Bà Võ Thị Hạnh đang ngồi phân loại rác để đưa đi bán. Ảnh: Trần Quốc.

Tìm về xóm “rác”, hình ảnh đầu tiên ập vào mắt chúng tôi đó là những túp lều được dựng lên tạm bợ, cùng với đó là nhiều loại rác thải chất đầy dọc hai bên hẻm... trông rất nhếch nhác. Đi sâu vào trong xóm, chúng tôi gặp chị Lê Thị Thu Lam, 30 tuổi, đang ngồi phân loại rác. Chị Lam nói: “Cả xóm đi làm hết rồi. Giờ chỉ còn tôi và một số người già nữa ở nhà phân loại rác thôi”.

Do đất chật, người đông nên nhiều hộ gia đình ở xóm “rác” có tới 3 thế hệ sinh hoạt chung sống trong một túp lều rộng chừng 20m2, xung quanh được bao bọc bởi những tấm phế liệu mà họ đã nhặt nhạnh được... Vậy nên, những ngày mưa gió, các túp lều tềnh toàng này trông chả khác gì ở ngoài trời. Xóm “rác” cũng là nơi ngụ cư của nhiều hộ gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, bất hạnh.

Chị Lê Thị Thu Lam cùng với đứa con út. Ảnh: Trần Quốc.

Công việc của “phu rác” chủ yếu hoạt động vào lúc chiều tối cho đến tận đêm khuya, khi những chiếc xe chở rác từ TP tiến vào bãi là họ quây lại để nhặt nhạnh. Thậm chí, có nhiều người còn theo xe đẩy đi thu gom rác ở khắp TP mong thu lượm được một vài thứ gì đấy bán lấy tiền đong gạo và trang trải cuộc sống hàng ngày.

Anh Nguyễn Văn Duẫn, người có thâm niên hơn 20 năm mưu sinh bằng nghề nhặt rác nói: “Mỗi ngày đi nhặt rác chúng tôi cũng kiếm được khoảng 50 - 60 ngàn đồng. Hôm nào gặp may thì kiếm được cả trăm ngàn đồng. Mặc dù, công việc khá độc hại, nhưng phải cố làm chứ chẳng biết làm gì để kiếm sống…”.

 

 Nhiều loại rác thải được chất đầy dọc 2 bên hẻm. Ảnh: Trần Quốc.

Xóm nghèo khiến những đứa trẻ ở đây không thể cắp sách tới trường như những bạn bè cùng trang lứa. Hoặc nếu được đến trường, thì một thời gian sau cũng phải bỏ học. Tình trạng bỏ học nơi đây khá cao. “Em muốn được đi học nhưng gia đình nghèo lắm, gạo không đủ ăn lấy đâu ra tiền để đi học. Nhiều lần đi nhặt rác ở trường học, thấy các bạn được bố mẹ đưa đi đón về mà cháu thấy tủi thân lắm”, em Trần Thị Tuyết nói.

Chính vì điều kiện học hành quá khó khăn, thiếu thốn nên số trẻ em ở xóm rác biết đọc, biết viết chỉ đếm trên đầu ngón tay. Chị Nguyễn Thị Cúc 25 tuổi, tâm sự: “Không cho con đi học chúng tôi cũng đau lòng lắm, nhưng kham làm sao nổi vào thời “bão giá” này. Mỗi ngày nhặt ve chai cũng chỉ được 50 ngàn đồng, trong khi phải lo bao nhiêu là thứ cho sinh hoạt hàng ngày”.

Do nằm sâu trong hẻm nên giờ đây xóm “rác” đang trở thành điểm nóng của các tệ nạn xã hội. “Chích hút, mại dâm ở đây thì nhiều lắm, đêm nào đi làm về chúng tôi cũng bắt gặp ít nhất 2 - 3 tốp”, bác Nguyễn Thị Gái cho hay.

Trường hợp đặc biệt nhất ở xóm “rác” là hộ bà Võ Thị Hạnh, 63 tuổi. Gia đình bà có 3 đời theo nghiệp nhặt rác. Tiếp chúng tôi trong túp lều chưa đầy 20m2, bà Hạnh ngẹn ngào chia sẻ: “Tôi đi nhặt rác từ lúc 12 tuổi, sau khi lấy chồng tôi tiếp tục theo nghề. Đến nay, gia đình tôi đã có 3 đời theo nghiệp nhặt rác. Biết là nghề độc hại, nguy hiểm, nhưng cũng phải nhắm mắt làm”.

Tuy 2 người con đã lập gia đình và sinh con, nhưng họ vẫn chung sống với bà trong túp lều chưa đầy 20m2 này. “Cũng muốn cho mấy đứa nó ra ở riêng lắm, nhưng gia đình tôi lực bất tòng tâm. Tiền không có, đất không có thì biết chuyển đi đâu hả chú?”, bà Hạnh ngẹn ngào.

Trao đổi với PV Báo Thanh tra về xóm “rác”, ông Đoàn Bình Lương, Phó Chủ tịch UBND phường An Cựu cho biết: “Số trẻ em ở xóm “rác” được đến trường là rất ít, mặc dù chính quyền địa phương đã tích cực về từng hộ gia đình để vận động. Ngoài ra, do nằm trong hẻm sâu nên đây đang là điểm nóng về nạn chích hút và gái mại dâm...”.

Trần Quốc