Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: TH

Hội nghị nhằm chia sẻ thông tin trong báo cáo đặc biệt của IPCC về tác động khi nhiệt độ toàn cầu tăng 1,5 độ C và các vấn đề liên quan đến phát thải khí nhà kính toàn cầu (gọi tắt là Báo cáo 1,5 độ C), cùng với nỗ lực của Việt Nam trong bối cảnh BĐKH đang gia tăng.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Lê Công Thành cho biết, tháng 12/2015, tại hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về BĐKH lần thứ 21 (COP21) đã thông qua Thoả thuận Paris. Đây là khuôn khổ pháp lý toàn cầu đầu tiên ràng buộc trách nhiệm của tất các các Bên trong ứng phó với BĐKH thông qua thực hiện các cam kết nêu trong đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC).

Với nỗ lực của tất cả các bên, Thoả thuận Paris đã có hiệu lực chưa đầy một năm kể từ khi được thông qua và hiện đang được các quốc gia trên thế giới nỗ lực triển khai thực hiện. Mặc dù các nước đã đệ trình NDC vào cuối năm 2015, tuy nhiên, ngay cả khi tất cả các NDC được thực hiện đầy đủ, nhiệt độ trung bình toàn cầu vẫn tiếp tục tăng. Điều này đòi hỏi tất cả các Bên cần nỗ lực hơn nữa để đạt mục tiêu hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở dưới ngưỡng 2 độ C vào cuối thể kỷ so với thời kỳ tiền công nghiệp.

Với nhiều quốc gia, ngưỡng 2 độ C vẫn là quá cao so với khả năng ứng phó, kể cả với trình độ khoa học, công nghệ và điều kiện kinh tế - xã hội của các quốc gia này vào cuối thế kỷ. Chính vì vậy, các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về BĐKH lần thứ 21 (COP21) đã mời Ban Liên Chính phủ về BĐKH xây dựng báo cáo 1,5 độ C để các quốc gia xem xét, điều chỉnh nỗ lực ứng phó. Báo cáo này được cho là sẽ có tác động lớn đến công tác ứng phó với BĐKH toàn cầu giai đoạn sau 2020.

GIới thiệu về báo cáo đặc biệt của IPCC về tác động khi nhiệt độ toàn cầu tăng 1,5 độ C các vấn đề liên quan đến phát thải khí nhà kính toàn cầu nêu bật một số tác động của biến đổi khí hậu có thể tránh được bằng cách hạn chế sự nóng lên toàn cầu 1,5 độ C so với 2 độ C, hoặc nhiều hơn. 

Ví dụ, đến năm 2100, mực nước biển dâng toàn cầu sẽ thấp hơn 10 cm với sự nóng lên toàn cầu là 1,5 độ C so với 2 độ C. Khả năng xảy ra băng tan ở Bắc Băng Dương trong mùa hè sẽ chỉ có một lần trong mỗi thế kỷ với sự nóng lên toàn cầu là 1,5 độ C, so với ít nhất một lần mỗi thập kỷ với mức tăng là 2 độ C. Rạn san hô sẽ giảm 70 - 90% khi nhiệt độ toàn cầu tăng 1,5 độ C, trong khi hầu như tất cả (> 99%) sẽ bị mất đi khi nhiệt độ tăng 2 độ C.

"Việc hạn chế sự nóng lên toàn cầu lên 1,5ºC sẽ đòi hỏi những thay đổi nhanh chóng, sâu rộng và chưa từng có trong tất cả các khía cạnh của xã hội. Với lợi ích rõ ràng đối với người dân và hệ sinh thái tự nhiên, việc hạn chế sự nóng lên toàn cầu đến 1,5ºC so với 2ºC có thể đi đôi với việc đảm bảo một xã hội bền vững và công bằng hơn”, Chủ tịch IPCC Hoesung Lee cho biết. 

Báo cáo cũng nhấn mạnh việc hạn chế sự nóng lên toàn cầu đến 1,5 độ C so với 2 độ C sẽ giảm tác động đến hệ sinh thái, sức khỏe con người để dễ dàng đạt được mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc.

Chia sẻ về các nỗ lực của Việt Nam, Thứ trưởng Bộ TN& MT Lê Công Thành cho biết, là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề của BĐKH, Việt Nam luôn chủ động và tích cực thực hiện các cam kết quốc tế và nỗ lực ứng phó với BĐKH. Việt Nam đã xây dựng và triển khai đồng bộ nhiều chính sách, giải pháp như: Chiến lược Quốc gia về biến đổi khí hậu, Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh, Chiến lược Phát triển năng lượng tái tạo, các kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH, kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng…

Kế hoạch thực hiện Thoả thuận Paris, trọng tâm là thực hiện NDC, hiện đã được Việt Nam triển khai rộng khắp ở tất cả các bộ, ngành, điạ phương trong cả nước, trong đó có việc xây dựng và triển khai thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với BĐKH. 

Nhiều công trình, dự án đã được triển khai từ nguồn lực của Chính phủ và sự hỗ trợ của nhiều đối tác phát triển. Những nỗ lực này đã và đang mang lại những kết quả quan trọng. 

Ông Hoesung Lee nhấn mạnh: Việt Nam cũng như các quốc gia khác cần xác định những hợp lực cần thiết của tất cả các bên liên quan để đạt được các mục tieu trong NDC, góp phần hiện thực hóa tham vọng để đạt được mục tiêu giữ nhiệt độ Trái đất ấm lên ở mức 1,5 độ C. Hợp tác quốc tế cũng rất quan trọng, đặc biệt là đối với các quốc gia đang phát triển dễ bị tổn thương. 

Theo bà Caitlin Wiesen - Giám đốc Quốc gia UNDP tại Việt Nam, UNDP luôn hợp tác chặt chẽ với Chính phủ Việt Nam nhằm xây dựng khả năng chống chịu cho các cộng đồng có nguy cơ cao nhất, đặc biệt là nhóm người nghèo, dân tộc thiểu số và các vùng bị ảnh hưởng như vùng ven biển và đồng bằng sông Cửu Long. 

“Xây dựng trên nền tảng vững chắc có được thông qua công cuộc đổi mới kinh tế, Việt Nam chắc chắn có thể đạt được những kết quả tích cực trên con đường phát triển carbon thấp và chống chịu khí hậu, hưởng lợi từ sự tương tác giữa đổi mới công nghệ nhanh chóng, đầu tư cơ sở hạ tầng bền vững và tăng năng suất tài nguyên”, bà Caitlin Wiesen khẳng định.

Thái Hải