Cổng vào dự án sắt thép đã hoen rỉ, xiêu vẹo, nhếch nhác - hình ảnh tiêu biểu của sự xuống cấp và lãng phí. Ảnh: Đông Hà

Theo nguồn tin của Báo Thanh tra, vào tháng 9 năm nay, Thanh tra thành phố Hà Nội đã gửi văn bản đến các cơ quan liên quan, bao gồm: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công Thương, Sở Kế hoạch và Đầu tư, và Sở Quy hoạch - Kiến trúc… Văn bản này yêu cầu các cơ quan báo cáo và đề xuất giải pháp xử lý những tồn tại đã được chỉ ra trong kết luận thanh tra ngày 9/7/2019 đối với Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, nhà trẻ và căn hộ tại số 254 Hoàng Quốc Việt, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm (gọi tắt là Dự án 254 Hoàng Quốc Việt).

Theo nội dung kết luận thanh tra, Sở Thương mại (nay là Sở Công Thương) và Hội Doanh nghiệp trẻ Hà Nội, trong đó đề xuất UBND thành phố Hà Nội về việc hợp tác đầu tư với Công ty Cổ phần Doanh nghiệp trẻ Hà Nội thực hiện Dự án Trung tâm Xúc tiến Thương mại Hà Nội. Tuy nhiên, Sở Thương mại chưa báo cáo về chức năng kinh doanh và năng lực tài chính (vốn chủ sở hữu) của Công ty Cổ phần Doanh nghiệp trẻ Hà Nội. Trách nhiệm tồn tại thuộc ông Nguyễn Mạnh Hoàng - Giám đốc Sở Thương mại năm 2005 và ông Lê Hoan - Trưởng Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng - Sở Thương mại.

Khu đất 254 Hoàng Quốc Việt bất ngờ xuất hiện hàng loạt khung thép có mái che chắc chắn, được dùng để quảng bá bán hoa lan. Ảnh Đông Hà

Dự án Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Văn phòng cho thuê là một dự án phát triển kinh tế có sử dụng đất. Theo quy định, việc lựa chọn nhà đầu tư cần được thực hiện thông qua đấu thầu. Tuy nhiên, trong quá trình cấp giấy chứng nhận đầu tư, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã không tổ chức đấu thầu mà dựa vào ý kiến đề xuất của liên ngành để báo cáo UBND thành phố Hà Nội cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Cổ phần Doanh nghiệp trẻ Hà Nội. Việc này vi phạm Điều 4 Nghị định số 15/2007/QĐ-UBND ngày 23/1/2007 của UBND thành phố Hà Nội về đấu thầu và lựa chọn nhà đầu tư cho các dự án sử dụng đất.

Không chỉ vậy, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đề xuất UBND thành phố Hà Nội ra quyết định thu hồi đất, giao Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Hà Nội tổ chức bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy hoạch được duyệt, tạo quỹ đất sạch để giao đất cho Công ty Cổ phần Doanh nghiệp trẻ Hà Nội thực hiện dự án, không tổ chức đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án, vi phạm quy định Luật Đất đai.

Công nhân cấp tập lắp đặt khung thép tại khu đất 254 Hoàng Quốc Việt. Ảnh: Đông Hà

Dự án có sử dụng đất, thuộc nhóm dự án phát triển kinh tế, mục tiêu làm Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Văn phòng cho thuê, không thuộc đối tượng UBND thành phố ra quyết định thu hồi đất. Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND thành phố Hà Nội thu hồi đất tại xã Cổ Nhuế là vi phạm khoản 3, Điều 36 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 27/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai. Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu để UBND thành phố Hà Nội ban hành 2 quyết định thu hồi đất giao cho 2 đơn vị khác nhau, là không đúng.

Ngoài ra, Sở Quy hoạch - Kiến trúc kiến nghị UBND thành phố cho phép điều chỉnh dự án không phù hợp với mục tiêu ban đầu UBND thành phố đề ra là xây dựng Trung tâm xúc tiến thương mại. Điều chỉnh số căn hộ từ 625 căn lên 976 căn, giữ nguyên chỉ tiêu dân số là 2.500 người, là không phù hợp giấy phép quy hoạch.

