Tổng KTNN Hồ Đức Phớc tại Đại hội ASOSAI 14. Ảnh: ND

Thách thức ngày càng nghiêm trọng

Phát biểu với vai trò là tân Chủ tịch ASOSAI nhiệm kỳ 2018 - 2021, Tổng Kiểm toán Nhà nước (KTNN) Việt Nam Hồ Đức Phớc nhận định, môi trường đã và đang là một trong những vấn đề cấp bách của toàn cầu và là mối quan tâm hàng đầu đối với từng quốc gia.

Tình trạng ô nhiễm môi trường sống hiện nay đang trở nên trầm trọng hơn bởi chính các hoạt động và cách ứng xử của con người đối với môi trường.

“Thời gian tới, những thách thức về môi trường sẽ ngày càng nghiêm trọng, đe dọa sự phát triển của các quốc gia, đặt ra nhiệm vụ kiểm toán môi trường vì sự phát triển bền vững ngày càng quan trọng và nặng nề hơn”, Tổng KTNN Việt Nam nói.

Theo ông Hồ Đức Phớc, từ năm 2010 đến nay, trung bình mỗi năm, KTNN Việt Nam thực hiện 5 cuộc kiểm toán về môi trường với chủ đề đa dạng từ quản lý rừng, đất đai, nước sạch đến quản lý chất thải, khai thác khoáng sản và gần đây nhất là chuyển hóa carbon thấp.

“Với vai trò là nước chủ nhà, KTNN Việt Nam một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của kiểm toán môi trường đối với sự phát triển bền vững, hơn ai hết, các cơ quan kiểm toán tối cao (SAI) cần nhận thức một cách đầy đủ và xem đây là dịp để thể hiện hành động của mình đối với việc bảo vệ môi trường từng quốc gia nói riêng và thế giới nói chung”, ông Phớc nhấn mạnh.

Chia sẻ kinh nghiệm, bài học quý

Tại hội nghị, đại diện các Cơ quan Kiểm toán tối cao thành viên ASOSAI trình bày các bài tham luận chuyên sâu; đồng thời tích cực thảo luận để đi đến thống nhất chung trong cách hiểu, trình tự, thủ tục và quy trình, phương pháp thực hiện kiểm toán môi trường trong mối tương quan đến sự phát triển bền vững.

Đặc biệt, với tinh thần chung tay bảo vệ môi trường, vì cuộc sống con người và sự thịnh vượng của hành tinh, với trách nhiệm của cộng đồng kiểm toán, tại hội nghị, các đại biểu đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm, bài học quý giá.

Là một trong những quốc gia cam kết đạt được Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) do Liên hợp quốc đề ra, Tổng Thư ký Ủy ban Kiểm toán Bahtiar Arif (Cộng hòa Indonesia) cho biết, năm 2017, nước này đã có Nghị định của Tổng thống về thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững trên phạm vi toàn quốc.

Cơ quan Kiểm toán tối cao Indonesia đã kết hợp khung kiểm toán của phương pháp tiếp cận 7 bước; thiết lập 12 tiêu chí (4 tiêu chí về chính sách, 4 tiêu chí về cách thức thực hiện và 4 tiêu chí về giám sát đánh giá và báo cáo) để đánh giá nỗ lực của Chính phủ trong giai đoạn xây dựng chính sách, chuẩn bị thực hiện mục tiêu phát triển bền vững quốc gia ở Indonesia.

Các ĐB tham dự ASOSAI 14. Ảnh: ND

Với Malaysia, 10 năm qua, đã thực hiện hơn 50 cuộc kiểm toán về các vấn đề môi trường ở cấp liên bang và tiểu bang. Theo Phó Tổng KTNN Malaysia - ông Khalid Khan Bin Abdullah Khan, KTNN Malaysia đã sử dụng công nghệ viễn thám và hệ thống thông tin địa lý để lấy mẫu và phân tích trong kiểm toán môi trường.

Các chủ đề kiểm toán môi trường của Malaysia bao gồm quản lý môi trường nội bộ của các bộ, ngành, các cơ quan quản lý chất thải, quản lý rừng, ngư nghiệp, quản lý tác động môi trường, ô nhiễm, công nghệ xanh...

Chia sẻ những khó khăn, thách thức trong vấn đề này, theo Phó Tổng KTNN Việt Nam Nguyễn Quang Thành, kiểm toán môi trường là một lĩnh vực mới, thiếu nguồn nhân lực có kiến thức, kinh nghiệm chuyên môn sâu…

“Đặc biệt là chưa có các công cụ hướng dẫn kiểm toán cụ thể vềkiểm toán môi trường để giúp Kiểm toán viên có định hướng, phương pháp tiếp cận và vận dụng khi triển khai các cuộc kiểm toán môi trường”, ông Thành nêu.

Tuy vậy, ông Thành cho hay, thời gian tới, KTNN Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh kiểm toán môi trường, nhất là tăng cường kiểm toán trong hoạt động để đánh giá một cách toàn diện công tác quản lý, sử dụng nguồn lực, trách nhiệm quản lý trong công tác bảo vệ môi trường của các cơ quan quản lý nhà nước nhằm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

KTNN Việt Nam cũng sẽ chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ kiểm toán viên kiểm toán môi trường; nâng cao trách nhiệm giải trình và tính minh bạch trong báo cáo kiểm toán…

Hương Giang