(Thanh tra) - Bộ Khoa học và Công nghệ xác định phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên. Dưới sự chỉ đạo của Ban Cán sự Đảng và lãnh đạo bộ, các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, xử lý tham nhũng được triển khai đồng bộ, gắn với cải cách hành chính và nhiệm vụ chuyên môn, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ liêm chính, kỷ cương, trách nhiệm.
Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương, ngay từ đầu nhiệm kỳ, bộ đã xác định rõ quan điểm: “Phòng ngừa tham nhũng phải bắt đầu từ hoàn thiện thể chế và minh bạch trong thực thi công vụ”. Bộ đã ban hành hàng loạt văn bản chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trực thuộc thực hiện nghiêm quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng; phổ biến, quán triệt Luật Phòng, chống tham nhũng, các nghị định hướng dẫn và văn bản liên quan đến toàn thể cán bộ, công chức, viên chức.
Công tác tổ chức, chỉ đạo được triển khai bài bản, bộ đã kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại các đơn vị; đưa nội dung này vào chương trình công tác hằng năm; gắn kết quả thực hiện với việc đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu.
Hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật được thực hiện thường xuyên thông qua sinh hoạt chi bộ, giao ban, cũng như các lớp tập huấn nghiệp vụ, qua đó góp phần nâng cao nhận thức, hình thành văn hóa liêm chính và kỷ cương trong toàn ngành.
Bộ Khoa học và Công nghệ đặc biệt chú trọng phòng ngừa từ thể chế. Năm 2025, bộ dự kiến ban hành và tham mưu Chính phủ ban hành 44 văn bản quy phạm pháp luật, trong đó nhiều văn bản liên quan trực tiếp đến quản lý tài sản công, phân cấp, phân quyền và trách nhiệm của người đứng đầu.
Bên cạnh đó, bộ đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua 5 đạo luật lớn: Luật Công nghiệp Công nghệ số; Luật sửa đổi, bổ sung Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Luật Năng lượng nguyên tử; Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.
Những văn bản này không chỉ cụ thể hóa các nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị mà còn tạo hành lang pháp lý vững chắc để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia. Qua đó giảm thiểu nguy cơ tham nhũng, tiêu cực ngay từ khâu chính sách.
Công khai, minh bạch luôn được xem là biện pháp then chốt trong phòng ngừa tham nhũng. Bộ đã công khai đầy đủ thông tin về ngân sách, dự toán, chi tiêu nội bộ trên cổng thông tin điện tử; các đơn vị trực thuộc công khai quy chế chi tiêu, kế hoạch công tác, chế độ tài chính và kết quả quyết toán hằng năm.
Năm 2025, bộ tiếp tục triển khai Kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập nhằm phát hiện, ngăn chặn sớm các dấu hiệu vi phạm. Đáng chú ý, trong 9 tháng đầu năm 2025, bộ không ghi nhận trường hợp nào vi phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Triển khai Chiến lược quốc gia về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đến năm 2030, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành kế hoạch thực hiện theo Quyết định số 3215 ngày 11/12/2024, với mục tiêu trọng tâm là nâng cao chất lượng công tác phòng, chống tham nhũng, gắn với nhiệm vụ chính trị của ngành; tăng cường phát hiện, xử lý nghiêm vi phạm; thu hồi triệt để tài sản thất thoát; đồng thời phát huy vai trò giám sát của báo chí và truyền thông.
Theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương, việc triển khai chiến lược quốc gia “không chỉ là nhiệm vụ hành chính mà là hành động cụ thể nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ ngành khoa học và công nghệ chuyên nghiệp, liêm chính, kỷ cương và trách nhiệm”.
Bộ cũng đặc biệt chú trọng kiểm soát nội bộ, coi đây là tuyến phòng thủ vững chắc chống lại nguy cơ tham nhũng. Việc luân chuyển, chuyển đổi vị trí công tác được thực hiện định kỳ, nhất là tại các lĩnh vực nhạy cảm như đầu tư công, thanh tra, mua sắm, tuyển dụng… nhằm ngăn ngừa lợi ích nhóm và xung đột lợi ích.
Cùng với đó, bộ tổ chức nhiều lớp đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ phòng, chống tham nhũng cho đội ngũ làm công tác pháp chế, kiểm tra, thanh tra và quản lý làm lực lượng nòng cốt trong việc phát hiện, xử lý vi phạm và lan tỏa tinh thần “liêm chính - trách nhiệm - kỷ cương”.
Bộ Khoa học và Công nghệ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong công tác giám sát công vụ. 100% đơn vị trực thuộc đã thực hiện trả lương qua tài khoản ngân hàng, hạn chế tối đa giao dịch tiền mặt; mở rộng cung cấp dịch vụ công trực tuyến; công khai quy trình, biểu mẫu và thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.
Việc phân cấp 78 nhiệm vụ quản lý Nhà nước đã giúp nâng cao hiệu quả điều hành, rút ngắn quy trình, giảm thiểu cơ hội phát sinh tiêu cực trong quá trình thực thi công vụ.
Song song với các biện pháp nội bộ, Bộ Khoa học và Công nghệ tăng cường hợp tác quốc tế, thực thi Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng, đồng thời khuyến khích các tổ chức xã hội, hiệp hội khoa học, công nghệ và giới chuyên gia tham gia giám sát việc thực hiện chính sách, đảm bảo công khai, minh bạch trong quản lý ngân sách nghiên cứu và đầu tư công.
Theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương, “phòng, chống tham nhũng chính là thước đo năng lực quản trị, là điều kiện tiên quyết để bảo đảm niềm tin, uy tín và tính liêm chính của cơ quan Nhà nước trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
Trong thời gian tới, bộ tiếp tục quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng; kiện toàn tổ chức bộ máy; nâng cao trách nhiệm người đứng đầu; mở rộng công khai, minh bạch; và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số trong giám sát công vụ.
Bằng việc triển khai đồng bộ các giải pháp, từ hoàn thiện thể chế, tăng cường kiểm soát nội bộ, đến chuyển đổi số và hợp tác quốc tế, Bộ Khoa học và Công nghệ đang xây dựng một nền quản trị liêm chính, minh bạch và hiện đại.
Đây không chỉ là yêu cầu của thời kỳ mới mà còn là cam kết chính trị mạnh mẽ của bộ trong hành trình góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền, phát triển nền khoa học và công nghệ Việt Nam vững mạnh, sáng tạo và bền vững, theo Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương.
