Bản đồ phân bố mật độ sét lúc 14h ngày 25/4. Ảnh: IT

Theo ông Nguyễn Vinh Thư, Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật quan trắc Khí tượng Thuỷ văn, hiện nay, thông tin số lượng các tia sét và bản đồ định vị dông sét đang được cung cấp thời gian thực trên trang www.hymetnet.gov.vn.

"Đây là nguồn số liệu được lắp đặt dựa trên hệ thống đo đạc gồm 18 trạm đo trên toàn quốc. Tại mỗi trạm, số lượng các tia sét được quét trong một dải 400 - 600km mà chúng tôi từng công bố trên báo chí", ông Thư nói.

Ông Thư cho biết, với thiết bị hiện đại, mỗi lần phóng điện giữa các đám mây và từ đám mây xuống mặt đất đều được thu nhận. 

Trên thực tế, cường độ của các tia sét sẽ rất khác nhau. Những tia sét có cường độ yếu, chúng ta có thể không cảm nhận được bằng giác quan thông thường. Chỉ khi cường độ tia sét đủ lớn, chúng ta mới có thể cảm nhận được như thấy tia chớp và tiếng sấm.

"Chính vì vậy, không có sự đồng nhất giữa số tia sét mà thiết bị đếm được với số lần sấm sét theo quan niệm thông thường", ông nhấn mạnh.

Một thực tế nữa, thiết bị đo các tia sét trong một vùng nhất định với những dải quét từ 400 - 600km, nên các tia sét thống kê trong một vùng rộng không chỉ Việt Nam mà còn cả các nước trong khu vực như Lào, Campuchia, Thái Lan và cả một phần Biển Đông.

Theo ông, sét không phải là một thực thể trên mặt đất mà nó di chuyển theo những đám mây với tốc độ rất khác nhau. Chính vì vậy, không thể kiểm đếm theo địa giới hành chính một cách thông thường được.

Quay trở lại con số hơn 23 nghìn cú sét đánh ở miền Bắc sáng nay mà báo chí đã đưa tin. "Thực chất đây là con số những tia phóng điện đã đo được trên một vùng rộng lớn như đã nói trên. Nó bao gồm cả số tia sét đánh giữa các đám mây và từ đám mây xuống đất. Số lượng tia sét đánh xuống đất chưa tới 50% con số nói trên", ông nói.

Và thực tế, số lượng sấm sét mà chúng ta cảm nhận được tại miền Bắc sẽ ít hơn rất nhiều. Tuy nhiên, sét luôn là yếu tố bất ngờ. Chỉ một cú sét cũng có thể gây thiệt hại tới sinh mạng và tài sản. 

Một con số thống kê khoa học cho thấy, 70% số sét trên toàn cầu xảy ra ở vùng nhiệt đới. Trong đó Việt Nam lại nằm trong vùng tâm dông của châu Á. Trong các tháng giao mùa như hiện nay, nguy cơ về dông sét sẽ cao hơn các thời kì khác trong năm. 

Ông cho biết: "Các bản đồ hiển thị dông sét mà chúng tôi cung cấp một cách trực quan để cộng đồng tham khảo nhằm tăng cường đề phòng khi thấy vùng dông sét tới gần địa phương mình.

Các con số thống kê khoa học không đồng nhất với số lượng sấm sét mà chúng ta vẫn nghĩ. Thay vào đó, chúng ta nên tập trung nâng cao đề phòng, vận dụng những quy tắc phòng tránh sét để giảm thiểu thiệt hại".