Người dân bức xúc vì tình trạng cát tặc hoành hành trở lại, gây sạt lở đất 2 bờ sông Lô. Ảnh: HL

Theo ghi nhận thực tế của phóng viên, 2 tháng trở lại đây, khi giá cát đang “sốt” lên từng ngày cũng là lúc các phương tiện khai thác cát trái phép trên sông Lô gia tăng, việc “rút ruột” lòng sông càng trở nên rầm rộ, công khai.

Không kể ngày đêm, hàng chục tàu hút, máy múc vẫn hoạt động huyên náo suốt một đoạn sông Lô dài khoảng 10km đoạn qua hai địa phương Phú Thọ, Vĩnh Phúc. 

Dọc bãi bồi tại khu vực các xã Bình Bộ, An Đạo, Tử Đà dù chỉ chưa đầy 5km nhưng có năm, bảy điểm tập trung các tàu cuốc, cẩu quăng ngang nhiên hoạt động giữa ban ngày.

Khoảng 9h sáng ngày 29/5, ngay giữa sông khu vực xã Bình Bộ, phóng viên tận mục sở thị ít nhất 2 điểm với nhiều tàu cuốc đang liên tục đưa gầu múc cát. Cách đó khoảng hơn cây số, đoạn sông qua xã An Đạo, Tử Đà nhiều tàu cuốc, cẩu quăng công suất lớn cũng đang tìm chỗ thọc vòi xuống lòng sông hút cát. Từ xa, phóng viên đã nghe tiếng động cơ gầm rú hết công suất. Khi thấy người lạ xuất hiện, các tàu này lập tức dừng hút, chuyển qua sang tải như không có gì xảy ra.

Tại khu vực cát tặc hoành hành, nhiều người dân tập trung bày tỏ nỗi bức xúc về thực trạng cát tặc công khai “rút ruột” lòng sông suốt nhiều tháng nay, đem theo nỗi lo lắng về tình trạng đất lở ven sông làm mất đất sản xuất.

Chứng kiến cảnh các tàu cuốc thản nhiên cuốc cát giữa ban ngày, bà Ngô Thị Phương 47 tuổi, khu 10 xã Bình Bộ bức xúc, “toàn là làm không phép cả đấy, vậy mà họ đâu có sợ ai. Bất cứ lúc nào, thấy tàu hút cát sục vào gần bờ là bà con lại đánh kẻng gọi nhau ra giữ đất. Nhiều lúc rất uất ức vì không thể làm gì được. Nhiều lần chúng tôi bị chúng đe dọa sẽ cho “xã hội đen” xử nhưng không còn cách nào khác là phải giữ đất, mất đất rồi còn biết làm gì để trồng cấy".

Ông Đỗ Xuân Hùng 44 tuổi, khu 12 xã Bình Bộ cho biết, hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép tại khu vực diễn ra đã nhiều năm, các tàu hút cát trái phép hoạt động liên tục, gây ra những tai họa khôn lường cho người dân. Để chống cát tặc, bà con nhân dân trong xã phải túc trực xua đuổi tàu hút cát ra khỏi khu vực sát mép sông. Khi phát hiện tàu hút cát trái phép, người dân đánh kẻng báo động rồi kéo ra bờ sông phản ứng, xua đuổi. Lập tức, chúng tắt máy, thả trôi thuyền hoặc chạy sang địa bàn xã khác, chờ người dân về lại nổ máy tiếp tục hút.

Ông Hùng cho biết thêm, đây chỉ là giải pháp tạm thời, không giải quyết được dứt điểm nạn hút cát trái phép và về lâu về dài thì vẫn gây tác hại không nhỏ cho cuộc sống người dân vì sông bị thay đổi dòng chảy, bãi bồi sạt lở, mất đất canh tác.

Chủ tịch UBND xã Bình Bộ Lê Xuân Kết cho hay, đã nhiều lần chỉ đạo lực lượng công an xã đuổi các tàu hút cát trái phép nhưng gặp khó khăn vì không có phương tiện, thời gian các tàu khai thác chủ yếu vào ban đêm đến rạng sáng, khu vực khai thác trái phép lại ở giữa sông, giáp ranh hai tỉnh Phú Thọ và Vĩnh Phúc và xã không đủ thẩm quyền xử phạt hành chính. Ngày 25/5, trực tiếp Giám đốc Công an tỉnh yêu cầu kiểm tra, nhưng khi kiểm tra thì lại không hoạt động.

Ông Trương Tiến Dũng, Trưởng Công an xã Bình Bộ cho biết, hoạt động hút cát trái phép tại khu vực rộ lên từ tháng 4 sau hơn một năm vắng bóng. Hiện trên địa bàn không doanh nghiệp nào được cấp phép khai thác cát. Việc xử lý gặp khó khăn do công an xã không đủ thẩm quyền ra bắt mà phải báo cáo công an huyện, tuy nhiên cứ xuống tới nơi thì họ đã ngừng hoạt động, chạy sang khu vực khác. Tình trạng tàu hút cát trái phép hoạt động rầm rộ đã được địa phương làm tờ trình gửi lên cấp trên nhưng vẫn không mấy biến chuyển.

Được biết, ngày 24/5/2018, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có Văn bản số 5026 gửi ông Bùi Minh Châu, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ đề nghị kiểm tra, xử lý về phản ánh khai thác cát rầm rộ gây sạt lở nghiêm trọng bờ sông Lô, địa bàn xã Tử Đà, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ.

Hoàng Long