(Thanh tra) - Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Trung ương và nhằm thống nhất cách làm trong toàn tỉnh, vừa qua, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Văn bản số 9270/UBND-TD hướng dẫn tổ chức công tác tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp xã. Đây là động thái quan trọng, vừa để tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở, vừa bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của Nhân dân được lắng nghe, được giải quyết kịp thời.
Làm rõ trách nhiệm người đứng đầu
Theo văn bản hướng dẫn, UBND tỉnh Nghệ A nhấn mạnh: Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo, tổ chức và chịu trách nhiệm toàn diện đối với công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại địa phương. Điểm mới được quy định rõ là Chủ tịch UBND xã phải bố trí lịch tiếp công dân định kỳ ít nhất 1 ngày trong tuần, theo đúng khoản 2, Điều 15 Luật Tiếp công dân.
Trong trường hợp phát sinh các vụ việc phức tạp, đông người hoặc có nguy cơ gây mất an ninh, trật tự, Chủ tịch UBND xã phải tổ chức tiếp công dân đột xuất để kịp thời xem xét, xử lý. Đây được xem là biện pháp chủ động ngăn chặn từ sớm nguy cơ phát sinh “điểm nóng”, đồng thời thể hiện trách nhiệm nêu gương, trực tiếp đối thoại và tháo gỡ khó khăn cho người dân ngay tại cơ sở.
Không dừng lại ở việc tiếp công dân, sau mỗi buổi làm việc, Chủ tịch UBND xã phải ban hành Thông báo kết luận, xác định rõ thẩm quyền, thời hạn giải quyết và trả lời công dân. Đồng thời, lãnh đạo xã có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc thực hiện nội dung thông báo để bảo đảm cam kết với dân được triển khai thực chất.
Một trong những yêu cầu then chốt được UBND tỉnh Nghệ An đặt ra là tránh tình trạng hình thức hoặc “khoán trắng” cho cán bộ chuyên môn. Theo đó, công tác tiếp công dân tại cấp xã được thực hiện trực tiếp bởi Chủ tịch UBND xã, đồng thời có thể phân công một đồng chí Phó Chủ tịch UBND xã giúp theo dõi, đôn đốc và chỉ đạo chung.
Ngoài ra, công chức Văn phòng HĐND-UBND hoặc công chức có chuyên môn phù hợp sẽ được giao nhiệm vụ tiếp công dân thường xuyên, đồng thời tham mưu xử lý đơn thư, phản ánh, kiến nghị. Đây là lực lượng “thường trực”, vừa nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, vừa tổng hợp, phân loại và báo cáo tình hình để lãnh đạo xã kịp thời chỉ đạo.
Đáng chú ý, văn bản cũng quy định cụ thể trách nhiệm phối hợp của Văn phòng Đảng ủy, Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy xã và các cơ quan, tổ chức có liên quan. Điều này không chỉ giúp công tác tiếp công dân gắn kết với kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, mà còn bảo đảm sự thống nhất trong xử lý, hạn chế tình trạng chồng chéo, né tránh hoặc đùn đẩy trách nhiệm.
Chuẩn hóa quy trình, nâng cao năng lực cán bộ
UBND tỉnh Nghệ An đã hướng dẫn chi tiết về các điều kiện cần thiết để tiếp công dân như cơ sở vật chất, hồ sơ sổ sách, quy trình tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn thư. Đặc biệt, tỉnh đặt ra tiêu chuẩn đối với công chức được giao nhiệm vụ tiếp công dân: Phải có phẩm chất đạo đức tốt, am hiểu pháp luật và có kỹ năng giao tiếp, ứng xử phù hợp.
Song song, UBND tỉnh Nghệ An cũng giới thiệu, phổ biến hệ thống văn bản pháp luật có liên quan, nhằm giúp cán bộ cấp xã có cơ sở tham chiếu trong quá trình xử lý vụ việc. Việc chuẩn hóa quy trình, gắn trách nhiệm từng khâu được kỳ vọng sẽ hạn chế tình trạng bỏ sót, xử lý chậm hoặc sai thẩm quyền – những nguyên nhân thường dẫn đến khiếu kiện kéo dài.
Thời gian qua, Nghệ An là một trong những địa phương có nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, liên quan đến đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng, chính sách an sinh. UBND tỉnh xác định, để giảm thiểu khiếu kiện vượt cấp, kéo dài, cần bắt đầu từ cơ sở – nơi gần dân, sát dân và hiểu dân nhất.
Văn bản số 9270/UBND-TD không chỉ là hướng dẫn kỹ thuật, mà còn thể hiện quyết tâm của lãnh đạo tỉnh trong việc siết chặt kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Khi người dân được lắng nghe và giải quyết thấu đáo ngay từ cấp xã, niềm tin của họ vào chính quyền sẽ được củng cố, đồng thời hạn chế phát sinh tình trạng khiếu kiện phức tạp lên cấp trên.
Có thể thấy, việc Nghệ An ban hành văn bản thống nhất về công tác tiếp công dân cấp xã chính là bước cụ thể hóa chủ trương xây dựng nền hành chính phục vụ Nhân dân. Chủ tịch UBND xã, người đứng đầu cấp cơ sở giờ đây không chỉ là người điều hành công việc hàng ngày, mà còn phải trực tiếp đối thoại, giải quyết, chịu trách nhiệm trước dân.
Sự thay đổi này đặt ra yêu cầu cao hơn đối với đội ngũ cán bộ cơ sở, đồng thời cũng là cơ hội để họ gần dân, hiểu dân và củng cố uy tín. Nếu được triển khai nghiêm túc, đồng bộ, công tác tiếp công dân ở Nghệ An sẽ trở thành “van an toàn” hiệu quả, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự xã hội, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
