Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: Thảo Nguyên

Thiệt hại do thiên tai lên đến hàng trăm triệu đô la

Thiên tai đang gia tăng về tần suất, cường độ, gây ra tổn thất ngày càng lớn về người và tài sản, trở thành mối hiểm họa đối với hầu hết các quốc gia trên thế giới. Trong đó, CA - TBD là khu vực dễ bị tổn thương nhất với 7/15 quốc gia bị ảnh hưởng.

Việt Nam là nước nằm trong danh sách các quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, mỗi năm trung bình có trên 300 người chết và mất tích do thiên tai, thiệt hại vật chất lên đến hàng trăm triệu đô la.

Từ cuối năm 2015 đến nay, Việt Nam đã, đang phải chống chịu với đợt hạn hán, xâm nhập mặn kỷ lục nhất trong lịch sử, làm thiệt hại trên 400.000 ha lúa, hoa màu và cây công nghiệp, 26.000 ha lúa phải dừng sản xuất, 476.000 hộ dân thiếu nước ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, Nam Trung bộ, Tây nguyên. Thiệt hại vật chất ước tính khoảng 9.000 tỉ đồng.

Phụ nữ, trẻ em bị thiệt hại cao hơn 14 lần so với nam giới

Đáng chú ý, đối tượng ảnh hưởng chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Trên toàn thế giới, tỷ lệ phụ nữ và trẻ em bị thương hay tử vong do thiên tai cao hơn 14 lần so với nam giới. Còn ở Việt Nam, phụ nữ và trẻ em chịu tác động đến trên 70%. Dù vậy, phụ nữ lại chính là đối tượng nắm giữ các giải pháp và kiến thức về giảm thiếu rủi ro thiên tai.

“Thực tiễn công tác phòng, chống thiên tai ở Việt Nam cho thấy, phụ nữ chính là những người đầu tiên chuẩn bị cho cả gia đình ứng phó với thiên tai, và cũng là những người đầu tiên đưa cuộc sống của cộng đồng trở lại ổn định sau khi xảy ra thiên tai… Hiện nay, khi ngày càng có nhiều nam giới di cư ra TP làm ăn hay đi biển, phụ nữ là lực lượng duy nhất ở lại ứng phó với thiên tai”, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai của Việt Nam - ông Cao Đức Phát - cho biết.

Cùng quan điểm, bà Roberta Clarke, Giám đốc Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) khu vực CA - TBD nhấn mạnh: “Phụ nữ là chìa khóa cho việc giải quyết những rủi ro thiên tai và phát triển sinh kế cho bản thân và cộng đồng. Khi chúng ta thực hiện những ưu tiên về giảm thiểu rủi ro thiên tại tại khu vực, quốc gia và địa phương, chúng ta cần tạo điều kiện để phụ nữ lãnh đạo, tiếng nói của họ được lắng nghe và những ưu tiên của họ được giải quyết.”

Kêu gọi chung tay lồng ghép giới vào Khung hành động Sendai

Nhằm đảm bảo các quốc gia trong khu vực sẽ tập trung vào nâng cao năng lực và khả năng ứng phó, phục hồi và thích nghi của phụ nữ, nam giới trước, trong thời gian thiên tai xảy ra và biến đổi khí hậu, Hội nghị lần này tập trung nhận diện những ưu tiên quan trọng về bình đẳng giới và những hành động cần thiết mà các Chính phủ, các đối tác phải làm trong quá trình triển khai Khung hành động Sendai. Đồng thời, nhấn mạnh việc xác định các hỗ trợ cần có để biến những cam kết này trở thành hiện thực.

Là quốc gia đồng chủ trì hội nghị, cùng với UN Women và Chính phủ Nhật bản, Việt Nam kêu gọi các quốc gia cùng chung tay để hiện thực hóa việc lồng ghép giới vào kế hoạch thực hiện Khung hành động Sendai. Đồng thời, cam kết nâng cao năng lực của phụ nữ trong công tác phòng chống thiên tai ở tất cả các cấp; bảo đảm sự gắn kết chặt chẽ hơn của chính sách giảm nhẹ rủi ro thiên tai, thích ứng biến đổi khí hậu với các chính sách xã hội về giới hiện hành…

Khung hành động Sendai được thông qua tại Hội nghị Thế giới lần thứ ba về giảm thiểu rủi ro thiên tai tại Nhật Bản vào tháng 3/2015 đã chỉ rõ: “Khía cạnh về giới, tuổi tác, người khuyết tật và văn hóa phải được lồng ghép trong tất cả các chính sách và hoạt động thực tế; vai trò lãnh đạo của phụ nữ và thanh niên phải được thúc đẩy”.

1 năm sau khi được thông qua, các quốc gia trong khu vực CA - TBD đang xây dựng chương trình hành động để thực hiện Khung hành động Sendai.

Thảo Nguyên