Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội. Ảnh: TN

Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 mới có hồ sơ xin cấp phép đổ 1,5 triệu m³ chất thải ra biển trong quá trình nạo vét luồng hàng hải, vũng quay tàu… phục vụ Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 1 tại xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong (Bình Thuận), với lý do nếu đổ trên đất liền sẽ không hiệu quả về kinh tế - xã hội.

Trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, Bộ sẽ làm việc với tỉnh Bình Thuận, sau đó sẽ cung cấp thông tin cho báo chí.

"Bộ chưa nghiên cứu hồ sơ và công ty đã gửi đề án ra Tổng cục Biển và hải đảo Việt Nam để đề xuất. Những việc nhấn chìm hoặc đổ chất thải xuống biển lần đầu thì trong Luật phải cho phép”, Bộ trưởng nói.

Ví dụ trong nạo vét sông luồng lạch, luật cũng cho phép phải quy hoạch nơi đổ và phải đánh giá tác động nơi quy hoạch đấy.

Quan trọng nhất là đổ ở đâu và đổ cái gì. Trong trường hợp nạo vét luồng lạch thì phải quy hoạch, xem có ảnh hưởng đến các hệ sinh thái cần phải bảo tồn. Chẳng hạn, nếu gần khu bảo tồn một hệ sinh thái nhạy cảm thì không được.

“Thực tế, doanh nghiệp luôn lựa chọn nơi thuận tiện nhất, chi phí rẻ nhất, nhưng với lĩnh vực môi trường thì phải chọn vị trí tác động ít nhất và không ảnh hưởng trực tiếp đến các hệ sinh thái”, Bộ trưởng nói.

Về chất thải của nhiệt điện, Bộ trưởng Hà cho hay, có những loại hoàn toàn có thể tái chế, tái sử dụng như là nguyên liệu cho sản xuất.

Trong trường hợp xỉ thải đáy lò, theo Bộ trưởng, sau xem xét cụ thể vào của chất lượng xỉ thải đó, đánh giá thành phần, nếu không chứa các hàm lượng độc hại và đáp ứng được các tiêu chuẩn về làm nguyên liệu thay thế các nguyên liệu vật liệu xây dựng thì nhiều nước cũng đã sử dụng.

Các nước đã sử dụng những vật liệu đó để trộn vào trong các vật liệu xây dựng để phục vụ cho việc kè đê, kè biển.

“Việc xem xét đổ hay tái sử dụng là một bài toán mà hiện nay, Bộ Tài nguyên Môi trường và Bộ Xây dựng phải xem xét đánh giá thành phần ấy, đồng thời ban hành các quy chuẩn loại xỉ nào có thể làm vật liệu xây dựng, nó phụ thuộc vào thành phần. Trên cơ sở đó, sẽ có phương án nhưng có thể khẳng định, cho đến bây giờ xỉ thải đó không được đổ trực tiếp ra biển", Bộ trưởng nêu rõ.

Như vậy, cần có đánh giá và có dự án để xem xét một cách kỹ lưỡng, không được đổ xuống biển trực tiếp.

Trước những lo ngại về việc đổ 1,5 triệu m³ chất thải xuống biển này có thể gây ra một Formosa thứ hai, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, quan điểm của Bộ rất rõ ràng như tôi nói, tất cả đã có những quy định rất rõ ràng, trách nhiệm và thẩm quyền.

“Tất cả những hoạt động về nhấn chìm hoặc đổ chất thải ra biển phải thực hiện nghiêm ngặt, đánh giá rõ ràng xem tác động môi trường nào, luật pháp có cho phép hay không? Còn như tôi nói, tất cả các chất thải khi chưa đánh giá, chưa phân tích mà đổ trực tiếp ra môi trường là không được”, người đứng đầu ngành Tài nguyên Môi trường nhấn mạnh.

Thảo Nguyên