Ông Ô Dân Phát đang trình bày sự việc tại tòa soạn báo Thanh tra

Từ hướng dẫn...

Đã có nhiều sự việc tương tự được các cơ quan chức năng giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, nhưng hơn 5 năm qua, vụ tranh chấp khu đất thổ vườn rộng 1.970m2 tại ấp Long Thuận B, xã Long Phước, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long vẫn chưa được Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long giải quyết dứt điểm như báo Thanh tra Chủ nhật số 09 (ngày 6/3/2011) đã phản ánh.

Nguyên nhân chính là các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Long, cụ thể là Tòa án nhân dân tỉnh đã “bỏ quên” nhiều chứng cứ quan trọng có liên quan đến quyền sở hữu của ông Ô Dân Phát đối với khu đất này, dù thực tế đã được các đương sự thể hiện tại các phiên tòa xét xử công khai được pháp luật công nhận cũng như trong hồ sơ vụ việc.

Cụ thể, theo quy định của pháp luật, thì quyết định của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao (HĐTP TANDTC) là quyết định mang tính định hướng xét xử đối với một vụ kiện. Liên quan đến vụ việc của ông Ô Dân Phát, ngày 30/7/2008, HĐTP TANDTC mở phiên tòa xét xử giám đốc thẩm với thành phần gồm 13 thành viên là những thẩm phán hàng đầu của ngành tòa án, do ông Trương Hòa Bình, Chánh án TAND tối cao làm chủ tọa. Xem xét tất cả các chứng cứ liên quan, HĐTP TANDTC đã ban hành Quyết định 21 / 2008/DS-GĐT, HĐTP TANDTC với nội dung công nhận quyền sử dụng hợp pháp khu đất thổ vườn 1.970m2 tại  ấp Long Thuận B, xã Long Phước, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long. Theo quyết định này, ông Ô Dân Phát được quyền sử dụng khu đất theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 978979 của UBND huyện Long Hồ cấp ngày 29/11/2000.

Ngược lại, vợ chồng bà Huỳnh Thị Kim Lành (vợ chồng bà Lành) lại đưa ra những chứng cứ và lời khai mâu thuẫn về nguồn tiền mua khu đất thổ vườn mà sự thật thuộc quyền sở hữu của ông Ô Dân Phát. Lúc thì vợ chồng bà Lành cho biết tiền mua khu đất lấy từ nguồn tiền từ bán nhà của cha mẹ tại số 118 đường 8/3 phường 5 thị xã Vĩnh Long, lúc thì khai là mượn tiền của người thân, lúc thì nói là mượn tiền của ông Ô Dân Phát. Thậm chí có thời điểm còn đề nghị ông Ô Dân Phát phải cho vợ chồng bà 300m2 đất thổ cư mặt tiền, cùng một ngôi nhà có diện tích 5m x 30m thì mới giao lại khu đất thổ vườn.

Qua xem xét các chứng cứ liên quan, HĐTP TANDTC đã bác yêu cầu khởi kiện đòi quyền sở hữu khu đất thổ vườn của vợ chồng bà Lành. Thay vào đó, HĐTP TANDTC chỉ lưu ý xem xét, xác định công sức của vợ chồng bà Lành vì có công sức tôn tạo, bảo quản khu đất. Ngoài ra HĐTP TANDTC cũng xác định, việc vợ chồng bà Lành cho rằng bị ép buộc phải ký hợp đồng chuyển nhượng đất cho ông Ô Dân Phát ngày 9/02/1996 là không có chứng cứ chứng minh, vì thực tế sau đó chính bà Lành là người trực tiếp làm các thủ tục để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 978979 cho ông Phát.

Căn cứ theo quy định của pháp luật, HĐTP TANDTC đã tuyên hủy bản án Dân sự Phúc thẩm 345 ngày 30/10/2007 của Tòa phúc thẩm TANDTC tại TP. Hồ Chí Minh và bản án Dân sự Sơ thẩm số 35 ngày 02/8/2007 của TAND tỉnh Vĩnh Long; giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Vĩnh Long xét xử sơ thẩm lại theo đúng qui định pháp luật.
   
... Đến xét xử ngược

Tuy nhiên không hiểu vì sao tất cả các chứng cứ cũng như đường hướng xét xử mà HĐTP TANDTC công nhận đã không được Chánh án TAND tỉnh Vĩnh Long thực hiện theo quy định của pháp luật. Bản án Dân sự Sơ thẩm lần 2 số 01/2011/DSST ngày 20/01/2011 của TAND tỉnh Vĩnh Long đã trái ngược lại đường hướng xét xử của HĐTP TANDTC khi tuyên xử công nhận 50% diện tích khu đất thổ vườn thuộc quyền sở hữu của ông Lê Văn Vinh, chồng bà Lành. Việc làm sai trái của TAND tỉnh Vĩnh Long đã là cho vụ việc tranh chấp kéo dài suốt 5 năm, và đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm theo quy định của pháp luật.

Trong quá trình khiếu nại những quyết định trái pháp luật, ông Ô Dân Phát đã có nhiều đơn khiếu nại gửi các cơ quan chức năng khẳng định việc đòi lại quyền sở hữu hợp pháp khu đất thổ vườn là để bảo vệ danh dự của bản thân, vì thực tế đây là tài sản hợp pháp của mình. Nếu như TAND tỉnh Vĩnh Long xét xử chia đôi khu đất cho vợ chồng bà Lành thì ngoài việc không tuân thủ đúng quy định của pháp luật về án dân sự thì còn vô hình chung đã trực tiếp cho rằng ông Ô Dân Phát khiếu nại sai luật. Là một công dân luôn tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật, ông Ô Dân Phát cho biết sẽ tiếp tục khiếu nại để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình chứ không chấp nhận một bản án vô lý như vậy.

Nhận định về điều này, luật sư Dương Thị Tới, Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh cho rằng: Theo quy định của pháp luật, thì quyết định của HĐTP TANDTC là quyết định mang tính định hướng xét xử đối với một vụ kiện được tòa án thụ lý. Vụ việc kéo dài là vì các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Long, cụ thể là Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long đã vừa “bỏ quên” nhiều chứng cứ quan trọng có liên quan đến quyền sở hữu của ông Phát đối với khu đất này đã được pháp luật về đất đai công nhận, vừa làm sai hướng dẫn của HĐTP TANDTC.

Vũ Bình Giang