Hoạt động khai thác cát khó kiểm soát ở lòng hồ Dầu Tiếng. (Ảnh: Thanh Tân/TTXVN)

Ba doanh nghiệp tuy đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản nhưng chưa được cấp phép hoạt động bến thủy nội địa mà đã đi vào hoạt động khai thác cát (tập kết cát vào bến bãi không có giấy phép) là không đúng trình tự thủ tục, vi phạm tại điểm b khoản 3 Điều 37 Nghị định số 33/2017/NĐ-CP của Chính phủ. 

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh kiến nghị phạt mỗi doanh nghiệp 50 triệu đồng và áp dụng hình thức phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy phép khai thác khoáng sản trong lòng hồ trong thời hạn 9 tháng. 

Sở Tài nguyên và Môi trường Tây Ninh đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh rút giấy phép một bến thủy nội địa và có văn bản kiến nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương rút giấy phép 17 bến thủy nội địa (thuộc địa phận tỉnh Bình Dương) do các bến bãi này tuy được cấp phép để chuyên chở hàng hóa nhưng thực chất là để tập kết khoáng sản của nhiều tổ chức, cá nhân khai thác cát lậu trong lòng hồ ở vùng giáp ranh. 

Bên cạnh đó, Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Phước chỉ đạo cơ quan chức năng xử lý đối với các tổ chức, cá nhân tự ý lập 2 bến thủy nội địa trong khu vực lòng hồ (thuộc địa phận tỉnh Bình Phước) để chứa cát lậu. 

Đối với 82 tàu, thuyền phát hiện có trang bị dụng cụ bơm, hút cát hiện diện trong lòng hồ Dầu Tiếng nhưng không nằm trong kế hoạch khai thác của 18 giấy phép khai thác khoáng sản của ba tỉnh Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước (tàu thuyền không có giấy phép đăng ký khai thác khoáng sản), Sở thống nhất phối hợp với ngành chức năng các tỉnh trục xuất ra khỏi lòng hồ để ngăn chặn hoạt động lén lút khai thác cát lậu. 

Các tàu, thuyền có đăng ký khai thác khoáng sản bắt buộc phải gắn logo mang đầy đủ thông tin về doanh nghiệp, số hiệu tàu đã được đăng ký, tọa độ khai thác, để các cơ quan chức năng tiện việc kiểm tra...; phương tiện tàu, thuyền, sà lan bơm hút cát công suất lớn phải được lựa chọn công nghệ phù hợp, để tránh trường hợp trong quá trình hoạt động bơm, xả trực tiếp ra ngoài, gây ảnh hưởng đến nguồn nước (đục nước trên diện rộng). 

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Tây Ninh Nguyễn Thị Hiếu cho biết, để đáp ứng nhu cầu về vật liệu xây dựng trong tỉnh và khu vực, khai thác tốt tiềm năng về khoáng sản trong hồ nước Dầu Tiếng, hạn chế bồi lắng hàng năm dưới đáy lòng hồ, 3 tỉnh Tây Ninh, Bình Dương và Bình phước đã cấp 18 giấy phép khai thác khoáng sản (cát) trong lòng hồ Dầu Tiếng; trong đó, Tây Ninh cấp 16 giấy phép, Bình Dương và Bình Phước cấp 2 giấy phép để tăng thêm nguồn thu cho ngân sách địa phương. 

Tuy hoạt động này thường xuyên được các ngành chức năng phối hợp kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nhưng do địa hình rộng, phức tạp, mặt nước hồ thuộc địa bàn 3 tỉnh nên việc kiểm soát gặp nhiều khó khăn. 

Cùng với đó, do những năm gần đây, mặt hàng cát xây dựng ngày càng khan hiếm, nhu cầu và giá cát lên cao nên nhiều tổ chức, cá nhân tranh thủ khai thác ngày đêm, khai thác quá mức, ngoài phạm vi cho phép; khai thác lậu, phương tiện vận chuyển dày đặc, quá tải... ảnh hưởng đến sự an toàn của hồ đập và làm người dân bức xúc.

(TTXVN/VIETNAM+)