Từ đại phẫu 12 giờ thành thủ thuật trong 4 giờ

Ông P.Q.H (69 tuổi, ở Nghệ An) mang bệnh cảnh phình lớn vùng quai động mạch chủ, Hình thái động mạch chủ tổn thương xoắn vặn, gập góc phức tạp. Đề điều trị, ông H cần phải sửa chữa túi phình ở quai động mạch chủ và đảm bảo dòng máu lưu thông đi lên nuôi đầu mặt cổ. Tuy nhiên, nếu điều trị bằng phương pháp cũ, bệnh nhân sẽ phải cưa xương ức, chạy tim nhân tạo trong ca mổ kéo dài tới 10 - 12h. Các bác sĩ lo ngại tuổi cao, bệnh cảnh phức tạp, cuộc đại phẫu với nhiều nguy cơ và biến chứng rất bất lợi với bệnh nhân.

Sau nhiều cân nhắc, TS.BS Đoàn Đức Dũng (Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Vinmec Times City) cùng với hội đồng chuyên môn đã đưa ra phương án: Làm một cầu nối mạch nhân tạo giữa hai động mạch cảnh trái và phải, sau đó thực hiện đặt stent đã được mở một cửa sổ vào đúng vị trí xuất phát của thân động mạch cánh tay đầu. Đây là kỹ thuật đòi hỏi độ chính xác rất cao. Nếu thành công cuộc đại phẫu 12 giờ sẽ thành một thủ thuật xâm lấn với thời gian chỉ… 4 giờ.

Được chuẩn bị kỹ lưỡng, quá trình can thiệp cho ông H diễn ra đúng như dự kiến. Bệnh nhân được gây mê nội khí quản, làm cầu nối động mạch cảnh phải - trái. Sau đó các bác sĩ sử dụng các dụng cụ và stent đã được chuẩn bị đưa vào đưa theo đường động mạch đùi và cánh tay, không xâm lấn đến lồng ngực. Quá trình thực hiện thủ thuật diễn biến thuận lợi, bệnh nhân tỉnh ngay sau thủ thuật và được rút ống nội khí quản. Bệnh nhân đã hồi phục và ra viện sau 7 ngày.

Trường hợp can thiệp cũng đạt được kết quả như mong muốn đó là một bệnh nhân nam 39 tuổi bị lóc tách động mạch chủ xuống có biến chứng thiếu máu tạng (lóc tách Standford B). Đặc biệt, bệnh nhân còn có bất thường rất hiếm gặp về giải phẫu phần quai động mạch chủ, khó khăn để đặt stent graft. Với sự hỗ trợ của công nghệ in 3D kết hợp với kỹ thuật mở cửa sổ stent graft, các bác sĩ Trung tâm Tim mạch Vinmec Times City cũng đã xử lý chính xác và hiệu quả nhất cho người bệnh.

Bước tiến đột phá trong điều trị tim mạch tại Việt Nam 

Với cấu trúc giải phẫu hiếm gặp và phức tạp, 2 bệnh nhân tại Vinmec mắc bệnh lý động mạch chủ phần quai được điều trị bằng đặt stent graft mở cửa sổ, có hỗ trợ của công nghệ in 3D là những ca đầu tiên trong cả nước, đã có kết quả rất tích cực và xuất viện sớm. Ngay sau can thiệp, người bệnh đã hết các triệu chứng của bệnh phình, lóc tách động mạch chủ, đó là các cơn đau ngực. Sau 1 tuần, các chỉ số sức khỏe của 2 bệnh nhân cũng đều ổn định. Thời gian hậu phẫu này rút ngắn rất nhiều so với phương pháp trị kinh điển phải mở ngực, cần nhiều tuần hoặc hàng tháng để phục hồi.

Theo TS Đoàn Đức Dũng, thay vì chỉ sử dụng phim chụp cắt lớp vi tính đa dãy (MSCT) động mạch chủ, cùng với mô hình hệ thống động mạch tổn thương 3 chiều của bệnh nhân, với công nghệ in 3D bằng vật liệu tương thích sinh học, bác sĩ sẽ có thể đo đạc, phân tích, tính toán kỹ lưỡng các thông số để can thiệp chính xác nhất. Mỗi bệnh nhân là một bệnh cảnh khác nhau với hệ thống mạch máu có thể có biến thể đa dạng. Do đó, công cụ thế hệ mới này giúp bác sĩ có phương án điều trị tối ưu riêng cho cho từng bệnh nhân.

Hiện tại rất ít trung tâm trong nước thực hiện được kỹ thuật này. Thậm chí, trên thế giới phải là những trung tâm can thiệp chuyên sâu về động mạch chủ mới có thể làm chủ kỹ thuật cao như trên. Theo các bài báo khoa học được công bố, hiện một số nước châu Âu thực hiện một vài trường hợp, nhiều nhất là tại Trung Quốc với gần 20 ca.

Dù công nghệ 3D đang ngày càng phổ biến nhưng theo TS Đoàn Đức Dũng, các trung tâm tim mạch áp dụng phương pháp trên cần hội tụ 3 yếu tố: Có trang thiết bị đầy đủ; Nhân sự có đủ kinh nghiệm về kỹ thuật đặt stent graft và Sự phối hợp chặt chẽ với phẫu thuật viên tim mạch.

Sự kết hợp hoàn hảo, đạt hiệu quả cao của bộ đôi công nghệ in 3D và mở cửa sổ stent graft có thể coi như bước tiến đột phá trong điều trị tim mạch tại Việt Nam hiện nay. Không chỉ theo kịp xu hướng điều trị ít xâm lấn, cá thể hóa, phương pháp này còn giúp người bệnh nhanh hồi phục nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả can thiệp so với phương pháp mở ngực truyền thống. Ngoài ra, bệnh nhân còn được tối ưu các chi phí do thời gian nằm viện ngắn, không phải sử dụng các mạch máu nhân tạo tốn kém.

Tim mạch một trong những lĩnh vực trọng điểm tại hệ thống Y tế Vinmec. Tháng 3 vừa qua, Vinmec Times City và Vinmec Central Park được công nhận là Trung tâm Xuất sắc về Tim mạch đầu tiên tại Đông Nam Á. Vinmec cũng đồng thời là đối tác trong chương trình liên kết của Cleveland Clinic, hệ thống y tế được xếp hạng thứ hai trên toàn cầu và tốt nhất thế giới về Tim mạch.

Chính thức tham gia Cleveland Clinic Connected, Trung tâm Tim mạch Vinmec có đầy đủ năng lực để tiếp nhận những ca bệnh phức tạp nhất. Với sự hỗ trợ của các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong việc điều trị các bệnh lý tim mạch cho bệnh nhân trên toàn thế giới, đội ngũ bác sĩ của Vinmec sẽ đưa ra những quyết định chính xác, mang lại kết quả điều trị cao nhất ngay tại Việt Nam mà bệnh nhân không cần ra nước ngoài.