiếp thị, quảng bá, đặc biệt là quảng bá du lịch để xây dựng các tuyến, điểm du lịch đặc thù kết nối di tích Núi Non Nước với các di tích trong vùng (khu du lịch, những di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh khác), nhằm tạo ra sản phẩm du lịch mới...