Sông Bắc Hưng Hải bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ảnh: internet

Ô nhiễm nguồn nước sông Bắc Hưng Hải nghiêm trọng

Tại cuộc họp, Bộ TN&MT cho biết, công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải rất quan trọng với nhiệm vụ chính là để trữ nước, tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp cho các tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh, Hải Dương và TP Hà Nội, hiện đang chịu thêm chức năng thoát nước thải, chất thải nông nghiệp, kể cả tồn dư thuốc bảo vệ thực vật. Cùng với thời gian và các tác động của biến đổi khí hậu, hệ thống này đã xuống cấp và ô nhiễm nguồn nước sông đang ở mức báo động, cần sớm giải quyết để đảm bảo an ninh nguồn nước.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hệ thống công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải được bao bọc bởi 4 sông lớn là sông Hồng, sông Thái Bình, sông Đuống và sông Luộc. Do tốc độ đô thị hóa tăng nhanh, hình thành nhiều khu công nghiệp, làng nghề nên tình hình vi phạm pháp luật trong quản lý, khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi ngày càng gia tăng và nghiêm trọng.

Báo cáo của Viện Nước tưới tiêu và Môi trường đánh giá, tổng lượng nước thải các loại xả vào hệ thống Bắc Hưng Hải khoảng 453.195 m³/ngày đêm, trong đó: Nước thải sinh hoạt chiếm 58,47%; nước thải công nghiệp và các cơ sở sản xuất, kinh doanh chiếm 25,72%; nước thải làng nghề chiếm 2,65%; nước thải chăn nuôi chiếm 12,02 %; nước thải y tế chiếm 1,14%.

Hầu hết nước thải sinh hoạt của khu đô thị, khu dân cư nông thôn tập trung làng nghề, cơ sở chăn nuôi chưa được thu gom, xử lý trước khi xả vào công trình thủy lợi.

Toàn cảnh cuộc họp liên bộ, ngành, địa phương ngày 5/9. Ảnh: TH

Kiểm soát chặt chẽ các nguồn xả thải

Tại cuộc họp, các bộ, ngành, địa phương đều nhấn mạnh việc ngăn chặn, xử lý vi phạm xả nước thải, bảo vệ chất lượng nước của công trình thủy lợi là việc làm khó khăn, phức tạp, lâu dài đòi hỏi có sự vào cuộc của hệ thống chính trị, chính quyền địa phương và nhân dân. Cần phân rõ trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan quản lý, chính quyền địa phương trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý các vi phạm làm ô nhiễm nước trong công trình thủy lợi.

Qua đó, các bộ, ngành, địa phương thống nhất cần thành lập một Tiểu ban Bảo vệ môi trường và quản lý hệ thống sông Bắc Hưng Hải và Bộ TN&MT sẽ là cơ quan đầu mối báo cáo Thủ tướng Chính phủ để cho phép thành lập Tiểu ban Bảo vệ môi trường và quản lý tổng hợp hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải.

Bộ TN&MT cũng đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép sử dụng ngân sách để đầu tư hệ thống quan trắc địa phương và liên tỉnh; ban hành danh mục tạm thời chưa đầu tư các dự án xả thải ra hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải, tuyệt đối không quy hoạch các bãi rác dọc hệ thống sông Bắc Hưng Hải; đầu tư ngay trạm bơm ở Xuân Quan để giải quyết nước cho vụ Đông Xuân và Hè Thu.

Đồng thời, đưa ra những quy hoạch tổng thể mới cho sông Bắc Hưng Hải để đảm bảo cung cấp đủ nước cho tưới tiêu và duy trì dòng chảy tối thiểu trên các sông trong hệ thống để giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước; có các phương án ngăn vùng ô nhiễm, không làm ảnh hưởng môi trường mang tính liên tỉnh trên hệ thống sông; các địa phương cần quy hoạch các điểm tập kết chất thải rắn gần hệ thống sông Bắc Hưng Hải; tổ chức thu gom, xử lý chất thải rắn, chuyển giao cho các đơn vị có chức năng xử lý đúng quy định; tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các nguồn xả thải trên địa bàn và chất lượng các nhánh sông trong khu vực.

Bên cạnh việc xử lý hành chính, Bộ TN&MT đề nghị các đơn vị xả thải cần có cam kết lộ trình lắp đặt các hệ thống quan trắc, đổi mới công nghệ xử lý nước thải trước khi xả thải ra môi trường.

“Lộ trình tối đa là một năm, nếu các đơn vị không đáp ứng được thì các cơ quan chức năng Nhà nước có thể đề xuất đóng cửa những đơn vị xả thải”, Bộ trưởng BT&MT Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Thái Hải