Bổ sung nhiều quy định tiếp công dân tại cấp xã

Một trong những điểm mới đáng chú ý là bổ sung quy định về hình thức tiếp công dân trực tuyến (Điều 3a). Quy định này nhằm thể chế hoá Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 và Kết luận số 107-KL/TW ngày 24/12/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Việc bổ sung hình thức trực tuyến không chỉ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân thực hiện quyền của mình mà còn đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong bối cảnh sắp xếp lại các đơn vị hành chính hiện nay.

Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định về việc tiếp công dân của cấp ủy, HĐND, UBND cấp xã tại trụ sở UBND xã hoặc địa điểm tiếp công dân theo quy định (khoản 1 Điều 15). Chủ tịch UBND cấp xã ban hành quy chế tiếp công dân (khoản 2 Điều 15) và giao đơn vị phù hợp thực hiện các nhiệm vụ tham mưu tiếp công dân (khoản 3 Điều 15). Đây được xem là cơ sở pháp lý để nâng cao trách nhiệm của chính quyền cơ sở, nơi gần dân, sát dân nhất, qua đó kịp thời nắm bắt, giải quyết những kiến nghị, phản ánh ngay từ “gốc”.

Dự thảo đề xuất quy định Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm ban hành quy chế tiếp công dân. Ảnh: Hoàng Long

Sửa đổi, hoàn thiện các quy định hiện hành

Bên cạnh những điểm mới, dự thảo Luật cũng đề xuất sửa đổi, hoàn thiện nhiều quy định hiện hành. Cụ thể:

Sửa đổi quy định trách nhiệm tiếp công dân của cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh (điểm d khoản 1 Điều 4) cho phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025.

Sửa đổi, hoàn thiện quy định về nghĩa vụ của người khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh khi đến nơi tiếp công dân (điểm a khoản 2 Điều 7), nhằm đề cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân

Sửa đổi quy định Chủ tịch UBND cấp xã trực tiếp tiếp công dân định kỳ ít nhất 2 ngày trong một tháng (khoản 2 Điều 15). So với quy định hiện nay là ít nhất 1 ngày/tuần, quy định mới vừa bảo đảm phù hợp với Quy định số 11-QĐi/TW ngày 18/02/2019 của Bộ Chính trị về trách nhiệm của người đứng đầu cấp uỷ trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân; vừa phù hợp với thực tế quy mô của cấp xã hiện nay lớn hơn trước đây, phạm vi lĩnh vực quản lý được phân cấp, phân quyền nhiều hơn.

Sửa đổi, hoàn thiện quy định về tiếp công dân tại các bộ không có Thanh tra Bộ: Phải thành lập bộ phận tiếp công dân hoặc giao đơn vị phù hợp bố trí công chức làm công tác tiếp công dân (khoản 1 Điều 16). Đối với cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, dự thảo quy định giao đơn vị trực thuộc phù hợp bố trí công chức làm công tác tiếp công dân (khoản 2 Điều 16).

Sửa đổi, hoàn thiện quy định về bảo đảm điều kiện thực hiện tiếp công dân, trong đó Nhà nước bảo đảm kinh phí, cơ sở vật chất, nhân lực, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và các phương tiện kỹ thuật khác để thực hiện tiếp công dân (khoản 1 Điều 33).

Theo Thanh tra Chính phủ, các nội dung sửa đổi, bổ sung này nhằm thể chế hóa kịp thời, có hiệu quả chủ trương về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Đồng thời, khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.