Những cây bần cổ thụ trước đây người dân chụp ảnh ghi lại nay đã không còn. Ảnh: CTV Thanh Hòa

Như Báo Thanh tra đã phản ánh, rừng bần thôn Tuần Lễ, xã Vạn Thọ có tổng diện tích trên 20ha, kéo dài từ đầu cầu Tuần Lễ đến giáp xóm Truông đến hết xóm Đình. Ngoài cây bần thì còn có một số cây ngập mặn khác như: Đước, mắm cổ thụ hàng trăm năm. Rừng bần cũng được Xí nghiệp đo đạc bản đồ nông nghiệp II đo đạc, cắm mốc. Tổng diện tích khu vực rừng bần là: 209.177m²; trong đó, 903m² đất hoang, 8.041m² đất nuôi trồng thủy sản, 123.809m² rừng ngập mặn - rừng bần tự nhiên… và các loại đất khác.

Theo số liệu Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Địa chính huyện Vạn Ninh tháng 7/2002 thì rừng bần có 570 cây cổ thụ, trong đó có 55 cây có đường kính từ 70-100cm; 20 cây mắm và 95 cây đước. Năm 2002, huyện Vạn Ninh cũng cho khảo sát lập bản đồ thiết kế bảo tồn rừng bần, đóng cọc mốc, kiểm kê (đánh số, đeo số vào từng cây) để bảo vệ. Năm 2003, huyện Vạn Ninh cho trồng dặm 5ha rừng bần; năm 2004 tiếp tục cho trồng thêm 5ha rừng bần nữa tại đây, được chăm sóc, bảo vệ và nghiệm thu. Nguồn kinh phí trồng rừng, bảo tồn rừng bần nhiều năm nay là rất lớn, tuy nhiên hiện nay rừng bần đã và đang bị xóa sổ hoàn toàn.

Đất rừng bị chiếm dụng và phân lô. Ảnh: CTV Thanh Hòa

Để tiếp tục tìm hiểu sự việc, chúng tôi làm việc với ông Đặng Thành Hòa, Chủ tịch UBND xã và ông Nguyễn Ngọc Thông, Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Thọ. Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Ngọc Thông cung cấp cho chúng tôi nhiều tài liệu liên quan đến công tác bảo vệ rừng bần.

Theo ông Thông, phương án quản lý bảo vệ và khôi phục rừng ngập mặn - rừng bần tại thôn Tuần Lễ, xã Vạn Thọ đã được huyện Vạn Ninh phê duyệt từ năm 2002. Tuy nhiên, khi chúng tôi xin được cung cấp bản đồ cắm mốc trồng, bảo vệ rừng bần thì ông Thông nói rằng, không nắm được. Đồng thời ông Thông cho rằng, việc rừng chết và mất hiện nay là do thiên tai bão lũ năm 2017, chứ không phải do công tác quản lý.

Rừng bần đang bị bức tử. Ảnh: CTV Thanh Hòa

Trong khi đó, chính ông Thông cho biết, từ năm 2002 đến 2017, tỉnh Khánh Hòa có rót kinh phí về địa phương để bảo vệ rừng bần. Tuy nhiên, từ cuối năm 2017 đến nay thì nguồn kinh phí này bị cắt không hiểu lý do. “Tuy không có kinh phí bảo vệ rừng, nhưng địa phương vẫn cử lực lượng tuần tra, canh gác ngày đêm để bảo vệ rừng. Việc lấn chiếm đất rừng bần xây nhà chủ yếu là do người dân cơi nới xây thêm để ở. Địa phương cũng tổ chức các đợt cưỡng chế. Tình trạng này phức tạp, khó khăn và tốn kém. Hiện có khoảng 90 nhà ở xây trái phép trên đất rừng”- ông Thông nói.

Trái ngược với chính quyền, nhiều người dân cho rằng, đây là sự ngụy biện của lãnh đạo xã nhằm che đậy sự thật để phủi đi trách nhiệm và đổ lỗi thiên tai.

Các đối tượng cắm biển rao bán đất rừng bần. Ảnh: CTV Thanh Hòa

“Rừng bần của chúng tôi bao đời nay làm bức tường sừng sững, vững chắc chắn gió bão, chắn cát ngăn biển xâm thực, nên làm gì có chuyện bão hủy hoại đến 90%. Và, chẳng có bão nào lại cào đất rừng thành đất nền để cho các đối tượng phân lô để bán. Câu trả lời trên thật nực cười và ngụy biện. Khu rừng này giáp mặt biển, lại có đường lớn chạy qua, nếu quản lý chặt thì con kiến bò vào đây cũng không lọt chứ nói chi người dân lấn chiếm rừng, phân lô để bán. Việc buông lỏng quản lý và những tiêu cực nhằm trục lợi ở đây cần phải được làm rõ. Sau khi chiếm đất, phân lô người dân còn cắm biển bán đất rừng công khai nhưng không thấy cơ quan quản lý đâu?”, một vị cao niên tại thôn Tuần Lễ nói.

Rất nhiều lần liên hệ với UBND huyện Vạn Ninh để tìm câu trả lời: Vì sao rừng bần bị “bức tử”, đất rừng bị “xẻo thịt” phân lô để bán, xây nhà trái phép nhưng lãnh đạo huyện này lại tìm nhiều lý do để “né tránh”. Phải chăng lãnh đạo huyện Vạn Ninh cố tình không muốn trả lời nhằm “lờ” đi trách nhiệm của mình?

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục tìm hiểu và thông tin đến bạn đọc về vụ việc này.

CTV Thanh Hòa