Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: PV

Đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển

Phát biểu tại lễ phát động, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh cho biết, Ngày Môi trường thế giới 2024 đã được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) phát động với chủ đề "Phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hóa", nhằm kêu gọi cộng đồng và mọi người dân cùng chung tay hướng tới những mục tiêu phục hồi đất đai, chống sa mạc hóa và khả năng chống hạn, thích ứng và hạn chế tác động tiêu cực của quá trình biến đổi khí hậu, bảo vệ sinh thái tự nhiên, tăng cường sinh kế và an ninh lương thực quốc gia.

Tại Việt Nam, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn tại Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp, dòng chảy trên các sông, hồ chứa khu vực Bắc Bộ phổ biến thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 30-60%, trên các sông ở Trung Bộ, Tây Nguyên phổ biến thiếu hụt từ 25-50%.

Hiện tượng El Nino kết hợp với nguồn nước từ thượng nguồn sông Mê Công ở mức thấp và hiện tượng triều cường đã làm nghiêm trọng hơn tình trạng xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long, các đợt xâm nhập mặn vào sâu 40-66 km, có nơi sâu hơn, như tỉnh Tiền Giang và Bến Tre vào sâu 70-76km.

Ngoài ra, Việt Nam hiện có trên 11,8 triệu ha, chiếm 35,74% tổng diện tích đất tự nhiên chịu tác động của thoái hóa, hoang hóa nguy cơ dẫn tới sa mạc hóa. Tình trạng này vẫn đang tiếp tục gia tăng và sẽ ảnh hưởng lớn đối với ngành nông nghiệp của nước ta.

Theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, trong điều kiện nguồn tài nguyên thiên nhiên trên đất liền ngày càng bị khai thác tối đa, tài nguyên đất đối mặt với tình trạng suy thoái, nhiều quốc gia đang thực hiện chiến lược hướng ra đại dương nhằm tìm kiếm, khai thác các tài nguyên của biển để bảo đảm nhu cầu về các nguồn lực cho phát triển của quốc gia. Việt Nam là quốc gia có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế biển, biển có nhiều không gian để phát triển, cửa ngõ giao lưu quốc tế, vì vậy chúng ta cần thực hiện các giải pháp đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển.

Gắn với chủ đề Ngày Đại dương thế giới năm 2024 là “Hiểu biết sâu sắc hơn về đại dương”, thực hiện Chiến lược Phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Bộ TN&MT xác định chủ đề trọng tâm của Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam năm nay là “Quản lý, sử dụng bền vững không gian biển” nhằm phân bổ, quản lý hiệu quả, giảm thiểu các mâu thuẫn trong khai thác, sử dụng không gian biển để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững về kinh tế biển; bảo vệ môi trường biển, phát triển khoa học và công nghệ, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hợp tác quốc tế hiệu quả, đóng góp to lớn vào phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững của Việt Nam.

Cùng nhau quyết tâm hành động, vì mục tiêu phát triển bền vững

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, Ngày Môi trường thế giới và Ngày Đại dương thế giới năm nay là cơ hội để cùng nhau khẳng định quyết tâm hành động, chủ động khắc phục những khó khăn, thách thức đặt ra, ngăn chặn sự gia tăng về tốc độ suy thoái tài nguyên đất, hạn chế tình trạng hạn hán, sa mạc hoá, khai thác, sử dụng bền vững, hiệu quả tài nguyên đất, biển và hải đảo, bảo đảm cân bằng sinh thái, vì mục tiêu phát triển bền vững.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh kêu gọi các ban, bộ, ngành, cơ quan đoàn thể ở Trung ương, chính quyền các địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân hãy hành động thiết thực để giải quyết vấn đề hạn hán, sa mạc hoá, góp phần bảo vệ môi trường; khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên biển và hải đảo, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Bộ trưởng đề nghị, cần triển khai hiệu quả các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên biển, đảo; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu; giảm phát thải khí nhà kính; quản lý chất lượng môi trường đất, quản lý tốt rác thải nhựa đại dương…

Tăng cường công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt là vùng biển ven bờ; cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường biển, ngăn chặn sự suy thoái tài nguyên, phát triển bền vững đa dạng sinh học biển; xử lý tốt các nguồn gây ô nhiễm môi trường từ đất liền ra biển và đại dương, giảm thiểu rác thải nhựa.

Đồng thời, cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục và nâng cao nhận thức về phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hóa, ý thức bảo vệ tài nguyên và môi trường biển; biến nhận thức thành ý thức tự giác và hành động cụ thể, thiết thực ở mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi doanh nghiệp và từng cá nhân. Đa dạng các phương thức tuyên truyền; vận dụng nền tảng công nghệ và mạng xã hội để truyền thông, tạo sự lan tỏa, hưởng ứng của toàn xã hội.

Nhân dịp này, hưởng ứng Ngày Đại dương Thế giới và Ngày Môi trường Thế giới năm 2024, thay mặt Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hiền phát động cán bộ, hội viên, phụ nữ cả nước thực hiện phong trào "Phụ nữ tham gia phân loại và xử lý rác tại nguồn".

Đồng thời, thúc đẩy chương trình phối hợp "Tuyên truyền, vận động phụ nữ và nhân dân tham gia quản lý chất thải rắn sinh hoạt giai đoạn 2024 - 2027" giữa Bộ TN&MT và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đạt hiệu quả thiết thực, hướng đến mục tiêu: Nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của rác thải đối với môi trường và sức khỏe con người; tạo thói quen, tinh thần tự giác phân loại rác thải tại nguồn cho mỗi gia đình và cộng đồng.