Khu đất 254 Hoàng Quốc Việt đã được tháo dỡ tôn rào, khung thép bắt đầu được dựng lên, trong khi rác thải tràn ngập vỉa hè gây cản trở lối đi. Ảnh: Đông Hà

Về phía Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Hà Nội, sau khi hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, đã tự ý bàn giao 13.440m² cho Công ty Cổ phần Doanh nghiệp trẻ Hà Nội, vi phạm điểm c, khoản 3, Điều 125 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 27/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai. Đồng thời, trung tâm này còn vay Quỹ Đầu tư phát triển thành phố 12,4 tỷ đồng, nhận tiền của Công ty Cổ phần Doanh nghiệp trẻ Hà Nội 15,2 tỷ để chi trả giải phóng mặt bằng (tổng tiền 27,6 tỷ đồng). Đã sử dụng 15,7 tỷ chi trả cho các hộ dân phục vụ công tác giải phóng mặt bằng, số tiền còn lại để tại kho bạc là 11,8 tỷ đồng.

Theo kết luận, việc làm trên là tùy tiện, không thực hiện đúng chỉ đạo của UBND thành phố Hà Nội.

Đáng chú ý, tại thời điểm thanh tra, Công ty Cổ phần Doanh nghiệp trẻ Hà Nội (nay đổi tên là Công ty Cổ phần Familia) đang tạm thời quản lý khu đất. Tuy nhiên, diện tích đất này chưa được Sở Tài nguyên và Môi trường bàn giao chính thức.

Đất dự án hết bỏ hoang lại bị “xẻ thịt”?

Những ngày gần đây, ngã ba Hoàng Quốc Việt - Phạm Văn Đồng, vốn là khu vực đông đúc và sầm uất tại Hà Nội, bỗng trở thành tâm điểm chú ý của người dân. Trên mảnh đất dự án rộng hơn 13.000m² từng bị bỏ hoang, nay xuất hiện hàng loạt khung thép kiên cố, có mái che, được dựng lên làm nơi kinh doanh hoa Tết.

Theo ghi nhận, các khung nhà thép đã gần như hoàn thiện. Mặt tiền khu vực được trang trí bằng các biển quảng cáo rực rỡ và băng-rôn giới thiệu các loại hoa. Ước tính, gần 20 gian hàng đã được dựng lên với kết cấu chắc chắn và quy mô bề thế.

Cảnh tượng này không chỉ gây ngỡ ngàng mà còn khiến người dân khu vực bức xúc. Nhiều người chia sẻ, đây không phải là lần đầu tiên đất dự án bị "xẻ thịt”. Những năm trước, mỗi dịp Tết đến, khu đất vàng này lại biến thành nơi buôn bán hoa lan và cây cảnh.

Một mặt đường khu đất đã hoàn thiện các khung sắt, sẵn sàng cho ngày khai trương bán hàng, khiến nhiều người dân bất ngờ. Ảnh: Đông Hà

Việc khu đất bị biến thành điểm kinh doanh tạm thời không chỉ khiến cảnh quan khu vực trở nên nhếch nhác mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự. Một số người dân bày tỏ lo ngại về việc quản lý trật tự đô thị. “Đất dự án bị bỏ hoang đã là lãng phí, nay lại bị sử dụng sai mục đích mà không ai xử lý. Đây là khu vực giao thông đông đúc, việc dựng các gian hàng thế này gây cản trở và mất mỹ quan nghiêm trọng”, một người dân cho hay.

Nhiều người đặt câu hỏi: Ai là đơn vị chịu trách nhiệm quản lý khu đất này? Việc cho thuê đất để kinh doanh tạm thời có đúng quy định? Hay đây là hành vi “xé rào”, tự ý sử dụng đất dự án cho mục đích thương mại?

Các chuyên gia pháp lý cho rằng, việc sử dụng đất dự án sai mục đích không chỉ ảnh hưởng đến trật tự đô thị mà còn có thể vi phạm luật quản lý đất đai. Nếu có hành vi cho thuê trái phép, cần làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan.

Tình trạng đất dự án bị bỏ hoang rồi bị “xẻ thịt” để kinh doanh không phải là câu chuyện mới. Tuy nhiên, sự việc tại khu vực 254 Hoàng Quốc Việt một lần nữa đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc quản lý, sử dụng đất công một cách hiệu quả và minh bạch. Người dân đang chờ câu trả lời từ cơ quan chức năng: Liệu ai sẽ chịu trách nhiệm và vấn đề này có được xử lý triệt để trước Tết?