Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân (trái ảnh) trao đổi với các đại biểu bên lề Hội nghị. Ảnh: TL

Báo động khai thác cát trái phép

Tại hội nghị, ông Lê Minh Dũng, Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ cho biết: Tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện Cần Giờ trong giai đoạn 2015 - 2018 đã ở mức báo động; cơ quan chức năng đã phát hiện và xử lý 151 trường hợp khai thác, vận chuyển cát trái phép.

Các đối tượng khai thác trái phép có quy mô thường diễn ra rầm rộ, nhất là vào ban đêm với nhiều thủ đoạn tinh vi, nhằm né tránh sự kiểm tra của các cơ quan chức năng, gây mất an ninh trật tự, ô nhiễm môi trường, nguy cơ sụt lún đất, ảnh hưởng đến môi trường sống và tính mạng của người dân.

Theo ông Dũng, hiện nay việc xử lý tình trạng khai thác cát trái phép gặp một số khó khăn, quy định tịch thu tang vật đối với hành vi khai thác cát trái phép phải từ 50m³ trở lên. Do đó, các đối tượng vi phạm khi bị phát hiện thường không chấp hành ngay mà điều khiển phương tiện bỏ chạy, xả cát xuống biển, nhằm tẩu tán tang vật vi phạm để tránh bị tịch thu phương tiện.

Bên cạnh đó, trong quá trình điều tra, xác minh, chủ phương tiện thường không thừa nhận việc chỉ đạo các thuyền viên thực hiện hành vi khai thác cát trái phép, dẫn đến khó khăn trong việc xác định lỗi làm cơ sở tịch thu phương tiện vi phạm.

Khu vực diễn ra hoạt động khai thác cát là nơi giáp ranh với vùng biển Bà Rịa - Vũng Tàu và Tiền Giang, đối tượng thường lợi dụng đêm tối, thời tiết xấu để qua biển Cần Giờ khai thác cát. Khi gặp lực lượng tuần tra hầu như không chấp hành yêu cầu kiểm tra kiểm soát, mà nhanh chóng chạy qua địa bàn giáp ranh và thông báo cho các phương tiện xung quanh bỏ chạy.

Tăng cường công tác phối hợp

Nhằm đấu tranh, phòng chống tình trạng khai thác cát trái phép, Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ Lê Minh Dũng kiến nghị UBND TP giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan nghiên cứu giải pháp và phương án xử lý dứt điểm tình trạng khai thác cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ.

Đồng thời, phối hợp với các tỉnh, địa phương có mỏ cát đang cấp phép khai thác để nắm thông tin, hỗ trợ phục vụ cho công tác kiểm tra chứng từ của các đối tượng mua, bán, vận chuyển cát; cho phép sử dụng phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ (ghi hình) để làm cơ sở chuyển cho cơ quan điều tra xử lý hình sự trong lĩnh vực khai thác cát.

Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Trần Vĩnh Tuyến cho biết sẽ xử lý nghiêm các trường hợp khai thác cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ, nhằm tăng tính răn đe, ngăn ngừa. Ảnh: TL

Đại tá Tô Danh Út, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP Hồ Chí Minh kiến nghị sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính, theo hướng tịch thu phương tiện vi phạm trong trường hợp phương tiện đó đã bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng tiếp tục tái phạm, nhằm gắn trách nhiệm của các chủ sở hữu trong việc cho thuê phương tiện. Qua đó, hạn chế việc cá nhân, tổ chức lợi dụng kẽ hở của pháp luật “bắt tay” làm hợp đồng giả để hợp thức hóa hồ sơ khi bị bắt giữ phương tiện…

Theo Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám đốc Công an TP Hồ Chí Minh, cần thành lập tổ công tác liên ngành để xử phạt các đối tượng vi phạm khai thác cát trái phép; xem xét lại quy hoạch các công trình sử dụng nhiều cát san lấp mà không tính đến nguồn cung. Vì hiện nay trữ lượng cát cung cấp cho xây dựng của TP hạn chế.

Bên cạnh đó, Sở Xây dựng tính toán chỉ cấp phép xây dựng khi chủ đầu tư, nhà thầu chính cung cấp được danh sách đơn vị cung cấp cát hợp pháp.

Kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Trần Vĩnh Tuyến cho biết, TP sẽ làm việc với Bộ Xây dựng để nghiên cứu sử dụng vật liệu thay thế cát san lấp; đồng thời sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, nhằm tạo tính răn đe, ngăn ngừa; tăng cường truyền thông và vận động nhân dân phát hiện, tố giác các trường hợp vi phạm.

Theo Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân, việc quản lý tình trạng khai thác cát trái phép là hết sức cấp bách, vì nó ảnh hưởng đến đời sống người dân. Do đó, cần xác định quy luật khai thác cát để có giải pháp phòng, chống khai thác cát trái phép hiệu quả; các sở, ngành cần phối hợp với các địa phương để giám sát các phương tiện hút cát, người điều khiển các phương tiện khai thác cát.

Ông Nguyễn Thiện Nhân cho hay, sắp tới sẽ sử dụng hệ thống camera giám sát các phương tiện khai thác cát trái phép để xử lý; bố trí các trạm và lực lượng chốt chặn ở các khu vực thường xuyên xảy ra khai thác cát trái phép.

Với các tỉnh có tàu khai thác cát tập kết, ngoài việc ký kết quy chế phối hợp giữa các tỉnh, cần hình thành tổ công tác thường trực để trao đổi thông tin xử lý nhanh các trường hợp vi phạm; đồng thời hình thành tổ công tác liên ngành của TP để xử lý tình trạng khai thác cát trái phép; cũng như có chính sách hỗ trợ cho lực lượng tham gia phòng, chống khai thác cát trái phép.

Thiên Lý