Công ty chưa xử lý 500.000kg CTNH. Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Khoảng 500.000kg chất thải nguy hại chưa được xử lý

Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ môi trường Mỹ Nga (Công ty) có nhà máy xử lý, tái chế chất thải công nghiệp và chất thải nguy hại (CTNH) tại ấp Minh Hòa, xã Tân Tiến, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước, với ngành nghề kinh doanh chính là thu gom, xử lý, tái chế chất thải rắn công nghiệp và CTNH.

Theo kết luận thanh tra, công ty đã lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; đã được cấp giấy phép xử lý CTNH; đã thực hiện giám sát môi trường định kỳ; đã có báo cáo quản lý CTNH định kỳ; đã có giấy phép khai thác, sử dụng tài nguyên nước, giấy phép xả nước thải vào nguồn nước.

Trong thời gian thanh tra, hệ thống lò đốt chất thải có vận hành, tuy nhiên, do bị hỏng PLC và đồng hồ nhiệt độ nên đã tạm dừng để sửa chữa; hệ thống xử lý nước thải chỉ vận hành bể arotank để nuôi vi sinh; các hệ thống xử lý hệ thống tẩy rửa, làm sạch phế liệu, kim loại; hệ thống xử lý chất thải điện tử; hệ thống xử lý bóng đèn huỳnh quang không hoạt động, theo báo cáo của Công ty là do chưa đủ chất thải để sản xuất.

Tại thời điểm thanh tra, nhà máy không có hệ thống hoá rắn, chất thải chưa xử lý được để tại khu tập kết, phân loại, phối trộn chất thải đưa vào lò đốt. Theo báo cáo của công ty, đây là CTNH chưa xử lý có khối lượng khoảng 500.000kg.

Chưa khắc phục những tồn tại, vi phạm đã được cơ quan chức năng chỉ ra

Trước đó, ngày 2/10/2018, Sở TN&MT Bình Phước tiến hành kiểm tra công ty và chỉ ra, khu vực lưu giữ lượng tro xỉ phát sinh sau khi đốt lò chưa được che chắn kỹ. Lượng bùn công nghiệp không nguy hại thu gom chưa được lưu giữ trong kho chứa.

Ngày 8/11/2018, đoàn thanh tra của Tổng cục Môi trường tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và ghi nhận “tro xỉ phát sinh từ lò đốt CTNH đang được lưu giữ tạm thời (không phải kho lưu giữ như đã cam kết trong hồ sơ cấp phép)”.

Ngày 19/4/2019, Tổng cục Môi trường ban hành Kết luận thanh tra số 158/KL-TCMT ghi rõ: “Doanh nghiệp chưa thực hiện hoá rắn đối với tro xỉ phát sinh từ lò đốt CTNH”.

Tiếp đó, ngày 7/11/2019, Tổng cục Môi trường kiểm tra thực tế tại nhà máy của công ty, ghi nhận: “Công ty đang lưu chứa một lượng lớn chất thải công nghiệp thông thường (theo báo cáo của công ty là 220 tấn) tại khu vực có nền đất tự nhiên không có mái che là không đúng quy định pháp luật. Đề nghị công ty khẩn trương di chuyển lượng chất thải rắn công nghiệp thông thường này vào khu vực lưu giữ theo đúng quy định”, “đối với thiết bị hoá rắn: Công ty không bố trí khu vực sản xuất cho thiết bị này, không có thiết bị trên thực tế kiểm tra”.

Biên bản kiểm tra về bảo vệ môi trường ngày 11/9/2020 của đoàn kiểm tra theo Quyết định số 1986/QĐ-BTNMT ngày 9/9/2020 ghi nhận “công ty hiện đang lưu giữ 4 đống chất thải khối lượng lớn ở ngoài trời, không có mái che (chưa xác định được khối lượng). Công ty đang tiến hành gia công hệ thống tái chế nhựa chưa có trong báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt. Yêu cầu công ty không được tiếp tục thực hiện việc lắp đặt nêu trên cho đến khi Bộ TN&MT phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với hạng mục nêu trên”.

Tuy nhiên, kết luận nêu rõ: Tại thời điểm thanh tra, tất cả tồn tại, vi phạm liên quan đến chất thải rắn công nghiệp và bùn thải ngoài trời được các cơ quan chức năng ghi nhận trong quá trình kiểm tra từ năm 2018 đến năm 2020 chưa được công ty khắc phục. 

