Nâng hạng khu Bảo tồn Xuân Liên thành viên Vườn quốc gia Xuân Liên. Ảnh: P.V

Với tổng diện tích quản lý 25.601,98 ha, Vườn quốc gia Xuân Liên trải dài trên địa bàn 5 xã, thị trấn thuộc huyện Thường Xuân, gồm: xã Bát Mọt, xã Yên Nhân, xã Lương Sơn, xã Vạn Xuân và thị trấn Thường Xuân. Vườn quốc gia nằm trong tọa độ từ 19°51“52“đến 19°59”00” vĩ độ Bắc và từ 104°57“00“đến 105°19”20” kinh độ Đông.

Trong tổng diện tích được giao quản lý, đất rừng đặc dụng chiếm 23.816,23 ha, được phân chia thành ba phân khu chính: phân khu bảo vệ nghiêm ngặt (10.869,18 ha), phân khu phục hồi sinh thái (10.393,38 ha) và phân khu dịch vụ - hành chính (2.553,67 ha). Ngoài ra, khu vực này còn có 912,37 ha đất rừng sản xuất và 873,38 ha đất bán ngập nước thuộc Hồ Cửa Đạt.

Vườn quốc gia Xuân Liên được thành lập với nhiều chức năng quan trọng, trong đó tập trung vào việc bảo vệ tính nguyên vẹn của các hệ sinh thái rừng, bảo tồn đa dạng sinh học và nguồn gen sinh vật. Đặc biệt, khu vực này đóng vai trò then chốt trong việc duy trì và đảm bảo ổn định nguồn nước cho Hồ Cửa Đạt - một công trình thủy lợi quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia.

Vườn quốc gia cũng sẽ triển khai 6 chương trình hoạt động chủ yếu, bao gồm: bảo vệ tài nguyên rừng và bảo tồn đa dạng sinh học; phục hồi hệ sinh thái rừng; nghiên cứu khoa học, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; phát triển du lịch sinh thái và chi trả dịch vụ môi trường; đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng và trang thiết bị phục vụ quản lý bảo vệ rừng; hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng đệm.

Vùng đệm của Vườn quốc gia bao gồm 12 thôn/bản thuộc 5 xã, thị trấn giáp ranh, với mục tiêu hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và cải thiện đời sống của người dân địa phương, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.

Việc nâng hạng này không chỉ góp phần tăng cường công tác bảo tồn thiên nhiên mà còn mở ra cơ hội phát triển du lịch sinh thái, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Theo quyết định, các sở, ban ngành liên quan sẽ khẩn trương hoàn thiện các thủ tục về tổ chức bộ máy, xây dựng các dự án đầu tư phát triển và triển khai các chương trình hoạt động của Vườn quốc gia Xuân Liên trong năm 2025.