Bệnh viện Việt Đức là một trong những đơn vị thực hiện nghiêm quy định môi trường không khói thuốc. Ảnh: PA

Đến nay hầu hết các tỉnh, TP đã thành lập Ban Chỉ đạo PCTHTL. Nhiều cơ quan, đơn vị triển khai các hoạt động hưởng ứng như đưa nội dung PCTHTL vào kế hoạch hoạt động hàng năm; đưa quy định cấm hút thuốc nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị. Nhiều tỉnh, TP cũng đã có những sự kiện nổi bật thu hút sự tham gia của đông đảo người dân...

Các mô hình nơi làm việc, trường học, cơ sở y tế, TP du lịch, khách sạn, nhà hàng không khói thuốc được triển khai nhân rộng. Lãnh đạo các bộ, UBND tỉnh, TP đã có sự quan tâm hơn với công tác PCTHTL thông qua sự chỉ đạo mạnh mẽ, sự phân công trách nhiệm rõ ràng cho các sở, ban, ngành và tổ chức, cá nhân liên quan. Các hoạt động thiết thực như đưa nội dung PCTHTL vào kế hoạch hoạt động hàng năm, đưa quy định cấm hút thuốc nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị, đưa tiêu chí không hút thuốc tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua khen thưởng của công chức, viên chức, người lao động đã được nhiểu cơ quan, đơn vị chấp hành nghiêm chỉnh.

Nhiều cơ quan, đơn vị  thực hiện tốt quy định về môi trường không khói thuốc như: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, UBND TP Hạ Long, TP Hội An, Bệnh viện Việt Đức,  Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắc Lắc, Bệnh viện huyện Hải hậu tỉnh Nam Định...

Mô hình khách sạn, nhà hàng không khói thuốc lá cũng được nhiều khách sạn, nhà hàng hưởng ứng như: Khách sạn Lotus Hạ Long; Khách sạn Hữu Nghị Hải Phòng; chuỗi nhà hàng Thái Express; Khách sạn Caravelle TP Hồ Chí Minh…

Tại các tỉnh, TP, trong năm 2015, đã có hơn 1.000 buổi truyền thông trực tiếp cho 22.673 người. 400 trường THPT, 457 trường THCS thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc. 

Công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực cho mạng lưới cộng tác viên tại các tỉnh, TP được đẩy mạnh. Trong 3 năm qua, hơn 15.000 cán bộ chủ chốt tham gia hoạt động PCTHTL được tập huấn về thực hiện môi trường không khói thuốc. 

Bên cạnh đó, công tác tư vấn cai nghiện thuốc lá được bước đầu triển khai, trong đó Bệnh viện Bạch Mai được giao nhiệm vụ thành lập Trung tâm Tư vấn cai nghiện. Đến nay, đã có 1.545 cán bộ y tế của các bệnh viện của 63 tỉnh/TP được tập huấn về phương pháp tư vấn cai nghiện thuốc lá. 

Sau gần 2 năm triển khai, tổng đài tư vấn cai nghiện thuốc lá miễn phí 1800-6606 tại Bệnh viện Bạch Mai đã nhận 13.596 cuộc gọi xin tư vấn cai nghiện thuốc lá. Bên cạnh tổng đài tư vấn cai nghiện, công tác tư vấn cai nghiện thuốc lá còn được triển khai tại 10 bệnh viện ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam nhằm tạo điều kiện tốt nhất để hỗ trợ người dân có nhu cầu cai thuốc lá.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, với những gánh nặng bệnh tật do sử dụng thuốc lá gây ra, tại Việt Nam công tác PCTHTL cũng đã và đang được Quốc hội, Chính phủ quan tâm thông qua các cam kết chính trị mạnh mẽ khi phê chuẩn Công ước Khung, ban hành Luật PCTHTL và cho phép thành lập Quỹ PCTHTL. 

Thời gian qua, công tác PCTHTL đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Tỷ lệ hút thuốc lá trong học sinh từ 13 - 15 tuổi giảm từ 3,3% năm 2007 xuống 2,5% năm 2014; tỷ lệ hút thuốc lá thụ động tại nơi làm việc, nơi công cộng trên phương tiện giao thông công cộng giảm được từ 12 - 15%. Ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên, kết quả điều tra do Tổng cục Thống kê phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy, so với năm 2010, tỷ lệ hút thuốc trong nam giới Việt Nam có xu hướng giảm (từ 47,4% xuống 45,3%). Trong đó, tỷ lệ hút thuốc điếu của nam giới khu vực thành thị giảm được 6,5%. 

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, mặc dù đã đạt được một số kết quả tích cực, nhưng công tác PCTHTL hiện còn gặp nhiều khó khăn: Giá thuốc lá bán trên thị trường không cao, chưa có sự quản lý việc mua bán thuốc lá nên nhiều đối tượng có thể tiếp cận dễ dàng, kể cả trẻ vị thành niên, học sinh ở các trường học. Bên cạnh đó, việc xử phạt hành chính vi phạm khi hút thuốc tại những khu vực cấm hầu như chưa được áp dụng; lực lượng giám sát, xử phạt vi phạm ít, trong khi số người hút thuốc lại quá nhiều nên chưa tạo được sức răn đe đối với những người có hành vi vi phạm. Hoạt động mua bán thuốc lá diễn ra khá dễ dàng và phổ biến. Bên cạnh thuốc lá điếu, các sản phẩm như shisha, thuốc lá điện tử đang được các nhà sản xuất quảng cáo bằng nhiều hình thức để thu hút và duy trì hành vi hút thuốc trong giới trẻ.

Phương Anh