Công ty ghi chép nhật ký vận hành lò đốt không chính xác, chưa đầy đủ về thời gian; không đầy đủ thông tin về chất thải đưa vào xử lý, hoá chất, nhiên liệu sử dụng cho việc xử lý chất thải.

Kết luận cũng chỉ ra, công ty không lưu giữ chứng từ CTNH đã sử dụng theo quy định vào các ngày 7/1/2020, 9/1/2020 và ngày 31/3/2020 của Công ty TNHH Vico CN Bình Dương; chứng từ CTNH ngày 29/1/2019 của Công ty TNHH Best Innovation Glove; chứng từ CTNH ngày 18/1/2018 của Công ty Takako Việt Nam; chứng từ CTNH ngày 12/5/2018 của Công ty TNHH Vision International; chứng từ CTNH ngày 27/12/2018 của Chi nhánh Công ty Cổ phần Tico.

Báo cáo không đúng về quản lý CTNH

Công ty báo cáo không đúng thực tế với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về hoạt động quản lý CTNH.

Báo cáo quản lý CTNH định kỳ năm 2019 có 62 chứng từ không có tên người nhận chất thải, 18 chứng từ không ghi ngày xử lý xong CTNH, toàn bộ chứng từ CTNH (bùn từ hệ thống xử lý nước thải) của Công ty TNHH Công nghiệp dệt Huge Bamboo được tiếp nhận và xử lý ngay trong ngày, có khối lượng chất thải đốt vượt quá công suất đốt 24 tấn/ngày của nhà máy. Nội dung báo cáo chưa đầy đủ, không báo cáo việc tiếp nhận một khối lượng lớn chất thải rắn thông thường từ Công ty TNHH Giấy Kraf Vina.

Ngoài ra, theo chứng từ CTNH cho đến hết tháng 8/2020, công ty đã ký xác nhận hoàn thành việc xử lý an toàn tất cả CTNH đối với khối lượng 4.803.023,5kg; chưa xử lý là 13.587,5kg. Tuy nhiên, qua rà soát, khối lượng CTNH (xác định theo chứng từ) chưa xử lý là 1.329.004kg (gồm có khoảng 500.000kg tại khu tập kết, phân loại, phối trộn chất thải đưa vào lò đốt; 754kg mà công ty thừa nhận đưa ra khu vực 15, 16; 828.250kg bùn thải được quản lý như nguy hại của Công ty Bamboo), như vậy, khối lượng CTNH được Công ty xác nhận là đã xử lý trên chứng từ CTNH lớn hơn nhiều khối lượng thực tế đã xử lý.

Kết luận cũng chỉ ra, chất thải rắn công nghiệp thông thường được Công ty để ngoài trời, không có mái che, trên nền đất không có chống thấm, lót đáy là không đúng quy định. Việc này đã được cơ quan chức năng liên tục yêu cầu khắc phục nhưng Công ty không chấp hành.

Công ty tiếp nhận 6.670,85 tấn tro bay từ Công ty TNHH Giấy Kraft Vina để xử lý bằng phương pháp hóa rắn hoặc gạch không nung, là không thực hiện đúng các quy định trong giấy phép xử lý CTNH.

Bên cạnh đó, Công ty lưu giữ 754kg CTNH trước khi xử lý trong thiết bị chuyên dụng không phù hợp với loại hình CTNH.

Căn cứ vào vi phạm, ngày 6/5/2022, Chánh Thanh tra Bộ TN&MT quyết định xử phạt vi phạm hành chính 545 triệu đồng, buộc chuyển giao 6.700 tấn tro xỉ cho đơn vị có chức năng xử lý dưới sự giám sát của cơ quan có thẩm quyền. Thu hồi nước mưa chảy tràn tại 4 khu vực để chất thải rắn thông thường ngoài trời trong thời gian chờ xử lý để xử lý theo quy định.

Công ty phải xử lý 3.971.896kg chất thải rắn đã được khai đào và chất thải rắn lưu giữ không đúng quy định bằng các hình thức tự xử lý theo đúng quy định pháp luật, hoặc chuyển giao cho đơn vị có chức năng xử lý dưới sự giám sát của cơ quan có thẩm quyền. Trường hợp đề xuất phương án khác thì phải được sự chấp thuận của Bộ TN&MT trước khi thực hiện.