Nước thải của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc. (Ảnh: V.H/Vietnam+)

Đoàn Thanh tra đột xuất của Tổng cục Môi trường - Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa bắt quả tang Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc nằm trên địa bàn xã Vạn Mai (Mai Châu, Hòa Bình) đang xả trực tiếp nước thải ra suối Sia qua đường ống ngầm với lưu lượng nước thải khoảng 250m3/ngày/đêm.

Khu vực xả thải này chỉ cách sông Mã, đoạn qua địa bàn huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa khoảng 500m.

Theo Biên bản lập tại hiện trường, tại suối Sia khu vực Nhà máy Hapaco Đông Bắc xuất hiện rất nhiều bọt trắng và có nhiều bột giấy vàng nổi trên mặt suối, nước suối có màu vàng đục mùi hôi nồng nặc.

Tiếp cận điểm xả nước thải của Nhà máy sản xuất giấy Hapaco Đông Bắc, đoàn thanh tra đã phát hiện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc bố trí 1 đường ống bằng nhựa, đường kính 110 (đường ống cắm sâu xuống suối khoảng 1,5m), dài khoảng 24m đang xả nước thải có màu nâu, vàng, lẫn bột giấy, mùi hôi thối ra suối Sia.

Tại điểm xả nước thải, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc có bố trí 2 thanh tre xung quanh điểm xả nhằm ngăn chặn bọt, bột giấy phát tán rộng ra mặt suối Sia.

Quan sát hệ thống xử lý nước thải, đoàn thanh tra phát hiện nước thải xuất phát từ bể tuyển nổi qua 2 bể chứa bằng kim loại và ra suối Sia, có van khoá bằng tay có thể đóng, mở theo chủ ý người vận hành. Phía sau van đóng, mở có 1 thùng bằng nhựa, dung tích 200 lít đựng dung dịch phá bọt có một ống nhỏ cắm xuyên vào ống xả nước thải ra suối Sia.

Trong khi đoàn thanh tra đang lấy mẫu, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc đã mở máy bơm để bơm nước sạch vào bể chứa số 2 nhằm pha loãng nước thải trái phép, đoàn đã yêu cầu không xả nước sạch vào bể nêu trên. Đồng thời tiến hành rà soát toàn bộ hệ thống cống xả của Công ty và yêu cầu Công ty tháo dỡ toàn bộ đường ống ngầm xả nước thải ra suối Sia.

Theo báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt (ĐTM), nước thải được xử lý qua quy trình: Nước thải - Bể điều hoà - Bể phản ứng và tạo bông - Bể lắng 1 - Bể xử lý sinh học - Bể lắng 2 - Suối Sia. Tuy vậy, kiểm tra thực tế, quy trình xử lý nước thải lại có thay đổi: Nước thải - Bể điều hoà - Bể tạo bông - 2 bể chứa - Bể chứa nước (15 ngăn) - Tái sử dụng hoặc thải ra môi trường.

Kiểm tra mẫu nước thải của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc. (Ảnh: V.H/Vietnam+)

Đoàn thanh tra nhận định, nước thải tại bể chứa nước 15 ngăn của Hapaco Đông Bắc được chứa cùng với nước mặt từ suối Sia (pha loãng) để tái sử dụng tuần hoàn vào sản xuất hoặc thải ra môi trường trong trường hợp dư thừa. Hệ thống xử lý nước thải không có bể xử lý sinh học theo đúng báo cáo ĐTM được phê duyệt.

Ngoài ra, theo ĐTM được phê duyệt, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc có sử dụng lò hơi đốt dầu FO để phục vụ công đoạn sấy, nhưng thực tế Công ty lại không có lò hơi đốt dầu FO.

Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ môi trường miền Bắc Hoàng Văn Vy cho biết, ngay trong buổi sáng 3/4, đoàn thanh tra của Tổng cục Môi trường đã tiến hành lấy 3 mẫu nước tại các vị trí: 1 mẫu tại bể chứa trước khi xả vào đường ống thải ra suối Sia, 1 mẫu tại đường đường ống đang xả thải sau khi đào phát lộ và cắt bỏ, 1 mẫu lấy tại điểm xả mặt suối Sia (mẫu này có lẫn nước suối Sia).

Sau khi làm việc với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc, đoàn Thanh tra khẳng định việc Công ty xả nước thải ra suối Sia với chất lượng nước thải như trên là không đúng với quy định; điểm xả thải được cắm biển nhưng Công ty lại xả nước thải ra điểm khác với điểm xả đã cắm biển báo, cách nhau khoảng 30m.

Với đường ống chìm dưới đất và dưới nước là không đúng quy định về điểm xả nước thải theo Điều 101, Luật Bảo vệ môi trường năm 2014; Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc không lắp đồng hồ đo lưu lượng đối với hệ thống xử lý nước thải theo quy định; Vận hành không đúng quy trình đối với hệ thống xử lý nước thải nhưng thực tế thải bằng ống ngầm ra suối Sia…

Trao đổi với báo chí ngay tại hiện trường, ông Nguyễn Kim Tuyển, Cục trưởng Cục Bảo vệ Môi trường miền Bắc cho biết, sau khi báo cáo lãnh đạo Bộ Tài nguyên-Môi trường, và lãnh đạo Tổng cục Môi trường, Cục Bảo vệ Môi trường miền Bắc đã theo dõi suốt 3 ngày (từ 1/4/2019) và bắt quả tang hành vi xả thải không đúng quy định của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc.

Theo ông Tuyển, sau khi lập biên bản, đoàn thanh tra sẽ tiếp tục nghiên cứu hồ sơ, tài liệu có liên quan để kết luận cụ thể và xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.

Đoàn thanh tra cũng đưa ra một số yêu cầu về bảo vệ môi trường đối với Hapaco Đông Bắc như: Yêu cầu Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc dừng ngay toàn bộ hành vi xả trái phép nước thải ra suối Sia, tháo dỡ toàn bộ các đường ống xả nước thải bằng ống ngầm ra suối Sia; hàn, bịt đường ống thoát nước thải tại bể bể lắng ba ngăn ra suối Sia.

Đồng thời nghiêm cấm việc pha loãng nước thải và xả nước thải không đạt quy chuẩn ra môi trường; cải tạo, nâng cấp toàn bộ hệ thống xử lý nước thải, khí thải, đảm bảo nước thải, khí thải phải được xử lý đạt quy chuẩn trước khi thải ra môi trường; cung cấp đầy đủ các hồ sơ, tài liệu về môi trường để đoàn thanh tra tiếp tục xem xét, đánh giá...

Phía Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc hoàn toàn nhất trí với các nội dung của Biên bản thanh tra và cam kết sẽ khắc phục các nội dung đã được ghi nhận tại Biên bản và chấp hành kết luận của đoàn thanh tra.

Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Hapaco Đông Bắc bắt đầu hoạt động từ tháng 3/2003 trong lĩnh vực sản xuất bột giấy dạng cuộn (giấy đế), trên diện tích mặt bằng sản xuất khoảng 16.000 m2; công suất thiết kế là 6.000 tấn/năm, công suất thực tế theo báo cáo khoảng 3.200 tấn/năm.

Nguyên liệu sản xuất là tre, luồng 11.500 tấn/năm; nhiên liệu sử dụng để đốt lò sấy là củi và đầu mẩu tre, nứa khoảng 18.000 m3/năm; lượng nước sử dụng khoảng 250 m3/ngày.đêm, nguồn cung cấp nước là nước mặt suối Sia../.

Theo Hùng Võ/Vietnam+