Đất, đá do Cty TNHH MTV Na Ni Sa khai thác quặng quarzit vùi lấp ruộng của dân. Ảnh: Quang Minh

Mỏ quarzit ở thôn Làng Chảng được UBND tỉnh cấp phép cho Cty TNHH MTV Na Ni Sa (Lào Cai) khai thác từ 30/5/2011 - 30/5/2021. Sau khi hoạt động một thời gian, đến tháng 12/2014, đơn vị này dừng khai thác quarzit tại đây. Do không có nơi đổ thải, nên hàng nghìn m³ đất, đá, sỏi được thải ra trong quá trình khai thác quặng quarzit vẫn sừng sững cạnh khu ruộng của người dân. Sau mỗi trận mưa, đất, đá, sỏi lại theo nước tràn xuống, ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân nơi đây.

Người dân thôn Làng Chảng cho biết, sau nhiều lần chính quyền địa phương và người dân yêu cầu đơn vị khai thác di chuyển đất, đá thải, đồng thời khắc phục hậu quả diện tích ruộng, ao và suối bị đất, đá vùi lấp để người dân ổn định sản xuất, Cty TNHH MTV Na Ni Sa đã thực hiện việc bồi thường thiệt hại cho người dân theo số vụ canh tác của diện tích ruộng bị vùi lấp, với tổng số tiền gần 127 triệu đồng. Tuy nhiên, việc hoàn nguyên theo quy định pháp luật sau khai thác thì Cty vẫn “bỏ ngỏ”. Theo “tối hậu thư” của các cơ quan chức năng, hạn cuối cùng đến ngày 30/4/2017 phải khắc phục xong hậu quả, nhưng đến thời điểm này Cty vẫn chưa khắc phục được.

UBND tỉnh Lào Cai yêu cầu Cty TNHH MTV Na Ni Sa hoàn thiện các thủ tục thuê đất bổ sung đối với phần diện tích nằm ngoài diện tích đất được thuê (bãi đổ thải và nhà điều hành) và chỉ được tiến hành khai thác khi hoàn thiện các hồ sơ pháp lý theo đúng quy định.

Thực hiện nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo đúng Quyết định số 70/QĐ-UBND ngày 9/1/2015 của UBND tỉnh. Sửa chữa đường nước và xây lại bể áp lực cấp nước, vị trí xa khu vực khai thác như đã thống nhất với UBND xã Cốc Lầu, xong trước ngày 15/6/2017.

Khắc phục thu dọn mặt ruộng để nhân dân canh tác trong vụ tới và khơi thông lòng suối khu vực còn lại từ đầu nguồn (từ chân mỏ đến thôn Minh Hà). Xử lý bảo đảm an toàn, xử lý triệt để, tránh sạt lở bãi thải ngay phía dưới khu vực khai thác; tránh lượng đất, đá thải tiếp tục trôi xuống suối Làng Chảng, xong trước ngày 30/6/2017.

Đối với công trình tuyến đường Minh Hà – Quốc lộ 70, phải hoàn thiện hồ sơ quyết toán trong tháng 6/2017; hoàn thiện lắp đặt 4 cống đường kính 75 cm; thi công ngay rãnh thoát nước dọc đường, trong đó tại km 4 +700 là rãnh bê tông; tổ chức họp với UBND xã Cốc Lầu, Phòng kinh tế hạ tầng huyện Bắc Hà và đơn vị thi công để thống nhất, xử lý xong trước ngày 25/6/2017.

Xác định vị trí bãi đổ thải phù hợp và lập hồ sơ thiết kế các khu vực đổ thải, hố thải gửi cơ quan có thẩm quyền xem xét. Thời gian gửi đề xuất đến Sở TN&MT trước ngày 30/6/2017.

UBND tỉnh yêu cầu Cty TNHH MTV Na Ni Sa thực hiện các yêu cầu nêu trên và báo cáo kết quả khắc phục gửi UBND tỉnh, Sở TN&MT và UBND huyện Bắc Hà trước ngày 5/7/2017 để theo dõi, quản lý và có xác nhận hoàn thành của UBND xã Cốc Lầu.

Sau thời gian nêu trên, nếu Cty không thực hiện việc khắc phục, UBND tỉnh sẽ quyết định thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản theo Tờ trình số 134/TT-STNMT ngày 11/4/2017 của Sở Tài nguyên-Môi trường Lào Cai.

Quang Minh