(Thanh tra) - Khu đất 5.574m² nằm ở vị trí đắc địa trên địa bàn quận Long Biên của Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) từng gây xôn xao khi bị chậm xác định giá đất gần 2 năm, khiến nhiều cá nhân và tập thể bị kiểm điểm rút kinh nghiệm.
Theo hồ sơ, khu đất có diện tích 5.574m² tại số 5/200 đường Nguyễn Sơn (phường Bồ Đề, quận Long Biên, thành phố Hà Nội) được UBND thành phố Hà Nội cho VATM thuê theo Quyết định số 109/QĐ-UBND ngày 11/01/2021, với mục đích làm văn phòng làm việc và khu thể thao cho cán bộ.
Ngày 3/7/2023, UBND thành phố Hà Nội đã phê duyệt giá đất cụ thể để tính tiền thuê đất hàng năm của VATM tại khu đất này, với mức giá 24.830.000 đồng/m².
Dựa trên quyết định này, VATM đã nộp tiền thuê đất theo thông báo của Cục Thuế Hà Nội (ngày 13/7/2023) và Chi cục Thuế quận Long Biên (ngày 17/7/2023), với tổng số tiền hơn 10,7 tỷ đồng.
Ngày 26/10/2024, UBND TP Hà Nội đã ký hợp đồng thuê đất với VATM.
“Từ đó đến nay, Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam luôn nộp đầy đủ, đúng hạn tiền thuê đất theo quy định”, ông Hồ Tuấn Sỹ, Phó Tổng Giám đốc VATM cho biết.
Dù VATM đã nộp tiền thuê đất, tuy nhiên, dư luận đặt câu hỏi vì sao UBND thành phố Hà Nội quyết định cho VATM thuê đất từ ngày 11/01/2021 nhưng hơn 2 năm sau, công ty này mới trả tiền thuê đất.
Trong khi theo quy định, trong vòng không quá 10 ngày làm việc kể từ ngày UBND thành phố Hà Nội ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, hay công nhận quyền sử dụng đất, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội phải căn cứ vào hồ sơ sử dụng đất của tổ chức và bảng giá đất do UBND thành phố Hà Nội ban hành để xác định giá trị thửa đất hoặc khu đất (làm căn cứ để tính tiền thuê đất).
Ai chịu trách nhiệm?
Kết luận thanh tra về việc chậm xác định giá đất cụ thể làm căn cứ tính tiền thuê đất đối với khu đất làm văn phòng làm việc và khu thể thao cho cán bộ của VATM, Thanh tra thành phố Hà Nội chỉ rõ: Trách nhiệm chậm xác định giá để thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của VATM tại số 5/200 đường Nguyễn Sơn thuộc về Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Công ty TNHH Thẩm định giá và định giá Việt Nam (VAI) và Sở Tài chính (Cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể thành phố).
Cụ thể, Sở Tài nguyên và Môi trường chậm trình Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể của thành phố 17 ngày làm việc kể từ khi Công ty VAI có chứng thư thẩm định giá (26/5/2022 - 28/6/2022). Tiếp đó, từ ngày 21/12/2022 (khi Văn phòng UBND thành phố Hà Nội yêu cầu rà soát, lựa chọn tài sản so sánh) đến ngày 19/6/2023 (Sở này mới có tờ trình bổ sung báo cáo UBND thành phố), quá trình xử lý kéo dài 120 ngày làm việc, không đúng theo chỉ đạo của UBND thành phố.
Sở Tài nguyên và Môi trường báo cáo do dịch COVID-19 và thực hiện giãn cách xã hội đến tháng 3/2022, công tác xác định giá đất gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, trong suốt 2,5 năm dịch bệnh, hệ thống tài sản so sánh hạn chế (vì hạn chế giao dịch và nếu có giao dịch thì tài sản không tương đồng). Đơn vị tư vấn ban đầu là Công ty Cổ phần Thẩm định giá và Đầu tư Hà Nội (VVAI) đã vi phạm pháp luật trong vụ án đấu giá đất tại huyện Đông Anh, do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường phải thuê đơn vị tư vấn khác là Công ty TNHH Thẩm định giá và định giá Việt Nam (VAI).
Tuy vậy, Thanh tra thành phố Hà Nội cho rằng, lý do mà Sở Tài nguyên và Môi trường đưa ra là không có cơ sở. Đồng thời kết luận, để xảy ra tồn tại nêu trên, trách nhiệm thuộc về Sở Tài nguyên và Môi trường, trong đó trách nhiệm cá nhân thuộc về lãnh đạo Phòng Kinh tế đất và cán bộ được giao thụ lý. Ngoài ra có trách nhiệm của Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường phụ trách lĩnh vực năm 2022 - 2023.
Công ty Thẩm định giá VAI cũng bị kết luận chậm trễ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Cụ thể, mất 82 ngày làm việc kể từ khi ký hợp đồng tư vấn định giá đất (21/01/2022) đến khi có chứng thư thẩm định giá (26/5/2022). Tiếp đó, sau 121 ngày làm việc kể từ khi Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản (26/12/2022) yêu cầu rà soát theo chỉ đạo của UBND thành phố Hà Nội, Công ty VAI mới bổ sung, đính chính chứng thư thẩm định giá (12/6/2023).
Công ty VAI lý giải nguyên nhân chậm trễ do cơ quan nhà nước chưa thống nhất về phương thức thu thập thông tin thị trường cho thuê văn phòng theo giả định tại thời điểm khảo sát hay thời điểm định giá, dẫn đến nhiều lần trao đổi bằng văn bản. Tuy nhiên, Thanh tra thành phố Hà Nội cho rằng lý do này không có cơ sở. Trách nhiệm để xảy ra tình trạng trên thuộc về Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá và Giám định Việt Nam (VAI).
Sở Tài chính (Cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể thành phố) đã chậm trễ trong quá trình thẩm định. Cụ thể, từ khi Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị thẩm định giá đất cụ thể (28/6/2022) đến khi Hội đồng thẩm định có văn bản thông báo kết quả (16/11/2022) mất 100 ngày làm việc, gây kéo dài thời gian xử lý.
Bên cạnh đó, Sở Tài chính chưa thực hiện đúng quy định khi không thẩm định sự phù hợp của thông tin thu thập về thửa đất khảo sát, phương án giá đất đề xuất so với giá thị trường và dữ liệu đất đai. Trách nhiệm thuộc về Sở Tài chính, cán bộ thụ lý hồ sơ và Phó Giám đốc Sở Tài chính phụ trách lĩnh vực trong giai đoạn 2022 - 2023.
Thanh tra TP Hà Nội kiến nghị UBND thành phố Hà Nội yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính kiểm điểm và rút kinh nghiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan trong việc để xảy ra tình trạng chậm xác định giá đất để tính tiền thuê đất với khu đất cho VATM thuê tại số 5/200 đường Nguyễn Sơn.
Tháng 1/2025, thực tế ghi nhận tại khu đất số 5/200 đường Nguyễn Sơn có một số công trình nhà một tầng xây dựng kiên cố với mái tôn, sân thể thao rộng rãi, cùng nhiều hoạt động xây dựng và cải tạo đang diễn ra.
